Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Blaðsíða 24
á Iandbúnað þessi ár, en samkvæmt þeim voru veittir opinberir styrkir til jarðarbóta,
útihúsabygginga og kaupa á landbúnaðarvélum. Túnastærð óx milli 1930 og 1940 úr
26.184 ha. í 35.937 ha. eða um 37% og áburðarnotkun í hreinum efnum reiknuð, úr
919 tonnum árið 1930 í 1.226 tonn árið 1939 eða um 32%. Framtöldum ám fækkaði
úr 511.000 árið 1930 í 478.000 árið 1940 eða um rúm 6%, aðallega vegna mæðiveiki,
og þess stórfellda niðurskurðar sem framkvæma þurfti á sýktum svæðum.
Nautgripastofn (kýr og kelfdar kvígur) stækkaði hins vegar úr 21.686 árið 1930 í
28.597 árið 1940 eða um tæp 32%.
Á þessum árum óx upp margvíslegur iðnaður, aðallega neysluvöruiðnaður í skjóli
innflutningshafta, svo sem klæðagerð, skógerð, efnaiðnaður o.fl. Auk þess efldist sá
neysluvöruiðnaður sem fyrir var. Á tímabilinu komst verulegur skriður á rafvæðingu
Iandsins, og fyrsta stórvirkjunin, Ljósafossstöðin, tók til starfa 1937 með tæplega 9.000
kwh. afkastagetu. Árið 1939 höfðu um 60% landsmanna fengið rafmagn til
heimilisnota.
Miklar umbætur urðu í samgöngumálum, einkum í vegamálum. Á árunum 1927 til
1937 þrefaldaðist lengd akfærra þjóðvega, og akfærir þjóð- og sýsluvegir voru alls um
4.500 km. að lengd árið 1937. Skráðum bifreiðum fjölgaði úr 1434 árið 1930 í 2048
árið 1939. Kaupskipastóllinn óx frá 16 skipum sem voru alls 1 1.426 brúttólestir árið
1930 í 19 skip alls 16.137 brúttólestir árið 1939 eða um 43% að burðarmagni til.
Flugfélag íslands var stofnað 1928, en starfsemi þess var lögð niður fáum árum
síðar. Nýtt félag, með sama nafni var stofnað 1938 og hélt uppi nokkrum samgöngum
innanlands næstu ár. Vegna skorts á flugvöllum var aðallega notast við sjóflugvélar.
Mannfjöldi óx um rúm 11% milli 1930 og 1939. Mannafli landbúnaðar minnkaði
um 3%, og mannafli í sjávarútvegi og vinnslugreinum óx aðeins um 1%, þannig að
aðrir atvinnugeirar tóku við mestum hluta af aukningu vinnuaflsins. Mestur vöxtur, um
43%, varð í mannafla í almennum iðnaði, öðrum en vinnslu landbúnaðar- og
sjávarafurða.
Á árabilinu 1930 til 1939 fást eftirfarandi niðurstöður um þróun þjóðarframleiðslu:
Árlegur
1930 1939 meðalvöxtur
1. Verg þjóðarframleiðsla
1.1 Verðlag hvers árs, m.kr.
1.2 Verðlag ársins 1945, m.kr.
2. Meðalmannfjöldi ársins,
þús. manns
3. Verg þjóðarframleiðsla
á mann, verðlag 1945, kr.
204,9 286,4
731,4 945,2 2,9%
107,5 119,6 1,2%
6.806 7.905 1,7%
Samkvæmt þessu óx þjóðarframleiðslan þetta tímabil um 2,9% að meðaltali ár hvert.
Þetta er lítill vöxtur í samanburði við önnur tímabil sem hér eru til skoðunar enda
hafði heimskreppan áhrif hér sem annars staðar. Þó er athyglisvert að samdráttur
kemur aðeins fram eitt ár, þ.e., 1931 en þá dróst framleiðslan saman um 6,7%. Önnur
ár óx framleiðslan en að vísu lítið flest árin.
22
j