Ný saga - 01.01.1996, Blaðsíða 46

Aðalgeir Kristjánsson
Þorleifur Repp
átti ýmislegt
sameiginiegt
með hinni dökku
hetju i íslenskum
fornsögum.
Hann bar ægis-
hjálm yfir allan
fjöldann fyrir
lærdóms sakir...
Stapa 17. apríl 1824 með þessum orðum:
Hann er Candidatus Philosoph. en hefur
ekkert Embedsexamen tekið. Hann er
alltaf sívesæll Oeconomus, en ekki svo ve-
sæll í litterarisk Henseende. Hann heldur
sér uppi á Informationum, einkum í eng-
elsku í hvörri hann er magister að kalla má,
og hefur hann af öllu þessu mikinn ágóða,
- en mun þó ei veita af fyrir hönum; góð
höfuð eru stundum ekki í bestu oeconom-
iskum kringumstæðum. - Hann vann í vet-
ur eitt academiska spursmálið ð: í Æst-
hetik; - Medallían verður hönum útdeild á
næstu academisku samkomu. - Menn segja
hann muni og hafa ætlað að vinna fyrir
theologiska spursmálið aðra, og víst var
það einhvör ónefndur hafði þar skrifað fyr-
ir en Censorerne (ð: theologisku Professor-
erne) álitu það ei verðugt fyrir prísinn. Pað
var og heldur ei eiginlega væntanlegt því
hann hefur einasta stúderað Theologie
einn vetur.18
Verðlaunaspurningin í fagurfræði var sett
fram árið 1823 og snerist um að sýna með
dæmum hvort nauðsynlegt væri að þýða
kvæði undir sama bragarhætti og það væri ort.
Repp lagði gjörva hönd á margt á þessum
árum. Hann varð fyrstur til að þýða Laxdœlu
á latínu. Árnanefnd gaf hana út og var þetta
jafnframt fyrsta heildarútgáfa sögunnar. Út-
gáfunni fylgdu einnig ritgerðir um ýmis efni
er söguna varða. í Sagnablöðunum 1825-26
segir Finnur frá útgáfunni með þessum orð-
um:
Auk þeirra fornfræða er eg í fyrra um gat
að hin konunglega nefnd er stjórnar stiftun
Árna Magnússonar, hefir fyri[r] stafni,
prentast einnig Laxdæla saga, með lat-'
ínskri útleggingu hins nýorðna annars
bókavarðar við lögvitringanna bókasafn í
Skotlands höfuðstað Edínaborg, herra
Porleifs Guðmundssonar Repp, ... Hann
hafði einnig nýlega útgefið snotra danska
útlegging af hins lærða þýska Niemeyers
ferðabók í Englandi með góðum skýring-
argreinum, grundvölluðum á eigin reynslu.
Smárit hans, í ýmsum lærdómsþrætum,
innihaldast í aðskiljanlegum hér útkomn-
um blaðaflokkum.19
Porleifur Repp lét sig ekki vanta þegar Hið
norræna fornfræðafélag var stofnað því að
nafn hans stendur undir fyrstu fundargerð
þess 26. janúar 1825 sem bendir ótvírætt til að
hann hafi í upphafi látið sig stofnun þess og
störf miklu skipta.
Annað félag sem Þorleifur átti mikinn þátt
í að stofna var lestrarfélagið Athenæum.
Stofndagur þess er sagður 9. september 1824.
I röðum stofnenda voru ýmsir lærðir menn í
Kaupmannahöfn auk hans. Þorleifur réð
mestu um samningu laga félagsins og voru
þau sniðin að enskri fyrirmynd.211
Þorleifur Repp átti ýmislegt sameiginlegt
með hinni dökku hetju í íslenskum fornsög-
um. Hann bar ægishjálm yfir allan fjöldann
fyrir lærdóms sakir líkt og hetjur fornsagn-
anna vegna hreysti og áræðis. Hann kaus
fremur ófrið en frið þegar hvorttveggja var í
boði. Á honum sannaðist að sitthvað er gæfa
og gjörvuleiki. Repp var jafnan hætt vegna
skapsmuna sinna ef hann lenti í klóm óvand-
aðra andstæðinga. í bréfi 14. apríl 1825 segir
Þorsteinn Helgason Páli stúdent Pálssyni
sögu af klúðri sem Repp lenti í:
Landsmaður okkar Repp var kominn hér í
klandur fyrir skömmu, sem hann þó nú er
fríkenndur fyrir. Var það upp á hann sagt
og því rykti útdreift að hann hefði viljað
nauðga einni kvensnipt (en Skuespiller-
inde), eða þó ekki eiginlega það heldur
blottað sig fyrir henni, eða lagt membrum
virile í lúkur hennar; í einum myrkvum
gangi sem liggur til Hofftheatursins, ásamt
fleira slags ósæmilegu sem út úr þessu
spannst. Lýsti hún klæðnaði mannsins eins
og Repp var vanur að ganga klæddur.
Óvildarmenn Repps nýttu sér þettað - (því
af þessum hefur hann mikið, einkanlega
dönskum stúdentum, sem eru í Studenter-
foreningen einu Selskabi hvar Repp og svo
var í, vegna síns Dispúteranda og af því
hann heldur sér það að skyldu, ef svo mætti
segja; að hafa mótsetta meining öðrum,
einkum þegar hann getur komið því við að
upphefja engelska en niðurbrjóta danska
og þeirra athafnir og fl.) til að útdreifa
þessu rykti um hann; og var sagt að hann
hefði þar við á stuttum tíma misst In-
formationer sínar en það var heldur ei satt,
því enginn sem þekkti Repp trúði þessu