Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Blaðsíða 130
iðnað (og handverk) í eldri manntölum færð undir C. Mörk eru sæmilega skýr milli
D og A,B,C, en geta verið óskýr gagnvart F. Eftir því sem unnt er verður flokkað
undir D þegar um er að ræða breytingu á erlendu hráefni og endanotkun að mestu
innlend.
Geiri E. Þjónustustarfsemi, önnur en F
Til þessa geira telst verslun, banka- og tryggingastarfsemi, flutningar, póstur og
sími, lögfræðistarfsemi, skemmtanir og önnur þjónusta sem að jafnaði er greidd af
þeim sem hennar njóta. Vegna þess að samkvæmt eldri manntölum, var öll starfsemi
„iðnaðarmanna“ þ.e. meistara og sveina, flokkuð undir iðnað, verður leitast við að
skipta henni eftir eðli starfseminnar á C, D og E. Ein tegund þjónustustarfsemi, þ.e.
heimilishjúa, verður ekki flokkuð að öllu hér, heldur skipt á geira A-E. Þetta er
nauðsynlegt vegna flokkunar í eldri manntölum, þar sem ekki er hægt að greina á milli
„atvinnuhjúa" og „innanhússhjúa“, enda má segja að heimilishjú leggi óbeint fram til
atvinnustarfsemi „húsbænda“ á sama hátt og „heimavinnandi húsmæður".
Undir E ætti ekki (sbr. D) að falla starfsemi sem felur í sér vinnslu á efni til
endanlegrar notkunar eða er millistig milli „hráefnis" og endanlegrar ráðstöfunar.
Geiri F. Félagsleg þjónusta
Hér eru flokkuð umboðsstjóm og dómsmál, kennslumál o.fl., heilbrigðismál og
kirkjumál.
Aðgreiningin á milli geira E og F ræðst af því hvort þjónusta er að mestu keypt af
þjóðfélagsþegnunum (E), eða er að jafnaði látin í té af hinu opinbera að mestu án
beinna greiðslna (F). Mörkin eru auðvitað óviss.
Geiri G. ÓflokkaÖ
Hér eru þeir taldir sem hafa framfæri sitt af félagslegri aðstoð þjóðfélagsins,
ellistyrksþegar, eftirlaunafólk, sveitarstyrksþegar, þeir sem dvelja á sjúkrahúsum,
fangar o.s.frv. auk þeirra sem samkvæmt viðkomandi manntali verða ekki með rökum
færðir undir A-F.
6.3 Nokkur vandamál við samræmingu milli atvinnugeira
Áður en tölur manntala eru felldar inn í geirana A til G, em sérvandamál nokkurra
atvinnumerkinga athuguð. Þetta varðar:
1. Hjú.
2. Ótilgreinda atvinnu og daglaunamenn.
3. Eignatekjur o.þ.h.
4. Námsfólk.
Fjallað verður um hvem þessara liða um sig.
128