Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2009, Qupperneq 246

Vægið í yfirbyggingunni 1
líkani án hliðarstoppara er
fyrst og fremst tilkomið
vegna mismunar á hreyf'
ingum hennar yfir undif'
stöðum. Vægisferillinnbendir
til þess að endinn „hangi" a
yfirbyggingunni yfir undir-
stöðu þrjú, þar sem vægið er
mest. Þetta á sérstaklega við
ef litið er til HveragerðiS'
raðanna sem stemmir ág®r'
lega sé litið á færslurnar a
mynd 5. Vægisþol yfirbygg'
ingar á miðju hafi er ll^
MNm og er því reiknað vægi
fyrir Selfoss-R-tímaraðirnar í líkani með stoppurum farið að nálgast vægisþolið. Hins
vegar er líklegt að reiknuð vægisáraun sé töluvert meiri heldur en raunverulegt vægi
vegna þess að hliðarstoppararnir brotna ekki í tölvulíkaninu. Fyrir önnur tilfelli er vægið
mun minna en vægisþolið.
Meö hliöarstoppurum
Án hliöarstoppara
Án hliðarstoppara og togstanga
2 3 4
Undirstöður
3 4
Undirstööur
Mynd 9. Mesta vægi um lóðréttan ás I yfirbyggingu fyrir Hveragerðistímaraðirnar (vinstra
megin) og Selfoss-R-raðirnar (hægra megin). (báðum tilvikum verkar versti þáttur þvert á brú.
Endurhönnun á legum
Fróðlegt er að skoða hvort hægt sé að breyta útfærslunni á legukerfi brúarinnar með það
í huga að takmarka skemmdir fyrir svipaða áraun og brúin mátti þola í Suðurlands-
skjálftanum 2008. Hægt er að hækka blýgúmmílegurnar og stækka þær í réttu hlutfalli
svo að aflfræðilegir eiginleikar haldist óbreyttir, en færslumörkin aukist og fari upp fyrir
reiknaðar færslur. Viðnámslegunum er ekki hægt að breyta svo að færslur minnki-
Viðnámsstuðullinn er reyndar háður þrýstingi og þar af leiðandi flatarmáli leganna en
áhrifin af að breyta því eru óveruleg. Togstangir geta minnkað hreyfingar í endunum
töluvert en þær þola takmarkaðar færslur. Það er því freistandi að setja einnig blýgúmmí'
legur í endana en þær eru þá útsettar fyrir hitaþenslum sem verður að taka tillit til. Þetta
myndi felast í því að það þyrfti að auka gúmmíþykktina enn meira en útreikningarnir hér
að neðan sýna.
Fyrst var prófuð útfærsla þar sem settar voru stærri blýgúmmílegur á alla stöpla °S
togstöngum og stoppurum sleppt. Miðað var við legur frá upprunalegum framleiðanda
með gúmmíþykktina 105 mm í stað 88 mm. Leyfilegar færslur miðað við 120% streitur er
því um 125 mm. Þær voru einnig stærri um sig þannig að stífni leganna var töluvert meid
en áður. Eins og sést á mynd 10 verða færslur nú minni 125 mm.
Færslur í endum haldast þ°
ekki í hendur með hreýí'
ingum yfir millistöplum. Það
getur valdið vandræðum þar
sem það leiðir til hárra innri
krafta í yfirbyggingu.
Önnur útfærsla var því próf'
uð þar sem valið var að hafa
stífni og flotkraft lega a
endastöplum í sama hlutfall1
við áslægan kraft (undir-
stöðukraft) og í legum á milli'
stöplum. Fjórar legur voru
notaðar á hvern millistöpnl
2 4 4
Arbók V F í /T F I 2009