Búnaðarrit - 01.01.1914, Blaðsíða 51
BÚNAÐARRIT
47
haft með sér kýr af Jersey-kyni, og hafi það blandast
kúakyni landnámsmannanna norsku. Dreg eg þetta af
því þrennu, að sumar kýr hér eru óvenjulega smj&r-
góðar og líkjast í því helzt Jerseykúm, að sumar kýr
hafa Jerseykúalit, og að sá litur hefir frá öndverðu
verið talinn beztur að því leyti, að mjólkin úr þeim
kúm væri hollust (feitust?). Eg hygg, að þessi trú sé
komin af því, að góð mjólk (feit) og viss litur (gulrauð-
bröndóttur) fylgist að á Jerseykúm. Svo hefir líka verið
um þær, er hingað komu, og af því myndaðist trúin.
En nú fylgist það ekki að, að minsta kosti ekki alment,
af því kynið er orðið marg-blandað. Þessi getgáta verður
náttúrlega ekki sönnuð nú, en ekki er óhugsandi, að
það mætti takast með tíð og tíma.
En þó að kýrnar okkar séu afkomendur þessara
kynja, sem fornmenn höfðu hingað með sér, þá eru
þær ekki þau, heldur blendingar af þeim. Og þeir blend-
ingar eru svo enn blandaðir orðnir innfluttum kynjum,
að nú mun hæpið, að nokkurstaðar á landinu sé heil
sýsla, sem hefir ekki orðið fyrir einhverjum blöndunar-
áhrifum. Þessar kýr, sem síðan hafa verið fluttar inn,
hafa án efa verið af ýmsum kynjum, þó að flestar
þeirra hafi líklega verið danskar. Þær hafa blandað kúa-
kyn okkar að nýju, og kýrnar okkar eru því blendingar
af þessu öllu saman. (Eg nta ekki hér sögu innfluttra
kúa og um áhrif þeirra, því að það yrði langt mál og
er nóg efni í grein sér. Aulc þess mun eg ekki kunn-
ugur öllum þeim innflutningstilraunum, er gerðar hafa
verið.)
Þegar svo hér við bætist, að norsku kýrnar að
minsta kosti voru breytilegar, svo að þegar í fornöld
er talað um margbreytta liti á kúm, gefur að skilja, að
okkar kýr munu all-breytilegar, enda eru varla í nokkru
fjósi kýr, sem hafi sömu kynseinkenni og enn síður
ættareinkenni.
Um búnað á fyrri öldum hefir verið ritað af ýms-