Ný saga - 01.01.1996, Blaðsíða 49

Absint nugæ, absit scurrilitas
Bréfabók háskólaráðs geymir frásögn Jens
Möllers af vörninni sem skráð er 9. febrúar
1826.30 Par segir að Þorleifur Repp hafi ekki
verið beinlínis „uartig“ í upphafi, enda þótt
vörn hans hafi einkennst af ofmati á sjálfum
sér og yfirborðsmennsku, en eftir að síðari
andmælendur hófu mál sitt hafi hann vakið
almenna hneykslun með framferði sínu.
Birgir Thorlacius prófessor var fyrsti and-
mælandi, þá tóku til máls stúdent og candidat
og þar á eftir C.F. Petersen, prófessor og síð-
ar garðprófastur, allir „ex auditorio“. Ræða
Petersens snerist mest um útlil ritsins og
prentun. Repp tók aðfinnslur hans óstinnt
upp. Þá lét Jens Mpller kalla til H.C. 0rsted,
rektor Hafnarháskóla, til að fylgjast með
framvindunni. Síðastur talaði Jens Mpller og
fór hörðum orðum um ritgerðina. Þá tók leik-
urinn að æsast svo mjög að Repp missti full-
komlega stjórn á skapi sínu. Sagan segir að
H.C. 0rsted hafi stöðvað athöl'nina með eft-
irfarandi orðum á latínu: „Absint nugæ, absit
scurrilitas, absit ipse denique scurra“31 og pró-
fessorarnir síðan gengið út.32
Frásögn Magnúsar Stephensens af „dispút-
atíu“ Þorleifs Repps fyrir „magistergrad“ 6.
febrúar 1826 ber með sér að hann hefir haft
litla löngun til að fegra frammistöðu Repps,
en ekki er ástæða til annars en ætla að hann
fari rétt með staðreyndir:
... prófessores og aðrir mótmælendur ráku
ofan í hann hverja grein. Hann gat enga
forsvarað, ekki heldur talað látínu ærlega,
en höktandi og með nógum villum. En
varð grófur mjög, sem hans lund er til.
Fylltust prófessorar því gremju, urðu hon-
um beiskir og settu opinberlega ofan í við
hann í bræði, einkum dr. Jens Möller og
prófessor Petersen, en Thorlacius gaf hon-
um í lokin skarpa, vinsamlega áminningu,
var þó vægastur við hann. Það var mesta
yndi að heyra Thorlacius tala látínu eins
liðugt og ótt og nett sem dönsku. Prófessor
Petersen og dr. Jens Möller töluðu hana og
allvel, þó ei hinum líkt. Þar voru flestir pró-
fessorar og fjöldi stúdenta, allir fylltust
gremju yfir Repps ódugnaði, órímilegheit-
um og grófheitum. Opinberlega sögðu þeir
prófessorar honum,að hann enga grein
gæti forsvarað, vissi ekki neitt í neinu,
D e
Sermone Tentamen,
composuit
Thorleifus Gudm. Repp,
Bibl. Jurisc. Ediub. BibL L. N. F. F. & L. I. B. F.
Annot. Hocce tcntamen auctor pro more aolemni Unlvenitatis hav-
niensls, cum approbationc Ord. l’hllos. havniens. anbjecit publico
examinl ernditorura, pro gradu Magistcril Artinm obtinendo, de-
fenditque ln coiloquio puhllco Die. 8T0 Id. Febr. A. 1826. respon-
dcnte Ornat. Haldoro Einarscu , Jurls Stndioso Islando.
Havniæ MDCCCXXVI.
Tjpi.s Directoris Jani Hostrup Sc/iultzii,
Aula et UntversiLtls Typographl.
Mynd 5.
Titilsíða
De Sermone
Tentamen.
þekkti ekkert til auctora [höfunda], sem
hann tilnefndi, og þyrfti af Dönum að læra
siðsemi, áður en hann nú flyttist til enskra,
sem ei mundu gjöra honum hátt undir
höfði. í lokin sneru þeir allir að honurn
bakinu, þá burt gengu, og enginn gratúler-
aði honum með magistergrad, sem þó er
venja til, hvers vegna nú enn þykir tvísýnt,
að honum veitist hann, því hann varð sér
svo stórum til skammar. Þar stóð fyrir neð-
an hann Halldór Einarsson, sem átti að
vera hans respondens eður svaramaður,
sem staur, og lauk aldrei upp munninum.33
Magnús Stephensen vék aftur að þessum at-
burðum í dagbók sinni daginn eftir og segir
svo frá viðræðum sínum við Birgi Thorlacius:
í dag mætti eg etatsráði Thorlacius, sem
kvartaði yfir Hrepps [Þorleifs Repps]
ódugnaði, frekju og grófheitum, svo rektor
magnificus stóð í gær upp og setti hátt og
Sagan segir að
H.C. 0rsted
hafi stöðvað
athöfnina með
eftirfarandi
orðum á latínu:
„Absint nugæ,
absit scurrilitas,
absit ipse
denique scurra“
og prófessor-
arnir síðan
gengið út
47