Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Blaðsíða 170
vegna þess að magnáætlanir hafa verið endurskoðaðar og vegna þess að hér er verðlagt
að öðrum „landamærum“, eru áætlanir um heildarverð hærri en í þeim áætlunum, sbr.
5. línu í töflu 1.
Um ástæður fyrir endurskoðun eldri magnáætlana fyrir sauðfjárafurðir er ítarlega
fjallað í kafla 1. Til stuðnings því að þessi gerð áætlunar sé sennilegri en eldri
magnáætlanir, má benda á töflu 5 en áætlaðar tölur þar um neyslu og birgðabreytingar
sauðfjárkjöts frá aldamótum til 1945 virðist öllu líklegri en tölur eldri áætlana.
í Búnaðarskýrslum 1951, sbr. það sem sagt er í kafla 2, eru færð sterk rök fyrir því
að áætlun Skipulagsnefndar um mjólkurmagn hafi verið of há, án þess þó að þær tölur
væru endurskoðaðar. Slík endurskoðun er framkvæmd hér.
Þótt sláturafurðir nautgripa hafi lítið vægi við verðmætaáætlun, varð að gera slíka
áætlun, sbr. kafla 3, þar sem aðferðir Skipulagsnefndar til og með 1934 og Búnaðar-
skýrslna 1951 eftir þann tíma voru af sitt hvorum toga spunnar.
Virðingar í þessum þrem köflum eru allar gerðar sem: Magneiningar x verð á
magneiningu = heildarverð.
Slíka virðingu var ekki hægt að gera fyrir aukabúgreinar. Einu tiltæku upp-
lýsingamar voru áætlanir Skipulagsnefndar og Búnaðarskýrslna um heildarverð til
bænda, að mestu samkvæmt framtölum þeirra. Þær verðtölur sem áætlaðar eru í 4.
kafla, eru því veikasti þátturinn í heildaráætlun þessari.
í töflu 2 eru afurðimar virtar til fasts verðlags, verðlags 1945, til að tengja við
verðmætaáætlanir fyrir það ár. (Tölur Framkvæmdabanka og endurskoðun Þjóðhags-
stofnunar).
Um einstaka liði þeirrar töflu er þetta að segja:
1. Sauðfjárafurðir: Tölur em teknar úr töflu í 1. kafla og vísast til skýringa þar.
2. Mjólkurafurðir: Áætlað mjólkurmagn, lína 3 í töflu 10, er verðlagt á 149,6 aurar
sem var hið áætlaða heildsöluverð árið 1945.
3. Nautgripakjöt (og sláturafurðir): í töflu 12, em kjöt og sláturafurðir 1945 virtar
á 10.031.000 kr. en heildarkjötmagn áætlað 1.185 tonn í töflu 14, eða 8,46 kr.
fyrir hvert kg. Hlutföll milli hinna ýmsu kjöttegunda eru að vísu ekki þau sömu
öll árin, en framhjá því er litið. Heildarkjötmagn hvers árs, (lína 12, tafla 11),
er því nýtt sem margfaldari, liðurinn í heild er aðeins um 5% af verðmæti
sauðfjár- og nautgripaafurða.
4. Húðir og kálfsskinn: Þýðing þessa liðar er hverfandi. Samkvæmt töflu 14, var
heildarverð áætlað kr. 521.000 vegna 5.663 sláturgripa (auk 21.818 kálfa) eða
kr. 92,00 fyrir fullorðinn nautgrip slátrað 1945. Hinar áætluðu tölur um slátraðar
kýr og geldneyti hvert ár (lína 3, tafla 14) eru nýttar sem margfaldarar.
5. Alls 1 - 4 (Sauðfjár- og nautgripaafurðir): Lagt er saman vegna áætlunar um
6. línu.
6. Aðrar búgreinar: Hér eru nýttir þeir margfaldarar, sem gerð er grein fyrir í
4. kafla um virðingu aukabúgreina.
7. Alls 5 + 6. (Aætlað heildsölu- eða útflutningsverðmœti allra landbúnaðar-
afurða).
168