Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Blaðsíða 201
í 3. dálki eru tilfærðar þær tölur, sem ætlað er að nýta við áætlun um verðbreytingar
árin 1874-1924.
Séu bomar saman samtölumar (1-5), virðist mismunur þeirra nokkuð eðlilegur,
búast mátti við að bæði tölur Þorsteins Þorsteinssonar og Dalgaards væru hærri en
grunnur sem spanna á 1900-1914 fyrir ísland. Skal nú athugað nánar um sennileik
þessara ágiskunartalna.
Matvörur: 850,00 kr. útgjöld, miðað við verðlag í júlí 1914, eru hugsuð sem árs-
innkaup (þar með talin matvælaframleiðsla til eigin nota) 5 manna fjölskyldu:
Neyslueiningar
Karlmaður 1,0
Kvenmaður 0,8
Bam, 12 ára 0,8
Bam, 6 ára 0,5
Bam, 2 ára 0,3
Alls 3,4
Matvælaútgjöld 850,00 kr. í júlí 1914 samsvara 824,50 kr. á verðlagi 1912, eða
242,50 kr. á neyslueiningu það ár. (3,4 x 242,50 kr. = 824,50 kr.)
Matvælainnkaup Laugamesspítala öll 14 árin 1899-1912, verðlögð á 1912 verðlagi
(sjá töflu hér að aftan) námu 172.864,00 kr. Þau ár voru um 66 manns þar heimilis-
fastir. Sé hverjum reiknaðar 0,85 neyslueiningar, þar sem ekki var nema að nokkru um
fullvinnandi að ræða, fæst að ársútgjöld á neyslueiningu hafi verið 220,11 kr. eða um
9% lægri en í hinum valda grunni. í athugasemdum við skýrslur spítalans er áætlað
að innkaupsverð hafi verið um 10% lægra en almennt gerðist. Hér er því þokkalegt
samræmi.
Húsnœði: Hér hefur þótt rétt að lækka verulega grunntölu Þorsteins Þorsteinssonar, og
jafnvel að fara niður fyrir dönsku tölumar, bæði að krónutölu og hlutfallslega.
í Landshagsskýrslum 1910 er á bls. 125 m.a. tilfært virðingarverð húseigna 1. janúar
1909, þ.e. gildandi fyrir árið 1908. Hér skulu athugaðar tölur fyrir Reykjavík og
Hafnarfjörð. Virðing á hvem mann (heildarvirðing á íbúa) var:
Reykjavík 836,00 kr.
Hafnarfjörður 403,00 kr.
í skýrslunni segir, „Húsnæði er dýrast á mann í Reykjavík, en þar eru miklar
opinberar byggingar með í virðingarverðinu. Langódýrast er húsnæðið í Hafnarfirði,
enda er sá bær ungur, og lítið uppkominn“.
199