Búnaðarrit - 01.01.1914, Blaðsíða 259
BÚNAÐARRIT
253
fram. Og þetta hefi eg sýnt í greinum mínum um þetta
mál, sem birtar hafa verið í Búnaðarritinu.
Þingið þarf að haga sér í hallærisvarnamálinu eins
og hygginn bóndi, sem vill hlaða stíflugarð íyrir á, sem
gengur á engjar hans og spillir þeim. Bóndinn leggur
niður fyrir sér, hvað kosta muni að gera svo trausta
stíflu, að áin geti ekki unnið á henni. Svo aðgætir
bóndinn, hvern hag hann getur haft af því, að varna
ánni að spilla enginu. Ef bóndinn kemst að þeirri
niðurstöðu, að honum sé um megn að ráðast í fyrir-
tækið — kostnaðurinn sé honum ofvaxinn — eða ef
hann sér, að hagnaðurinn af íyrirhleðslunni getur ekki
borgað kostnaðinn, þá ræðst hann alls ekki í fyrirtækið.
Hann vill ekki byrja á káki, sem áin getur sópað burtu,
og skemt land hans eftir sem áður. Ráðist bóndi á
annað borð í það, að gera stífluna, þá sparar hami
eklcert, sem þarf til þess að gera hana nógu trausta.
Sá tími kemur, að menn sannfærast um það,
að land8sjóður eigi að leggja fram í minsta lagi
tvo j)riðju parta af öllum kostnaði við lreyásetn-
ingseftirlit, fóðurforðabúr og bjargráðasjóð.
Þeir sem hafa lesið greinarnar um heyásetnings-
málið, sem birzt hafa í Búnaðarritinu, hafa sjálfsagt
tekið eftir því, að eg er nokkuð heimtufrekari við lands-
sjóð í seinni greinum mínum, einkum í þessari síðustu,
en eg var í fyrri greinunum. Mun mönnum þykja þetta
óviðfeldið, og telja það ef til vill ósamkvæmni. Eg hefi
hugsað meira um þetta mál í næstl. 5 ár en um nokk-
urt annað mál. Skoðun mín heíir skýrst ár írá ári og
breyzt til muna að sumu leyti. Eg hefi raunar fyrir
löngu horflð frá þeirri ímyndun, sem allmargir hafa haft,
og hafa enn, að heimtandi sé af öllum þorra bænda
að breyta hinu eldgamla og háskalega heyásetningslagi
alveg sjálfkrafa, eða án nokkurrar tilhlutunar og styrks
frá landssjóði. En eg hafði naumast gert mér full-ljóst,
hve mikill kostnaður liggur í því, að fyrna mikið af