Búnaðarrit - 01.01.1914, Blaðsíða 170
164
BÚNAÐARRIT
Sumir menn halda því fram, að framleiðsluna þurfi
að auka, svo að efnahagurinn geti batnað, en álita ekki
fært að minka eyðsluna, og þessi skoðun mun vera
nokkuð almenn. Eg er líka samþykkur því, að æski-
legt væri að auka framleiðsluna, ef likur væru til, að
það gæti tekist fljótlega, og eins hinu, að neyð sé að
verða að minka eyðsluna í hinu þarflegasta.
En vegna þess hvað ógreiðiega gengur alment að
auka tekjurnar, og hve stopular þær vilja vera, svo að
menn veiða oft fyrir vonbrigðum, þá viiðist mér, meðan
svo er, það miklu skifta, að takmarka vel eyðsluna í
öllu því ónauðsynlega.
Ýmsir menn sýnast fara ógætilega að ráði sínu,
einkum framan af æfinni, annaðhvort hugsa lítið um
að búa sér í haginn fyrir seinni tímann, og finst það
ef til vill ekki eftirsóknarvert, eða álíta nægan tima til
þess síðar. Fyrir efnahaginn skiftir það þó ekki litlu,
hvort menn gæta að sér i tima með hann, eða ekki
fyrri en alt er í máti.
Þessu til skýringar vil eg leyfa mór að koma með
dæmi. A. eyðir í kaffi eða öðrum munaði 1 eyri á
mann handa 10 mönnum þrisvar á dag um fram B.
Þennan mismun veiður tæplega vart við; þó gerir hann
um árið 109 kr. 50 a., en í 40 ár 4380 kr. auk
allra vaxta.
Einn maður getur eytt sömu upphæð fram yfir
annan einungis með því, að reykja 10 aura vindil
þrisvar á dag.
Ef A. eyðir 10 aurum á mann yflr daginn handa
10 mönnum um fram B., sem eg held að vei geti
verið, án þess fólk A. só betur haft, eða á eyðsiusemi
beri, þá gerir það á einu ári 365 kr., en í 40 ár 14600
kr. auk vaxta.
Einn maður mun geta eytt þessari upphæð fram
yfir annan, t. d. með dýrara og óhaganlegar samsettu
fæði, þó að ekki sé það auðugra af næringarefnum,