Morgunblaðið - 11.12.1977, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. DESEMBER 1977
41
— Dýraríkið
Framhald af bls. 12
hafa komizt að því, að björnunum
fer svipað í dvalanum og mönnum
í svelti, en birnirnir þola sveltið
sem sé ólíkt betur. Maður, sem
sveltur brennir að sjálfsögðu fitu,
en hann tapar líka eggjahvituefn-
um, þegar vöðvarnir rýrna.
Skógarbjörn vaknar hins vegar
bráðhress eftir fimm mánaða
svefn, enda er hann nú betur
undirbúinn. Svo sem mánuði áður
en hann leggst í dvalann tekur
hann að éta sem óður, og er að éta
mestallan sólarhringinn, — 20
tíma. Fær hann þá u.þ.b. 20 þús-
und hitaeiningar á dag í stað 7000
áður, og bætir á sig einum 50
kílóum á þessum mánaðartíma.
Um leið og svefninn sígur á
hann og hann hættir að taka til
sín orku verður hárnákvæmt
lífefnajafnvægi í skrokki hans.
Vatnsvinnslan verður nákvæm-
lega jafnmikil og nauðsynlegt er
til lífs en varla dropi meiri.
„Eggjahvítuveltan", sem svo er
nefnd, þ.e. það ferli er eggja-
hvítuefni myndast og eyðist með
jöfnum hraða, fimmfaldast i
dvalanum — en samt eykst ekki
eggjahvífuefni i skrokknum.
Eggjahvítuefnið í skrokki
bjarnarins er nákvæmlega jafn-
mikið þegar hann vaknar og það
var, þegar hann féll í dvalann. En
af þessum sökum verður ekki of-
framleiðsla á urea, úrgangsefni
því, sem myndast er eggjahvítu-
efni brotna niður og berst út í
þvaginu. Þetta efni verður eitrað
ef það safnast fyrir í líkamanum.
En meðan björninn liggur í
dvalanum myndast litið af því.
Rannsóknarmenn hafa stað-
reynt, að birnir, sem ekki leggjast
í dvala svelta til bana. Reynt hef-
ur verið að fella birni í dvala á
sumrum við aðstæður líkar þvi,
sem gerist úti á vetrum, en það
hefur ekki tekizt. Af þvi vaknaði
sá grunur, að dvalanum sé stjórn-
að af hormóna, sem myndist að-
eins á haustin og veturna. ímynda
rannsóknarmenn sér, að það sé
heiladyngjubotninn, sem fram-
leiðir þennan hormóna. En heila-
dyngjubotninn stjórnar mörgu i
líkamanum, t.a.m. hitanum.
Fyndist þessi hormóni gæti
hann orðið nýrnasjúklingum til
álíka hjálpar, að því er vísinda-
menn telja, að insúlínið er sykur-
sjúkum. Jafnvel kann hann að
verða offeitum að einhverju liði.
Alykta vísindamenn það af því, að
skógarbirnirnir lita ekki við fæðu
í u.þ.b. hálfan mánuð eftir, að
þeir vakna af dvalanum. Þá kynni
hormóninn einnig að gagnast
þeim hundruðum milljóna
manna, sem þjást af stöðugum
næringarskorti.
— Gífurlegt tap
Framhald af bls.42
huga að á þessu ári fengu bresku
stálfyrirtækín leyfi stjórnvalda til
að taka lán að upphæð 650
miiljónir sterlingspunda, um 250
milljarða islenzkra króna, sem
ekki föru í að greiða skuldir held-
ur að aö mestu í nýjar fjárfesting-
ar.
— Útflutnings-
uppbætur
Framhald af bls. 42
isl. kr., en gera ráð fyrir að fá
greitt úr sjóðnum samtals 170
milljarða ísl. kr. eða rétt um 5
milljarða d.kr.
Ríkissjóður dana greiðir auk
þess beina styrki til landbúnaðar-
ins að upphæð 1.222 milljón d.kr.,
42 milljarða ísl. kr.
Til rannsókna og tilrraunastarf-
semi á sviði búfjárræktar munu
danir verja í ár 177 milljón kr.,
6.01 milljöröum ísl. kr.
Jólafundur
Kvenstúdentafélags íslands
verður haldinn í Átthagasal, Hótel Sögu, mið-
vikudaginn 14. desemberog hefst'kl. 8.30.
Jórunn Viðar og Geirlaug Þorvaldsdóttir flytja
Ijóð eftir Drífu Viðar.
Jólahappdrætti. St/órnin
Binatone leiðandi fyrirtæki
í gerð sjónvarpsleiktækja
Knattspyma Tennis Æfing Squash
Binatone sjónvarpsmeistarinn Mk IV
HLJÓÐ
ROFI
HRAÐI
H
STÆRÐ
MANNA
GEFA
\
INNSTUNGUR
VAL 4
LEIKJA
FJARSTÝRING
Þegar kemur að sjónvarpsleiknum,
reiknaðu þá með Binatone skrefi
framar.
Binatone sjónvarpsmeistarinn býður
upp á allt en er samt ódýrastur.
Þessi jól mun alla í fjölskyldunni
langa i sjónvarpsleik og þá er Bina-
tone siónvarosmeistarinn bestur.
Missið ekki af lestinni,
með frá byrjun
í sjónvarpsleiknum.
Verð kr.
22.920
verið
daiooær
Ármúla 38, sími 31133
(Gengið inn frá Selmúla)
WlRÍNATDNL
Biantone International
i lístaverk
0(k (ypíÁ)
úr Vísnabókinni
Bræóraborgarstíg 16, Sími 12923-19156
Frábært framlag Gunnars Þórðarsonar, Björgvins Halldórssonar
og Tómasar Tómassonar. Vísumar, þulurnar og þjóðkvæðin,
sem Vísnabókin geymir, eru löngu orðin alþjóðareign. Fyrri
platan með vísum úr Vísnabókinni, EINU SINNI VAR, naut
meiri vinsælda en dæmi eru til um íslenska hljómplötu. Óhætt
er að fullyrða, að nýja platan, ÚT UM GRÆNA GRUNDU, er
ekki síður líkleg til vinsælda og langlífis en hin fyrri.
VISNABÓKIN er nýkomin útí 6. útgáfu og hafa
þá verið prentuð af henni yfir fjörutíu þúsund
eintök, enda er þessi afar vinsæla bók löngu
orðin sjálfsögð eign á heimilum landsins.