Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Blaðsíða 172

Tafla 2
Verðmœti landbúnaðarafurða að mörkum smásölu eða útflutnings
Þúsundir króna á verðlagi 1945
1901 1905 1910 1915 1920 1925 1930 1935 1940 1945
1. Sauðfjárafurðir 68,3 75,4 87,8 99,3 103,8 105,7 126,9 110,7 110,3 100,5
2. Mjólkurafurðir 48,3 51,3 49,9 51,1 47,4 57,1 68,3 77,9 93,4 100,5
3. Nautgripakjöt 6,8 7,2 7,1 6,5 6,0 7,0 8,1 9,4 10,9 10,0
4. Húðir og kálfaskinn 0,4 0,4 0,4 0,3 0,3 0,4 0,4 0,5 0,6 0,5
5. Alls 1-4 123,8 134,3 145,0 157,2 157,5 170,2 203,7 198,5 215,2 211,5
6. Aðrar búgreinar 18,6 20,1 21,8 23,6 23,6 25,5 30,6 37,7 56,0 63,5
7. Alls 5+6 142,4 154,4 166,8 180,8 181,1 195,7 234,3 236,2 271,2 275,0
8. Mannfj. í landb., þús. 45,5 45,8 46,1 45,4 44,7 43,5 41,5 40,8 39,8 36,1
9. Afköst á mann, kr. 3.130 3.371 3.618 3.982 4.051 4.499 5.646 5.789 6.814 7.618
10. Afköst á mann, 1945=100 41 44 47 52 53 59 74 76 89 100
1. Virðing sauðfjárafurða 1901-1945
Hér á eftir er leitast við að virða þessar afurðir hin völdu markár 1901, 1905 o.s.frv.
„að mörkum smásölu eða til útflutnings“ þannig að sem best samræmi verði við þá
atvinnuvegaskiptingu sem nýtt er í „Líkan til skiptingar þjóðarinnar á atvinnugeira“.
Auk þess er gerður samanburður við fyrri áætlanir Skipulagsnefndar atvinnumála
og Búnaðarskýrslna 1951 um magntölur, sérstaklega kjöt, til þess að geta virt senni-
leika forsendna þeirra sem hér eru nýttar.
Aðalniðurstöður eru færðar í töflu 8 og töflu 9. Aðrar töflur eru að mestu vegna
ýmissa milliútreikninga.
Arin 1915 og 1940, sem bæði eru ár í byrjun styrjaldarástands, skera sig nokkuð
úr. Hlutfall milli fyrri áætlaðs „verðs til bónda“ og þess sem hér er áætlað, er í báðum
tilvikum ósennilega lágt, en ekki hefur verið gerð tilraun til þess að fara út fyrir þann
verðlagningar- og magnáætlunarramma sem nýttur er hin markárin.
Sauðfjárbústofn
I Búnaðarskýrslum 1958-1960 segir svo á bls. 23: „gerð (var) rækileg athugun á því
hversu vandlega sauðfé hefur verið talið fram til Búnaðarskýrslna 1958“. Niðurstaðan
var að sauðfé hefði verið 7,44% fleira en talið var fram.
Þegar svo var, árið 1958, eftir að kjötverðlagsnefnd og arftakar hennar höfðu starfað
í 24 ár, er augljóst að vantal var mun meira fyrir þann tíma og mest í byrjun þess
tímabils, 1901-1945, sem hér er athugað.
I þessu sambandi skal undirstrikað að til þess að hægt sé að áætla framleitt magn
sauðfjárafurða sem fall af samtíma stofni, en það er eina mögulega aðferðin fyrir þetta
tímabil, verður að gera ágiskanir um þetta vantal, enda er það ljóst, samanber það sem
síðar verður sagt um áætlaða neyslu landsmanna af sauðfjárkjöti þetta tímabil, að
áætlanir sem byggja á framtölum án leiðréttinga, geta ekki staðist.
170