Morgunblaðið - 25.08.2005, Blaðsíða 20

20 FIMMTUDAGUR 25. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
BESTA VERÐIÐ?
Það er örugglega skraut-legasta húsið í bænum,grænt, blátt og gult, þaðgetur ekki farið framhjá
þér, segir Anna þegar blaðamaður
hringir í hana og spyr til vegar.
Það líður ekki á löngu þar til
þetta litríka hús er fundið. Í garð-
inum hjá Önnu taka á móti mér
brosandi steinakarlar og aðrar fí-
gúrur. Anna er glaðlynd kona en
eins og steinafólkið sem hún skap-
ar þá verður henni ekki auðveld-
lega hnikað úr stað. Hún fæddist
og ólst upp rétt fyrir utan
Hvammstanga en hefur búið þar í
bæ síðan 1956.
„Ég hef verið óstöðvandi síðan
ég byrjaði að gera steinafólkið
fyrir rúmlega þrjátíu árum. Ég
veit ekki af hverju ég byrjaði á
þessu, en ég hef alltaf haft dálæti
á sjávarslípuðu fjörugrjóti.“
Anna var komin með ágætis
steinasafn og ákvað í framhaldi af
því að skapa eitthvað úr því en
aldrei gerði hún sér grein fyrir að
það yrði svona mikið eða að hún
entist svona lengi í þessu. „Steina-
fólkið tekur orðið meiri tíma en
áður fyrr. Ég vil ekki selja það á
mörgum stöðum því þetta á bara
að vera áhugamálið mitt en ekki
kvöð. Ég gríp í þetta annað slagið,
oftast á morgnana, og bara þegar
ég vil,“ segir Anna en hún selur
steinafólkið sitt í Galleríi Bardúsu
á Hvammstanga og í Jólahúsinu í
Eyjafjarðarsveit.
„Ég finn stundum persónuleik-
ann í steinunum og veit hvernig
ég vil að þeir líti út. En þetta er
ákaflega ófrítt fólk sem ég bý til,
ég bjó til eina um daginn sem er
ægileg og ég verð bara myrkfælin
af því að horfa á hana,“ segir hún
og hlær. Anna sýnir mér þessa
ófríðu kerlu og ekki get ég tekið
undir orð hennar um að hún sé
ófríð, svipurinn er vinalegur en
auðvitað er hún dálítið stórskorin,
enda gerð úr grjóti.
Vill ekki hæla sér
Anna er heima með vinnustofu
og þar inni rek ég augun í jóla-
sveina, blóm og fleiri hluti sem
eru unnir úr tré og spyr ég Önnu
út í það. „Já, ég hef mikla ágirnd
á spýtum. Mér finnst voðalega
gaman að saga út og gera eitthvað
úr viðnum,“ svarar hún. Anna
dregur úr, þegar ég lýsi hrifningu
minni á hlutunum hennar, og segir
þá oft ljóta. „Ég get ekkert verið
að hæla mér. Ég er voðalega
heppin að hafa þetta til að dunda
í,“ segir hún.
Þegar ég spyr hana hvort hún
hafi alltaf verið svona mikill lista-
maður í sér þá bregst hún hart
við. „Ég er ekki listamaður, ég
gæti ekki málað neitt almenni-
legt.“ Ég læt ekki deigan
síga, umorða spurn-
inguna og spyr
hvort hún hafi
alltaf verið
handlagin
og svarar
Anna því þá
með kald-
hæðni. „Ég
er ákaflega
handlagin.
Ég er voða-
lega dugleg
að prjóna, ég
byrjaði t.d að
prjóna lopa-
peysu á
Helgu
dóttur
mína
þegar hún
var um fjög-
urra ára, í dag er hún komin
vel yfir fertugt og ég er ekki
ennþá búin með peysuna. Hand-
lagni mín felst bara í steinum og
tré.“
Ófreskjur um allan bæ
Anna ætlaði sér aldrei að selja
þessi sköpunarverk sín. „Þegar ég
byrjaði á steinafólkinu þá gaf ég
það aðallega í gjafir og það hvarfl-
aði aldrei að mér að ég myndi
selja eitthvað af því en svo gat ég
ekki endalaust gefið steinafólk og
fór þetta því að safnast saman hjá
mér. Einhver stakk þá upp á því
að ég færi með þetta á markað og
var það byrjunin á sölunni. En
mér hefði aldrei dottið í hug að
fara að drita þessum ófreskjum
mínum niður um allan bæ.“
Steinafólk Önnu er ekki aðeins við
vegamótin að Hvammstanga því
bærinn fékk hana til að gera fleiri
sem standa hér og þar inn í bæn-
um. „Það eru eintómir steingerv-
ingar hér,“ segir Anna og hristir
hausinn yfir þessu öllu saman.
Hver steinapersóna er Önnu
kær. „Ég sé alveg lifandi skelfings
eftir þeim þegar þær fara. Þetta
er einhver veiki sem ég er með,
mér finnst gaman að fara í fjör-
una, finna steina sem ég get notað
og skapa úr þeim. Ég gef þeim
ekki nafn en það hefur komið fyrir
að steinafólk hefur orðið ískyggi-
lega líkt einhverri lifandi per-
sónu.“
Hún er dellukerling
Anna er fædd árið 1936 og á
tvær dætur, sem báðar búa á
Hvammstanga, mörg barnabörn
og tvö langömmubörn. „Ég starf-
aði í kaupfélaginu hérna í 38 ár,
var nærri því orðin búðardraugur
þar, en svo bilaði á mér bakið og
þá gat ég ekki unnið lengur.“
Aðspurð út í framtíðina segir
Anna að þessi steinaáhugi hennar
sé líklega ólæknandi og því verði
hún sjálfsagt að grúska í þessu
áfram nema að hún taki upp á því
að hverfa af yfirborði jarðar.
Þær eru fleiri dellurnar sem
Anna hefur haft en að skapa úr
steinum því hún er með mikinn
skíðaáhuga.
„Ég hef ekki náð að sinna því
áhugamáli mínu eins og ég vildi á
undanförnum árum en ég fór mik-
ið á skíði áður fyrr. Ég veit líka
fátt skemmtilegra en að labba upp
á fjöll, en ekki mjög brött fjöll því
ég er lofthrædd. Núna fer ég í
gönguferðir niður í fjöru og í sund
á hverjum degi.“ Ein della Önnu
er líka svolítið óvenjuleg því hún
hefur mikinn áhuga á fiskidöllum
og höfnum.
„Ég fer oft niður á bryggju til
að skoða bátana og finna fiskilykt-
ina. Mér finnst líka ægilega gam-
an að flaka fisk fyrir sjálfa mig.“
Ég lýk heimsókn minni til Önnu
með því að rölta um garðinn og
skoða sköpunarverkin þar. „Þetta
er skelfilegt samansafn,“ segir
Anna um fígúrurnar í garðinum og
hlær. Falleg vindmylla stendur í
einu horninu en hana gerði Anna
sjálf úr litlum steinum og segir
hana hafa verið mikla en skemmti-
lega handavinnu. Garðurinn henn-
ar Önnu er skemmtilegur og
skrautlegur eins og eigandinn sem
kvaddi mig í skrúða hans.
 ÁHUGAMÁLIÐ | Anna Ágústsdóttir á Hvammstanga hefur dálæti á grjóti og býr til steinafólk
Líkist stundum lifandi persónum
Anna Ágústsdóttir í vinnustofu sinni. Hún gerir jólasveina úr steinum og
tré og þeir eru til sölu allt árið í Jólahúsinu í Eyjafjarðarsveit.
Vindmyllan, sem stendur í garð-
inum hjá Önnu, er glæsileg
enda segir Anna hana hafa
verið mikla en skemmtilega
handavinnu.
Við afleggjarann að Hvammstanga standa stolt
steinahjón. Skapari þeirra er Anna Ágústsdóttir en
hún hefur í nokkra áratugi búið til steinafólk.
Morgunblaðið/Ingveldur Geirsdóttir
Þessi myndarlegu hjón, sem eru úr smiðju Önnu, standa við afleggjarann
að Hvammstanga. Þau bjóða ferðalanga velkomna í bæinn og algengt er að
fólk láti taka mynd af sér með þeim.
Eftir Ingveldi Geirsdóttur
ingveldur@mbl.is