Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Blaðsíða 185

Virðing á húðum
Virðing Skipulagsnefndar byggði á föstu verðhlutfalli gagnvart gærum. Þetta kemur
ekki beinlínis fram í töflum nefndarinnar, en hér að framan er sýnt hvemig þessu var
varið árið 1901.
Á töflu 14 er samsvarandi útreikningur gerður fyrir markárin 1901-1945, þó þannig
að í stað áætlaðs gæruverðs til bóndans, fyrir gæru að þyngd 2,75 kg., er miðað við
verð fyrir eina saltaða gæru í útflutningi.
Það skal tekið fram að athugaðar voru upplýsingar Verslunarskýrslna um útflutning
á húðum og skinnum, en þær reyndust ónothæfar til virðingar. I línu 9 á töflunni er
tilfært það heildarverð húða og skinna til bænda er Skipulagsnefnd og Búnaðarskýrslur
1951 áætluðu.
4. Virðing aukabúgreina 1901-1905
Auk áðumefndra áætlana um sauðfjár og nautgripabúskap, birti Skipulagsnefnd
yfirlitsskýrslu um allar tekjur af landbúnaði 1901-1934 (tafla X, bls. 172) og
Búnaðarskýrslur 1951 yfirlit um verðmæti landbúnaðarframleiðslunnar 1935-1951
(tafla G, bls. 46). Niðurstöðutölur þessara skýrslna ár hvert 1901-1946 eru færðar í 1.
dálk töflu 15 en í 2. dálk eru færðar samtölur fyrir sauðfjár- og nautgripabúskap.
í 3. dálk er tilfærð árleg viðbót við verðmæti aðalbúgreinanna. Sé litið á tölur
3. dálks, sést að veruleg aukning er frá árunum 1932-1934 til næstu ára. Auk þess að
stafa frá auknu vægi garð- og gróðurhúsaafurða sem rétt mun vera, þá sýnir athugun
á undirtöflum um hlunnindi fyrir árin 1934 og 1935, sem eru ár nokkuð stöðugs
verðlags, að hlunnindatekjur 1934 eru virtar á kr. 350.000 en 1935 á kr. 1.252.000,
aðalega vegna þess að þá eru meðtalin ýmis hlunnindi (selur, eggjataka, rekaviður,
mör, skógarhögg o.a.) sem ekki voru tíunduð áður. Allt eru þetta hlunnindi sem a.m.k.
hafa haft sama vægi 1934 og fyrr og þau höfðu 1935 og síðar.
Fyrir 1901-1930 verður því áætluð 15% viðbót, en 1935, 1940 og 1945 hærri
viðbót, einskonar jöfnunartölur milli þess sem Búnaðarskýrsla 1951 áætlar fyrir þessi
markár og nærliggjandi ár.
Þessar tölur verða nýttar á „verð að mörkum smásölu" fyrir tvær aðalbúgreinamar.
í því felst m.a. að hið áætlaða vantal sauðfjárbústofns hefur áhrif, enda eiga allar
þessar aukabúgreinar það sameiginlegt að framtöl allt þetta tímabil, og þá sérstaklega
fyrir 1935, þeirra vegna hafa verið slæleg.
183