Þjóðlíf - 01.07.1986, Blaðsíða 39

Þórður Sigtryggsson sýndi mér
póstkort sem hann hafði fengið frá
Ítalíu. Á því var líkneskjan sem Mic-
helangelo gerði af Davíð, dáfríðum
pilti, sem er miklu fremur augnayndi
en hann sé líklegur til að stúta fólan-
um Golíat.
Þegar ég er kominn til Rúmeníu,
sagði ég, skal ég senda þér póstkort
af Stalín með geislabaug um höfuðið.
Þórður hló.
Mikið rétt, sagði hann, svona á það
að vera. Menn eiga að trúa á guði
sem þeir vita eitthvað um, en ekki
einhverja upplogna guði austan úr
barbaríi eins og hinn opinbera ríkis-
guð okkar, sem Móses bjó til handa
gyðingum og barnaði síðan Maríu
mey, hringtrúlofaða stúlkuna, nei
svoleiðis gossar eiga enga virðingu
skilið . . .
Brunar lest til Búkarest. I ágúst
árið 1953 var boðað til heimsmóts
æskunnar í Búkarest, sem átti eftir að
verða enn stórfenglegra en það sem
haldið var í Berlín tveimur árum fyrr.
Ég þóttist vita að þetta yrði mikil og
góð skemmtireisa, en umfram allt iá
mér mikið á að skoða hvernig sósíal-
isminn plumaði sig þar austur á Dón-
ársléttum.
Eitt er það einkenni þessara ára
sterkra pólitískra tilfinninga og
hreinnar trúar sem margir láta sér
sjást yfir. Það var sá hugsunarháttur
sem kalla má biðstefnu. Attendismo,
segja ítalskir kommúnistar.
Hvað erum við að byltast hér og
berjast í þessu forheimskaða og kol-
ruglaða þjóðfélagi? spurði einn
skólabróðir minn, nýfrelsaður til hins
rétta skilnings á sögu og samtíð.
Þetta kemur hvort sem er, byltingin
og allt það. Eftir nokkur ár, þegar
Sovétríkin og Austur-Evrópa hafa
náð sér alminnilega eftir stríðið, þá
verða yfirburðir sósíalismans svo
greinilegir og augljósir öllum viti
bornum mönnum. Heldurðu það
ekki?
Þessi afstaða var lygilega sterk í
okkur. Þegar verst gegndi varð hún
til þess að menn urðu sjálfumglaðir
safnaðarmeðlimir, sem litu heldur
niður á dægurmálin heima fyrir. Hús-
næðismálasnakk, iss hvað er það?
Þeir vissu betur, þeir vissu að í raun
og veru skiptir ekkert máli nema að
halda árunni hreinni og bíða hins
mikla sigurdags, sem lögmál sögunn-
ar ætlar að gefa okkur.
Mín dýrð kemur að utan.
Það var því ekki lítil tilhlökkun að
verða sjónarvottur að ævintýrinu
mikla, sigla til Austur-Þýskalands,
bruna í lest yfir Tékkóslóvakíu og
Ungverjaland og alla leið til Rúmen-
íu á árinu sex eftir valdatöku komm-
únista þar.
Það var lagt af stað seint í júlí.
Allir voru glaðir og reifir á undirbún-
ingsfundum með Inga R. Helgasyni
fararstjóra, sem skýrði frá því hvern-
ig undirbúningsnefndin hefði með
góðu hugviti leyst gjaldeyrisvanda og
flutningserfiðleika. Menn voru líka í
besta skapi á Þórsgötu eitt, þar sem
Hreyfingin bjó, enda þótt nýafstaðn-
ar væru kosningar sem fóru illa —
sósíalistar töpuðu tveim þingsætum
til Þjóðvarnarflokksins nýja. Guð-
mund jaka hitti ég að máli, hann
hafði verið í framboði á Snæfellsnesi.
Ég gerði Bjarna þinn á Laugarvatni
foxillan á framboðsfundi, sagði Jak-
inn. Það var þegar ég minntist á at-
kvæðagreiðsluna sem fram fór á
Laugarvatni um það, hver væri mesti
maður mannkynssögunnar.
Sú saga segir, að átrúnaðargoð
Bjarna skólastjóra, Jónas frá Hriflu,
hafi fengið flest atkvæði nemenda
Héraðsskólans og mun fleiri en Jesús
frá Nasaret sem varð annar.
Bjarni, hélt Guðmundur áfram,
sagði að þessi saga væri lygi frá rót-
um. Láttu ekki svona Bjarni, sagði
ég, þú stóðst fyrir þessu öllu saman
og varst sjálfur aðalagitatorinn á móti
Kristi.
Helvíti varð karlinn vondur!
Ég held að Búkarestförin hafi ver-
ið mesta hópreisa til útlanda sem
smalað var í á þessum árum. Margt
ýtti undir mikla þátttöku. Mönnum
lék forvitni á því að gægjast á bak við
járntjaldið fræga, bæði þeim
bjartsýnu og hinum efagjömu. Svo
var fjöldatúrisminn ekki byrjaður og
gjaldeyrisskömmtun og fleira þess-
legt sá til þess að fáir fóru til útlanda
nema til náms. í þriðja lagi var ferðin
ódýr — bæði vegna þess að við kom-
umst til meginlandsins með góðum
kjörum og svo hafa Rúmenar og önn-
ur austantjaldsríki vafalaust greitt
verulega niður dvalarkostnaðinn í
Búkarest.
Það var siglt til Warnemúnde í
Austur-Þýskalandi með fragtskipinu
Arnarfelli. Við lágum í efri lest í
svefnpokum og höfðum framan af
ferðinni illa vist í miklum sjógangi og
Eftir Árna Bergmann
Þessi afstaða var lygilega sterk
í okkur. Þegar verst gegndi
varð hún til þess ad menn urðu
sjálfumglaðir safnadarmeðlim-
ir, sem litu heldur nidur á dæg-
urmálin heima fyrir.
Til Búkarest
ÞJÓÐLÍF 39