Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Blaðsíða 54
venjulega hafa verið notaðar og eru birtar í töflu V-1 í Tölfræðihandbók 1984. Frá og
með 1912 er töflu V-1 fylgt og upp úr því skýrist munurinn á töflunum af veiðum
utan fslandsmiða.
í 2. dálki er skráður afli umreiknaður til saltfiskígildis, þ.e.: (2) = (1) x 0,217.
í dálkum 3 til 6 er sýnd skráð þyngd botnfiskafurða í þúsundum tonna samkvæmt
útflutningsskýrslum hvers árs.
í 7. dálki er sýnd heildarsaltfiskígildi þessara útfluttu botnfiskafurða.
Við umreikning þessara afurða til saltfiskígildis eru eftirfarandi umreikningsstuðlar
notaðir:
Dálkur Saltfiskígildi
3 Fullverkaður saltfiskur (og harðfiskur frá 1936) 1,000
4 Hálfverkaður saltfiskur 0,642
5 ísaður og frystur fiskur 0,346
6 Fiskflök 0,635
Samanburður á saltfiskígildi afla og útflutnings, í þúsundum tonna, sbr. dálka 2 og
7 sýnir að „útflutningur“ langflest ár er áberandi hærri en „afli“. Þetta á einnig við
þegar litið er yfir lengra tímabil eins og hér er gert, þ.e. 1905-1939 í heild og
1940-1945. Undantekningar frá þessu eru árin 1917, 1919, 1924, 1930 og árin
1942-1945. Árið 1924 munar aðeins 400 tonnum en árið 1930 6.100 tonnum. Næsta
ár munar 9.200 tonnum í hina áttina. Hin árin falla öll á styrjaldartímabilin tvö. Hér
verður gengið út frá því að útflutningstölur séu réttar, að minnsta kosti ekki sé oftalið,
og að umreikningsstuðlar séu viðunandi. Af þessu má draga tvær ályktanir. í fyrsta
lagi má ætla að í aflatölum sé innanlandsneysla á fiski ekki meðtalin og er henni því
haldið utan við mat á vantali botnfiskafla. I öðru lagi verður ekki annað séð en aflinn
sé auk þessa vantalinn. Sé litið á þau tvö tímabil, sem sérgreind eru í áætluninni fæst:
Saltfiskígildi, þús. tonn.
1905-1939 1940-1945
(a) Skráður afli, dálkur 2 1.224,8 343,9
(b) Skráður útflutningur, dálkur 7 1.378,3 355,3
(c) Dálkur 7 - dálkur 2 153,5 11,4
(d) Árafjöldi 35 6
(e) = (c) / (d), vantalinn afli á ári 4,4 1,9
Tölur í (c) að ofan eru álitnar mælikvarði á heildarvantal afla þessi tímabil, umfram
neyslu innanlands. Eina opinbera viðurkenningin á vantali afla, sem fundist hefur, er
í Ægi 1927 á bls. 278, en þar segir: „aflaskýrslumar eru yfirleitt 10-15% of lágar“.
Séu árin 1925-1927 tekin undir eitt fæst:
52