Þjóðlíf - 01.07.1986, Blaðsíða 64

varpað, en þær verða minni í sniðum
en hjá ríkissjónvarpinu. Jafnframt
verður lögð áhersla á að stöðin verði
lýðræðisleg, þ.e. að hún verði miðill
þar sem almenningur getur komið
sjónarmiðum sínum á framfæri. Það
„Áhugamál mitt er skemmtileg menning.“
er grundvallaratriði að slíkt takist,
segir Jón Óttar. „Sjónvarp á að vera
frjáls miðill, öllum opinn sem bjóða
upp á gott efni.“
En hvers vegna tvær sjónvarps-
stöðvar? Jón Óttar segir að það sé
vegna þess hve þörfin fyrir sjónvarps-
efni er mikil hér. „Hún brýst m.a.
fram í þessu svokallaða myndbanda-
æði,“ segir hann. „En myndbönd
verða þreytandi til lengdar. Maður
þarf alltaf að fara út í búð. Svo er
kannski myndin sem mann langaði að
sjá ekki til. Svo þarf að skila spólunni
daginn eftir, hvort sem manni tókst
að sjá hana eða ekki. Annars koma
til háar sektir.
Annað merki um sjónvarpshungrið
er diskamanían, þ.e. æ fleiri vilja
koma sér upp diski (jarðstöð) til að
ná sendingum frá gervihnöttum. Ég
held þó að úr því að nýjar stöðvar eru
að koma muni diskarnir ekki njóta
mikilla vinsælda. Þeir eru dýrir og
efnið sem frá þeim næst frá íslandi er
það minnst spennandi sem í boði er,
t.d. frá amerísku upplýsingaþjónust-
unni, Eurovision og trúfélögum.
Mest af efni þessara diska er á fram-
andi tungum, oft amerískar bíómynd-
ir sem eru sendar út með frönsku eða
ítölsku tali (döbbaðar). Auk þess eru
bestu stöðvarnar farnar að trufla út-
„Skandinavar hafa almennt ekki lært á þennan
miðil.“
sendingar. Þá þarf að kaupa rándýra
af-truflara. Bestu stöðvarnar eru ým-
ist tregar til að afhenda einstakling-
um aftruflara eða gera það alls ekki.
í efnisvali höfum við getað fleytt
rjómann af því besta sem gervi-
hnattastöðvar hafa upp á að bjóða.
En besta efnið sem við tökum frá
þessum stöðvum verður alls ekki á
þessum diskum eftir að við byrjum
útsendingar. Til viðbótar höfum við
keypt efni héðan og þaðan frá fyrir-
tækjum um allan heim til að dagskrá-
in sé sem vönduðust.“
Jón Óttar segir að ríkissjónvarpið
hafi fulla þörf fyrir samkeppni. Bæði
séu gæðin hjá því misjöfn; ýmist
mjög lélegt eða skínandi perlur, sem
fólk missi af vegna þess að það sé
vant lélegu efni úr þessari átt. Síðan
sé það einföld staðreynd að sam-
keppni sé af hinu góða. „Samkeppnin
er bara túlkun á frelsinu," segir hann.
„Ég er ekki frjálshyggjumaður held-
ur frjálslyndur. Mín skoðun er sú að
því meira sem frelsið er þeim mun
meira eftirlit verði ríkið að hafa.
Frelsið er línudans, vandrataður veg-
ur. En ríkið á að láta fólk í friði
meðan það ekki brýtur reglur samfé-
1agsins.“
Greinilegt er á öllu að dr. Jóni
Óttari er íslensk menning og menn-
ing almennt einstaklega hugleikin.
Hann segir að það sem fyrst og
fremst valdi því að almenningur getur
virst andsnúinn menningarefni sé
matreiðslan.
„Kröfur fólks um gott efni eru sífellt
að aukast," segir hann. „Við sjáum
þetta í öllum löndum í kringum okk-
ur. Fyrst verður fólk uppnumið af
tækninni og þá er nánast sama upp á
hvað er boðið. Þegar nýjabrumið er
farið af aukast hins vegar kröfurnar.
Og nú er verið að taka nánast allar
heimsbókmenntirnar og færa þær í
sjónvarpsgerð - og þetta efni nýtur
almennt vinsælda. Við sjáum þessa
auknu kröfugerð einnig í leiklistinni.
Leikritið Svartfugl er gott dæmi um
þetta hér heima. Þarna er á ferðinni
svo þungur og alvarlegur texti að
samkvæmt kenningunni um að fólk
vilji bara rusl ætti að vera ógjörning-
ur að setja slíkan texta á svið. En
þetta gekk samt upp - vegna þess að
efnið var vel matreitt. Matur sem er
illa matreiddur getur verið jafn nær-
ingarríkur og annar sem er borðaður,
en hann gerir ekkert gagn óborðað-
ur. Eins er það með menninguna sem
enginn nýtur. Galdurinn felst í mat-
reiðslunni.“
Og þar sem dr. Jón Óttar Ragnars-
son er matvælaverkfræðingur er vel
við hæfi að enda þetta viðtal svona,
nú þegar hann hverfur frá kennslu
sinni í matvælafræði við Háskóla ís-
lands í „matreiðsluna" í nýju sjón-
varpsstöðinni!
64 ÞJÓÐLÍF