Morgunblaðið - 25.08.2005, Blaðsíða 32

32 FIMMTUDAGUR 25. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Ægir Ólafssonfæddist á Siglu-
firði 10. mars 1912.
Hann lést á hjúkr-
unarheimilinu Eir
18. ágúst síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru Ólafur Sig-
urðsson skipstjóri
frá Flatey á Breiða-
firði og Guðrún
Baldvinsdóttir frá
Siglunesi við Siglu-
fjörð. Systkini Ægis
eru Unnur, Eggert,
Dröfn, Bára, Ólafur
og Sigurður. Ólafur lifir systkini
sín.
Ægir var tvíkvæntur. Fyrri
kona hans er Lára Helga Gunn-
arsdóttir fóstra. Þau eiga tvö
börn, þau eru: 1) Guðrún Unnur
kennari, f. 11.3. 1944. Börn henn-
ar eru: a) Stefán, f. 26.6. 1966, syn-
ir hans eru Birgir Steinn, f. 9.9.
1992 og Steingrímur Dagur, f.
22.5. 2004, b) Sigurlaug, f. 30.7.
1967, sonur hennar er Stefán Er-
ik, f. 21.11. 1997, og c) Ægir
Gauti, f. 2.12. 1975. 2) Gunnar
Ingi, starfar við þróunarhjálp í
Bretlandi, f. 2.11. 1947. Börn hans
eru; a) Guðrún Ýr, f. 24.9. 1967,
börn hennar eru Atli Freyr, fr.
6.1. 1986, Gísli Rúnar, f. 18.1.
1993, og Hákon Logi, f. 30.7.2002,
b) Inga Hrefna, f. 21.4. 1976, son-
ur hennar er Hákon, f. 16.4. 2004,
og c) Atli, f. 23.7. 1979. Seinni
kona Ægis var Jarmila Vera Frið-
riksdóttir frá Prag,
d. 1991. Hún átti
fyrir tvö börn, þau
Benno Georg list-
málara, f. 7.5. 1945,
og Marcelu Mar-
gréti, sem starfar
hjá Ríkisskattstjóra,
f. 14.9. 1946. Gekk
Ægir þeim í föður-
stað. Benno er
kvæntur Unni Jónu
Sigurjónsdóttur,
dóttir þeirra er Sús-
anna, f. 4.3. 1974,
sonur hennar er Óli-
ver, f. 13.7. 1999. Fyrir átti Benno
Helgu, f. 19.12. 1965, börn hennar
eru Guðrún, f. 2.4. 1996, Krist-
geir, f. 24.8. 1998, og Kristrún, f.
4.2. 2000. Sonur Marcelu er Val-
geir Ægir, f. 31.10. 1996, börn
hans eru Gauti Jan, f. 10.2. 1988,
og Freyja Hlín, f. 21.2. 1995. Sam-
býlismaður Marcelu er Helgi
Bergmann Ingólfsson. Börn Ægis
og Jarmilu eru: 1) Ólafur Friðrik
verslunarmaður, f. 5.10. 1958,
kvæntur Guðrúnu Lindu Einars-
dóttur. Börn þeirra eru Andri
Snær, f. 24.9. 1989, Vera Sjöfn, f.
2.03. 1992, og Silja Sigrún, f.
18.12. 1998. 2) Eva Guðrún hár-
greiðslukona, f. 23.6. 1966, gift
Jóni Oddi Davíðssyni, börn þeirra
eru Árni Þór, f. 25.3. 1987, og
Telma María, f. 10.12. 1992.
Útför Ægis fer fram frá Bú-
staðakirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 13.
Foreldrar eru sem klettar í hafi í
lífi barns. Og þó barnið eldist, vitk-
ist og breytist í ríflega miðaldra
konu, fer það tímabundið á flot í ör-
yggisleysi þegar annað þeirra hætt-
ir að vera viðmið og heimahöfn í
lífsins ólgusjó, hjaðnar og hverfur.
Þó má það teljast einstök undan-
látssemi hjá guði eða náttúrunni að
leyfa manni að hafa þau hjá sér
fram yfir nírætt.
Hann pabbi var öðlingur og sjen-
tilmenni fram í fingurgóma. Gekk
alltaf með hatt, bar fingur að barði,
eða tók ofan fyrir kunningjum á
götu. Prúðmenni par excellence.
Umtalsfrómur. Þar fyrir utan bjó
hann yfir slípaðri kímnigáfu, var
fyndinn á áreynslulausan hátt án
þess að ætla sér það sérstaklega.
Þar með setti hann óafvitandi
standardinn ansi hátt fyrir börn sín
í þeim efnum, þann eiginleika met
ég til dæmis mikils í fari manna.
Fyrir nú utan hve það léttir lífið að
sjá skoplega hlið hvers máls. Eins
þó lengi þurfi að leita.
Pabbi var kommúnisti, Nýals-
sinni og frímúrari, og rúmaðist
þetta með glans í einum og sama
manninum. Hans menn í pólitík
voru Einar Olgeirsson, Brynjólfur
Bjarnason, seinna Magnús Kjart-
ansson og fleiri af þeim hugsjóna-
þunga og rökfestu. Hann gekk ung-
ur í Kommúnistaflokkinn og þaðan
í Sósíalistaflokkinn. Galt ætíð
flokknum það sem flokknum bar
með bros á vör. Svo fór það nú eins
og það fór alltsaman – og botninum
var náð þegar Þjóðviljinn gaf upp
öndina. Við tóku sviplitlir menn í
Samfylkingu.
Það er stórfurðulegt að pabbi
skuli hafa náð 93 ára aldri og
stangast sannarlega á við manneld-
isviðmið Lýðheilsustöðvar. Hann
borðaði mat sem nú teldist bæði
feitur og óhollur, hafði alltaf kaffi
og vínarbrauð á náttborðinu og
lumaði á hunangsköku með kremi.
Hann drakk frjálslega framan af
ævi, hann reykti lengi og enn leng-
ur tók hann í nefið og bauð snúss til
hægri og vinstri. Hreyfing tak-
markaðist við það að standa upp úr
hægindastólnum heima og ganga út
í bíl, úr bíl í skrifstofustól og þann-
ig áfram. Hans heilsufarslega lán
var að missa sjónina að miklu leyti
upp úr sjötugu, eins þversagnar-
kennt og það nú hljómar. Þá fór
hann að ganga og nota strætis-
vagna og gerði það til níræðs. Hann
fór gjarnan niður í bæ að spásséra.
Aldrei nokkurn tíman heyrði ég
hann kvarta yfir sjóndeprunni eða
yfirleitt nokkru öðru – kannski
helst íhaldinu, meðan hann nennti
því.
Minningarbrot; Við Gunnar bróð-
ir hangandi utan í pabba, leitandi
að nammi í vösum hans, sem alltaf
var hægt að ganga að sem vísu.
Lítið ánægjuefni fyrir mömmu, sem
ól okkur upp í guðsótta, góðum sið-
um og sælgætisleysi.
Ég að greiða pabba. Hann var
einn fárra fullorðinna sem þoldi
manni það endalaust. Guð gaf hon-
um líka fallegt hár sem hann hélt
til æviloka og það var fagurlega
silfrað á efri árum. Bíltúrar út um
allar trissur á Póbedum, Skódum,
Bjúikkum, Range Roverum… Ég
ellefu ára að sitja fyrir pabba og
öllum hans vinum sem slæddust inn
á heimilið, eða voru þar heimilis-
kettir, að fá þá til að tefla við mig. Í
það höfðu þeir staka þolinmæði
sem entist fjölmargar skákir í
rykk... Skrifstofan hans pabba á
Laugaveginum á menntaskólaárum
mínum. Alltaf líf og fjör; kaffi, vín-
arbrauð, pening stungið í lófa. Ör-
lætið ótæmandi.
Seinna: Ekkert var sjálfsagðara
en að flytja inn á hann með fjöl-
skyldu, væri maður á milli íbúða
eða þegar dramatíkin í lífinu varð
aðeins of mikil.
Mér fannst hann alltaf þægileg-
asti maður í sambúð sem hugsast
getur. Róin uppmáluð, kæruleysið
hæfilegt, alveg gersamlega laus við
afskiptasemi og ráð gaf hann að-
eins væri eftir þeim leitað og var þá
ráðagóður.
Þrátt fyrir þennan dagsanna lof-
söng var pabbi var ekkert galla-
laus. Hann var óþolinmóður að
hrinda hlutum í framkvæmd; allt
átti að gerast strax. Væri maður að
hugsa um framkvæmdir; hringja í
þar til gerða aðila strax. Ef einhver
í familíunni veiktist lítillega;
hringja í lækni strax.
Hann var ævintýragjarn í meira
lagi þegar hann var ungur maður,
sigldi til Danmerkur fyrir stríð að
læra hanskagerð. Einhvern veginn
sé ég hann nú ekki fyrir mér saum-
andi skinnglófa, en þó vann hann
eitthvað við það Þvínæst fannst
honum það gráupplagt að læra skó-
gerð, enda Íslendingar kreppunnar
gegnumsneitt illa skæddir, og valdi
sér nám í Svíþjóð næst. Því námi
lauk hann líka samviskusamlega og
rétt slapp heim frá Petsamó í nafn-
togaðri ferð Esjunnar þaðan heim
til Íslands þegar heimsstyrjöldin
síðari var skollin á. Stofnaði heim-
kominn skóverksmiðju sem hann
rak í nokkur ár. Og enn fannst hon-
um ráð að sigla, nú til Bandaríkj-
anna og það í skipalest – gamla
óþolinmæðin. Hann komst þangað
heilu og höldnu, bjó í New York í
tæp tvö ár og lærði viðskiptafræði
af eðalkapítalistum.
Heimkominn þaðan stofnaði
hann inn- og útflutningsfyrirtæki
sitt, Mars Trading Company, sem
var hans lifibrauð upp frá því.
Má segja að nú hafi ævintýrum
og svaðilförum verið lokið og pabbi
átti langt og gott líf upp frá þessu
og allt þar til fyrir einu og hálfu ári
síðan. Þá veiktist hann; yfir hann
kom á einni nóttu „massíf óáttun“,
eins og það kallast víst. Eftir japl
og jaml og fuður var hann svo stál-
heppinn að fá inni á hjúkrunar-
heimilinu Eir þar sem honum leið
vel – og náði jafnvel nokkrum átt-
um á ný. Öllu starfsfólki þar, sem
umgekkst hann af stakri umhyggju
og virðingu allt til enda, er hér með
þakkað.
Það var svo auðvelt að elska
hann pabba og hann var elskaður af
mörgum.
Af börnum, barnabörnum,
tengdabörnum, mökum, vinum.
Evu systur sem sá um að pabbi
væri vel til hafður síðustu árin,
óþreytandi að þvo þvotta, kaupa föt
og hatta – umhyggjan takmarka-
laus. Óla bróður, sem rak önnur er-
indi öll fyrir hann, og þreyttist
aldrei, er enda þolinmóður maður.
Marcelu sem alltaf sýndi staka
nærfærni og elskusemi. Og ekki
nóg með það; þau systkinin hafa
ekki gert það endasleppt við
mömmu, umhyggja og góðvild sú er
þau sýna henni í hvívetna er henni
afar dýrmæt.
Ég sjálf er þakklát fyrir að hafa
verið hamingjusamt skilnaðarbarn,
enda hélst vinátta og umhyggju-
semi milli foreldra minna alla tíð;
þau náðu bara betur saman í fjar-
búð en sambúð. Og ég er þakklát
fyrir að hafa fengið að sitja hjá
pabba síðustu nótt hans hér á jörð
og halda í hlýja hönd hans.
Og þó pabbi hafi verið á hægri
ferð frá okkur síðasta eina og hálfa
árið er söknuðurinn mikill. Hann
kann að dofna og breytast, en hann
fylgir okkur héðan í frá, blandinn
ómetanlegum minningum.
Ég þakka fyrir mig.
Guðrún Ægisdóttir.
Þá er hann afi gamli dáinn, afi
„skrafi“, eins og hann kallaði sig
stundum. Ef ég á að vera ærlegur,
þá má segja að ég hafi ekki kynnst
honum ýkja vel. Ég hafði enda mun
meira samneyti við ömmu Láru,
sem ól mig upp að mestu, en þau
afi slitu samvistum töluvert áður en
ég kom til skjalanna. Minningar-
brot á ég þó nokkur um afa og
minnist hans með hlýhug. Ég
gleymi t.d. seint tilfinningunni þeg-
ar ég fékk að sitja í Citroën DS
bílnum sem hann átti á sínum tíma,
en slíkir vagnar voru ekki á hverju
strái, altént hafði ég ekki upplifað
annan eins bíltúr. En það var nú
fráleitt svo að afi hafi ferðast um
lífið á limúsínum eða baðað sig í
rósum alla tíð og fátt var líkt með
téðum eðalvagni og hestakerrunni
sem afi ók daglega ofanúr Gufunesi
niður í bæ eftir að hann kom til
Reykjavíkur frá Siglufirði 16 ára
gamall. Þá var hann mjólkurpóstur.
Síðar varð afi kommúnisti og enn
síðar bisnessmaður. Og ýmislegt
þar á milli og síðar meir. Eftir því
sem amma hefur sagt mér þá er
ekki laust við að afi hafi á tímabili
verið ævintýramaður, ef ekki dulít-
ill sveimhugi. Hann ferðaðist nokk-
uð til útlanda í leit að þekkingu og
tækifærum og í einni ferðinni fann
hann meira en það, seinni konuna
sína, hana Jarmilu, átti með henni
tvö börn og gekk að auki tveimur
börnum hennar í föðurstað. Og þá
hygg ég að afi hafi fundið taktinn
sinn og ákveðið að rifa ævintýra-
seglin. Ekki upplifði ég annað en
góðan hug frá hinni nýju fjölskyldu
afa, þótt samverustundir hafi verið
fáar og alllangt á milli þeirra. En
það er eins og gengur. Jarmila lést
árið 1992 og hin seinni ár var góð
vinátta með afa og ömmu og vænt
þótti mér um það.
Sennilega var afi svolítill nátt-
úrutöffari inn við beinið, þótt jafn-
an hafi hann verið ljúfur og látlaus.
Á sumum gömlum myndum er
hann flottur í tauinu, oft með hatt á
höfði, og minnir um margt á mynd-
ir sem maður hefur séð af Bogart
og Kiljan. Mér fannst afi ansi
smellinn náungi og hafa góða
kímnigáfu. Hann hafði, líkt og Kilj-
an, komið sér upp eigin orðaforða
eða frösum sem hann notaði oft, en
auðvitað eðlilega og áreynslulaust.
T.d. minnist ég þess að hann sagði
„syk“ í staðinn fyrir „sykur“. Og
fleiri voru frasarnir. Þá gleymum
við Sigurlaug systir mín aldrei
þessari setningu: „Farðu sparlega
með, þett’er minn síðasti aur,“ en
það sagði sá gamli yfirleitt þegar
hann gaukaði óbeðinn að okkur
skotsilfri.
Farðu í friði, afi minn.
Stefán Hilmarsson.
Hann Ægir frændi var skemmti-
legasti maður sem ég hef þekkt. Ég
kynntist honum Ægi föðurbróður
þegar ég var 5-6 ára og tókst strax
með okkur mikill og góður vinskap-
ur sem hélst alla tíð síðan. Hans er
nú sárt saknað en minningarnar
eru margar og góðar frá okkar vin-
skap sem varði í rúma hálfa öld.
Hann hafði einstakan húmor og ég
man ekki eftir honum öðruvísi en
með einhver skemmtilegheit á
hraðbergi. Sérstaklega eru eftir-
minnilegar ýmsar afbakanir hans
og útúrsnúningar á máltækjum,
nöfnum og fleiru og hugmyndaflugi
hans voru lítil takmörk sett. Allt
sem snéri að daglegu lífi hjá Ægi
var mjög sérstakt og um leið ein-
staklega skemmtilegt í mínum aug-
um. Hann var hafsjór af fróðleik og
var skarpgreindur og hélt allri
sinni snerpu og klárheitum (brillj-
ans) fram á síðasta dag. Þangað til
fyrir ári síðan eða svo kom hann
gjarnan nokkrum sinnum á ári í
heimsókn til mín á skrifstofuna og
skoraði þar á menn í skák og hafði
jafnan betur. Ægir var mjög fé-
lagslyndur, en var um leið sjálfum
sér nógur. Eftir að hann hætti að
keyra tók hann gjarnan strætó nið-
ur í bæ og sat löngum á bekk í
Austurstræti á spjalli við hina og
þessa. Þótt hann væri kaupmaður
og heildsali var hann harður til
vinstri í pólitík og voru vinir hans
og félagar sem ég kynntist í æsku-
heimsóknum mínum til hans allir í
mínum augum hið furðulegasta
fólk. Þetta voru skáld og listamenn
en einnig vöndu komur sínar til
hans ýmsir utangarðsmenn sem
hann laumaði að nokkrum krónum
til að leysa aðkallandi vandamál
þeirra.
Hann teygði sig gjarnan í vest-
isvasann sem geymdi vasaúrið hans
og neftóbaksdósina og átti ég hauk
í horni því þessir vestisvasar voru
einnig alveg ótrúleg uppspretta af
smápeningum sem hann rétti mér
og sagði mér að eiga því þá væri
hann hættur að nota.
Ég kveð þig kæri frændi minn og
vinur með söknuði og veit að þú átt
eftir að lyfta upp húmornum á þín-
um næsta verustað. Ég læt hér
fylgja ljóð eftir eitt þitt uppáhalds-
skáld og vin, Steinn Steinarr; svo
mjög í þínum stíl og vel viðeigandi í
lok þessara kveðjuorða.
Miðvikudagur, og lífið gengur sinn gang
Eins og guð hefur sjálfur í öndverðu
hugsað sér það.
Manni finnst þetta dálítið skrítið, en
samt er það satt,
Því svona hefir það verið og þannig er
það
Þér gangið hér um með sama svip og í
gær,
Þér sigrandi fullhugar dagsins, sem
krónuna stýfið.
Í morgun var haldið uppboð á eignum
manns,
Sem átti ekki nóg fyrir skuldum.
– Þannig er lífið
Og mennirnir græða og mennirnir tapa
á víxl,
Og mönnum er lánað, þó enginn skuld
sína borgi.
Um malbikuð strætin berst múgsins
háværa ös,
Og Morgunblaðið fæst keypt niðŕ
á Lækjartorgi.
Miðvikudagur. – Og lífið gengur sinn
gang,
Og gangur þess verður víst hvorki auk-
inn né tafinn.
Dagbjartur múrari eignaðist dreng í
gær,
í dag verður herra Petersen kaupmaður
grafinn.
(Steinn Steinarr.)
Eyþór Ólafsson.
Farinn er til framlífs félagi okkar
til margra ára og einn af stofn-
endum Félags áhugamanna um
stjörnulíffræði 1983.
Fáir eru þeir fundardagar sem
Ægir sá sér ekki fært að mæta.
Ægir var einlægur fylgjandi
kenninga Dr. Helga Pjeturss og
lagði margt gott til málanna og
snérust fyrirspurnir hans yfirleitt
um vísindaleg viðhorf.
Til marks um elju Ægis má
nefna að fundina sótti hann fram
yfir nírætt en lasleiki og öldrun
hömluðu honum þátttöku í frekari
fundahöldum þó undir kraumaði
löngun og vilji. Ægir félagi vor var
ákaflega þægilegur maður í um-
gengni, honum hraut aldrei styggð-
aryrði af munni.
Hann var glettinn og spaugsam-
ur og nokkuð magnaður einstak-
lingur, þótti góður sitjari og lét
hann gott af sér leiða og hugsaði
hlýtt og fagurt til annarra er stuðn-
ing þurftu á að halda að hans dómi.
Kynni okkar Ægis hófust árið
1970 er við sóttum fundi hjá Félagi
Nýalssinna.
Friðarins maður var hann fram í
fingurgóma og gerði gott úr öllum
aðstæðum.
Ægir tók virkan þátt í kaupum á
húsnæði fyrir starfsemi félagsins
og gegndi um árabil trúnaðarstörf-
um fyrir félagið.
Við félagar í Félagi áhugamanna
um stjörnulíffræði óskum honum
velfarnaðar í framlífi og þökkum
honum fyrir samverustundirnar.
F.h. hönd Félags áhugamanna
um stjörnulíffræði,
Atli Hraunfjörð.
ÆGIR
ÓLAFSSON
Móðir okkar,
GUÐRÚN JÓNA DAGBJARTSDÓTTIR,
Brekku,
Núpasveit,
andaðist á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri að
morgni þriðjudagsins 23. ágúst.
Útförin fer fram frá Snartastaðakirkju laugar-
daginn 27. ágúst klukkan 13.30.
Inga Þórhildur Ingimundardóttir, Baldvin H. Sigurðsson,
Jón Ingimundarson, Björg Guðmundsdóttir,
Rafn Ingimundarson, Elín Alma Artúrsdóttir,
Magnús Ingimundarson, Stefanía Gísladóttir,
Guðmundur Ingimundarson, Unnur Benediktsdóttir,
Dagbjartur Bogi Ingimundarson,
Guðbjörg Ingimundardóttir, Páll Sveinsson
og barnabörn.