Tímarit lögfræðinga - 01.04.1955, Page 26

Þessu erindi er ætlað að gefa yður nokki-a hugmynd
um helztu drætti í dönskum rétti um vörumerki. Ég vil
geta þess, að ég tel miklu skipta sveigjanleik hugtaksins
vörumerki. Sérkenni þess hugtaks er, eins og kunn-
ugt er, auðkenning framleiðandans á vöru sinni í
vitund almennings, hvort heldur er í. orði eða mynd. Al-
mennu tákni vöru má þó beita á þann veg, að notkun þess
helgi sér vernd. En sérkenni vörumerkis getur líka glat-
azt á þann veg, að það verði almennt tákn þeirrar vöru, sem
það á sínum tíma náði til. Þessi berskjöldun vörumerkja
er e. t. v. sá þáttur í réttarvernd þeirra, sem menn hafa
mestan áhuga á.
Líkja má breytingu vörumerkis í vörutákn við myndina
af Daphne í goðafræði Grikkja — vatnadísina á flótta, sem
er að breytast í tré. Að þeim, sem fæst við vörumerkja-
mál, hlýtur alltaf að hvarfla ein áleitin spurning:
Hve langt er breytingin komin, hvar stöndum vér nú?
Hér er í rauninni spurt um staðreyndir. Það, sem máli
skiptir, er, hvort ætla má, að almenningur álíti tákn eða
merki einkenni sérstakrar vöru, eða almennt tákn tiltek-
innar vörutegundar. Til þess að komast að raun um, hvað
ætla má um skilning almennings í þessum efnum, er oftast
leitað álits samtaka þeirra, sem hlut eiga að.
Hugtakið vörumerki er svo rúmt og dómsúrskurðir svo
margir, að hér verður aðeins hægt að víkja að því, hvert
þróunin hneigist helzt.
Athugun mín varðar fjögur atriði, sem telja má sér-
staklega markverð.
Hið fyrsta er það, hvort grundvöllurinn að vernd vöru-
merkis sé skráning þess eða notkun. 1 þessum efnum eru
reglur landanna mjög sundurleitar. Engilsaxar telja notk-
unina grundvöll verndarinnar. Annarsstaðar er það skrán-
ingin, sem máli skiptir. Fyrrum hvíldi danska vörumerkja-
löggjöfin aðallega á skráningarreglunni. Síðustu endur-
skoðanir á Parísarsamkomulaginu leiddu til þess, að notk-
88