Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Blaðsíða 219
Mynd 14
Hreinar þjóðartekjur 1921-1944
Vísitölur 1921 = 100
Hér á eftir er gerð grein fyrir því, hvemig heildartekjur einstaklinga og félaga eru
fundnar eða áætlaðar árin 1921-1944, og ennfremur er kafli um ákvæði laga nr.
74/1921, um tekjuskatt o.fl., kafli um áætlanir þjóðartekna 1945-1956 og um hlutfall
þeirra gagnvart áðumefndum heildartekjum sömu ár.
Telja má víst, að grunntölur, þ.e. skattframtalstölur, og þar með hinar afleiddu tölur
um heildartekjur séu óáreiðanlegri og of lágar, eftir því sem aftar dregur.
Auk slælegri framtala í byrjun en í lok tímabils skal nefnt, að ýmis atvinnu-
starfsemi, húsa-, verkfæra- og fatagerð o.fl. o.fl., sem í byrjun tímabilsins, þegar um
47% þjóðarinnar voru skráð við landbúnað, fór fram á sveitaheimilum, var ekki
tíunduð. Við lok tímabilsins eru hins vegar aðeins um 28% þjóðarinnar þannig skráð
og þessi starfsemi að miklu leyti flutt til annarra atvinnugeira og tíunduð þar í tekju-
framtölum.
Fyrir þessu er ekki hægt að áætla, og hinar tilfærðu tölur um hreinar þjóðartekjur
ber því að taka með varúð, þótt fallist sé á, að hlutfall milli „rétt áætlaðra“ heildar-
tekna einstaklinga og félaga hafi sennilega verið nokkuð líkt 1921-1944 og fundið var
1945-1956.
Aðalniðurstöður eru tilfærðar á yfirlitstöflunni hér að framan um heildartekjur ein-
staklinga og félaga og áætlaðar hreinar þjóðartekjur 1921-1944 og enn fremur sam-
svarandi tölur 1945-1949 til samanburðar.
Til þess að fá nokkurt mat á sennileika eða réttara sagt óvissu áætlunarinnar eru í
dálkum 6 og 7 reiknaðar hreinar þjóðartekjur á raunvirði, bæði alls og á mann, í
dálkum 8 og 9 breytingar þessara stærða ára á milli og loks í dálkum 10 og 11 vísi-
tölur þessara stærða með 1921 = 100 (sjá meðfylgjandi súlu- og línurit). Sem verð-
kvarði eru nýttar meðalársvísitölur fyrir neysluvöruverðlag og byggingarkostnað
(2/3+1/3).
i
217