Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2009, Qupperneq 293

hann náði 100 km hraða á 8 sekúndum. Þeir sem vilja fræðast um sögu EVl geta horft á
myndina „Who killed the electric car" sem nálgast má á netinu (www.whokilledtheelec-
triccar.com, 2009).
A allra síðustu árum hefur þróunin tekið stökk með auknum áhuga yfirvalda og almenn-
ings. Nú er svo komið að flestir stærstu bílaframleiðendur í heimi hafa þróað hugmynda-
bíla sem knúnir eru rafmagni og margir hverjir hafa fylgt þeim eftir með fjöldafram-
leiðslu. Nefna má Daimler, Toyota, GM og Mitsubishi.
Á tímum olíukreppunnar í Bandaríkjunum í kringum 1980 varð til hreyfing áhugamanna
sem breyttu venjulegum bensínbílum í rafbíla og iðnaður þróaðist á þessum árum þar
sem búnaður til slíkra breytinga var markaðssettur. Margar lausnir eru í boði og tilteknir
bílar eru vinsælli en aðrir í slíkar breytingar, einkum gamlir bílar þar sem rafbúnaður
er einfaldur. Til að fá yfirlit yfir þær fjöldamörgu tegundir bíla sem hefur verið
breytt má skoða myndaalbúm á netinu sem geymir hátt á þriðja þúsund dæmi
(www.evalbum.com, 2009).
Af hverju rafbíiar á íslandi?
ísland og orka
Fjárhagslega nýtanlegt vatnsafl til raforkuframleiðslu á íslandi er 30 TWh/ár
(Orkustofnun, 2006) og gufuafl 20 TWh/ár. Árið 2005 var heildarraforkuframleiðsla með
vatns- og gufuafli tæplega 9 TWh en hún hefur farið hraðvaxandi á síðustu árum vegna
uppbyggingar stóriðju.
Árið 2008 voru um 80% af framleiddri raforku notað til orkufreks iðnaðar. Þar fyrir utan
er raforka notuð til heimilisnota, iðnaðar, þjónustu og hitunar í einhverjum mæli. Þessu
til viðbótar er jarðvarmi - heitt vatn - notaður til húshitunar og langstærstur hluti hús-
hitunar á íslandi er með heitu vatni. Hlutfallsleg skipting frumorkunotkunar árið 2004 -
að stóriðju frátaldri - er þannig að 52% koma frá jarðvarma, 11% frá vatnsafli og 37% frá
jarðefnaeldsneyti (Iðnaðarráðuneytið, 2008). ísland fer langt með að vera sjálfbært með
orku til alls annars en flutninga á landi, legi og í lofti og til þessara flutninga þarf að nota
innfluttar olíuafurðir.
Innlend orka til að knýja farartæki?
Eldsneyti til að knýja farartæki er að langstærstum hluta bensín og dísilolía og innflutt.
Hlutfall annarra eldsneytistegunda, metans og rafmagns, er óverulegt. Hlutfall bifreiða í
eldsneytisnotkun árið 2004 var 35%, skip voru 43% og flugvélar 19% (Iðnaðarráðuneytið,
2008).
Olíuverð fer hækkandi. í skýrslu Orkustofnunar; Stefna íslendinga í eldsneytismálum
einkabifreiða (2006), er rætt um þróun olíuverðs á síðustu 50 árum og því haldið fram að
tími lágs olíuverðs sé á enda, sveiflur í olíuverði verði miklar og muni jafnvel aukast. í
skýrslunni er dregin upp skýr mynd af möguleikum íslendinga til að nota innlenda orku
til að knýja farartæki. Verulegur ávinningur gæti hlotist af því fyrir ísland að nota
rafmagn til flutninga. Þetta myndi leiða til gjaldeyrissparnaðar og hagræðingar ef raf-
magnið er ódýrara en innflutt jarðefnaeldsneyti. Loks mætti ná miklum ávinningi í
minnkandi losun gróðurliúsalofttegunda.
Hafa ber í huga að um tveir þriðju hlutar þjóðarinnar búa á höfuðborgarsvæðinu og stór
hluti heimila þar er með tvo eða fleiri bíla. Ætla má að þorri heimila á höfuðborgar-
svæðinu noti bíl dags daglega með þeim hætti að einungis séu eknir fáir tugir kílómetra,
þ.e. til og frá vinnu og við einfalda snúninga. Rafbíll getur uppfyllt þessa þörf og verið
borgarbíllinn á flestum heimilum á höfuðborgarsvæðinu.
Tækni-og vísindagreinar |291