Morgunblaðið - 24.02.1981, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. FEBRÚAR 1981
17
í Noregi. Þá væri svonefnt
hraðlið NATO og fastaflotinn á
Atlantshafi tilbúinn til átaka á
svipstundu. Sverre Hamre
minnti á nýlegt samkomulag
Norðmanna og Bandaríkja-
manna um birgðastöðvar fyrir
stórfylki bandarískra land-
gönguliða í nágrenni við Þránd-
heim. Með því væri stuðlað að
auknu öryggi, dregið úr líkum á
árás og tryggt að öflugur liðs-
auki bærist tímanlega á hættu-
stundu. Áður hefðu verið gerðir
samningar við Breta, Vestur-
Þjóðverja, Hollendinga og
Kanadamenn um birgðastöðvar
fyrir heri þessara þjóða í
Norður-Noregi.
Hershöfðinginn drap á póli-
tískar forsendur fyrir varnar-
stefnu Norðmanna, þar sem
höfuðáhersla væri lögð á það að
aðhafast ekkert, sem Sovétmenn
gætu talið ögrun við sig. í því
ljósi yrði að meta ákvörðun
Norðmanna um að leyfa ekki
erlendar herstöðvar í landi sínu
og banna þar kjarnorkuvopn
auk takmörkunar á athafna-
svæði erlendra hersveita á æf-
ingum í Norður-Noregi til að
halda þeim sem lengst frá sov-
ésku landamærunum. Varnar-
stefnan nyti stuðnings yfir-
gnæfandi meirihluta norsku
þjóðarinnar. Sömu sögu væri að
segja um aðild Noregs að Atl-
antshafsbandalaginu, meðal
þjóðarinnar væri óskoraður
stuðningur við hana. Varnar-
stefna Noregs væri ekki byggð á
skynsamlegum forsendum nema
hún væri mótuð sem hluti af
sameiginlegu varnarkerfi
NATO. Samtenging varna Vest-
urlanda hefði aukist á undan-
förnum árum og hún myndi
vaxa áfram.
í lok máls síns dró Sverre
Hamre, hershöfðingi, meginat-
riði máls síns saman með þess-
um hætti:
1) Norðmenn yrðu að búa sig
undir að berjast innan eigin
landamæra og á fyrstu stigum
myndu þeir ef til vill ekki hafa
við liðsauka frá öðrum að styðj-
ast.
2) Norðmenn skipulegðu því
varnir sínar þannig, að unnt
væri að sameina krafta allrar
þjóðarinnar í þeirra þágu.
3) Aðildin að Atlantshafs-
bandalaginu væri grunnþáttur-
inn í norskri varnarstefnu. Unn-
ið yrði að því að auðvelda
liðsflutninga frá bandamönnum
og lögð áhersla á sameiginlegar
æfingar með þeim í Noregi.
4) Staðhættir, veðurfar og
fámenni leiddu til töluverðra
vandræða við varnir Noregs. En
óvinurinn yrði einnig að geta
sigrast á staðháttum og veðr-
áttu.
Að loknu erindinu svaraði
Sverre Hamre hershöfðingi
fyrirspurnum og tóku þessir
fundarmenn til máls: Þórður
Valdemarsson, Hannes H. Giss-
urarson, Sigurður Baldvin Sig-
urðsson, Rannveig Tryggvadótt-
ir, Kjartan Gunnarsson, Krist-
ján Loftsson, Jón Magnússon og
Júlíus Guðjónsson.
í svörum hershöfðingjans
kom meðal annars fram, að ekki
væri um neitt sameiginlegt fjár-
framlag frá Atlantshafsbanda-
laginu að ræða til almanna-
varna í aðildarlöndunum. Úr
sameiginlegum framkvæmda-
sjóði bandalagsins væri aðeins
veitt fé til mannvirkjagerðar, ef
fleiri en ein bandalagsþjóð gæti
haft afnot af mannvirkinu.
Spurningu um það, hvort sovésk
rannsóknaskip væru vopnuð,
svaraði Hamre með einu orði:
Já.
Með afgönskum skæruliðum:
Enginn bilbugur
þrátt fyrir loft-
árásir Rússa
í 12 daga höfðum við verið í
fylgd með skæruliðum í Af-
ganistan og allt gengið okkur
i haginn. A 13. degi hættum
við þó að hrósa happi yfir
velgengninni því að þá tók
sovéskum sprengikúlum að
rigna yfir þorpið Torra Borra
þar sem við héldum til.
122 mm sprengja sprakk í
fjallshlíðinni skammt frá
okkur og þrjár ljóssprengjur
sprungu yfir höfðum okkar og
lýstu upp allt umhverfið, á
eftir fylgdi látlaus skothríð á
þorpið. Skothríðinni linnti
ekki fyrr en eftir 15 mínútur
og þögnin ríkti á ný. Skærulið-
arnir skreiddust út úr holun-
um og virtu fyrir sér afleið-
ingar árásarinnar. Þykkt ryk-
lag lá yfir þorpinu en skemmd-
irnar virtust óverulegar.
Skæruliðarnir voru í sjöunda
himni og einn foringi þeirra,
Baji Deem Mohammed, sagði
við mig, að Rússarnir eyddu
miklu fé og mikilli fyrirhöfn í
að reyna að leggja þorpið í
rúst, sem þeim hefði þó ekki
tekist til þessa.
Leiðsögumenn okkar úr hópi
skæruliðanna ákváðu samt
sem áður daginn eftir, að tími
væri til kominn fyrir okkur að
hverfa á brott. Skriðdrekar
væru að reyna að brjóta sér
leið inn í dalinn og búist var
við árásum fallbyssuþyrla. Við
kvöddum þorpið um kvöldið í
miðri fallbyssuskothríð Rúss-
anna, héldum kyrru fyrir í
yfirgefnum húsarústum um
nóttina og stefndum síðan að
landamærunum við Pakistan.
í 16 daga höfðum við verið
með afgönskum frelsissveitar-
mönnum og kynnst hörðum
kjörum þeirra, kulda, vosbúð
og matarskorti. Það er þó ekki
harðræðið, sem við minnumst
eftir dvölina, heldur baráttu-
andi Afgananna og óbilandi
kjarkur, sá staðfasti ásetning-
ur þeirra að berjast til sigurs
fyrir þjóð sína gegn leppstjórn
Rússa í Kabúl.
Skæruliðum eru farin að
berast vopn og þegar við kom-
um til Afganistan í gegnum
Khyber-skarð sáum við hvar
THE OBSERVER
Afganskir frelsissveitarmenn hata komió ser tyrir á hæð i Barikot
i Kunar-héraði, þaðan sem þeir geta fylgst með ferðum rússneskra
hermanna og stjórnarinnar í Kabúl. AP-8imamynd.
verið var að útbýta egypskum
AKM-rifflum, kínverskum
SKS-rifflum og RPG-7-eld-
flaugum. Ennþá vantar þó
mjög vopn til að granda með
flugvélum og lyfjaskorturinn
er tilfinnanlegur.
Vopn koma einnig frá lið-
hlaupum úr afganska stjórn-
arhernum. Nokkrir þeirra
sögðu frá því, að þeir hefðu
verið að versla á basarnum
þegar þeir voru teknir nauðug-
ir viljugir og sendir í herinn.
Tveimur dögum seinna stukku
þeir á brott með allan sinn
vopnabúnað.
Alla þá daga, sem við vorum
í Afganistan, mátti heyra
skotdrunurnar bergmála í
fjöllunum og skæruliðarnir
fögnuðu ákaflega þegar þeim
bárust fréttir um nýja sigur-
vinninga. Ekki voru þó allar
fréttir góðar fréttir og þeir
voru daprir á svip, afgönsku
frelsissveitarmennirnir, þegar
þeir heyrðu, að 18 félagar
þeirra hefðu fallið í umsátri
rússneskra hermanna.
Um það þarf ekki að efast,
að innrás Sovétmanna og
stríðið í kjölfar hennar hefur
valdið afgönsku þjóðinni gífur-
legum þjáningum. Þrátt fyrir
það láta skæruliðarnir engan
bilbug á sér finna og, eins og
þeir segja sjálfir, þá eru þeir
reiðubúnir að berjast til þraut-
ar fyrir þjóð sína og trú.
Sjálfkjörið
hjá Múrara-
félaginu
MIÐVIKUDAGINN 11. febrúar
sl. rann út frestur til að skila
listum til kjörs stjórnar og trún-
aðarmannaráðs i Múrarafélagi
Reykjavíkur fyrir árið 1981.
Einn listi barst, listi stjórnar og
trúnaðarmannaráðs og var hann
þvi sjálfkjörinn, segir i frétt frá
Múrarafélagi Reykjavíkur.
Helgi Steinar Karlsson, formað-
ur, Gísli Dagsson, varaformaður,
Rafn Gunnarsson, ritari, Örn
Karlsson, gjaldkeri félagssjóðs,
Hans Kristinsson, gjaldkeri
sjúkrasjóðs.
Varastjórn: Óli Kr. Jónsson,
Eiríkur Tryggvason, Jóhannes Æ.
Hilmarsson.
Trúnaðarmannaráð: Gunnar M.
Hansen, Trausti L. Jónsson, Gísli
Magnússon, Gunnar Sigurgeirs-
son, Ólafur Veturliðason, Jón G.S.
Jónsson.
Varamenn: Jónas Garðarsson,
Hörður Runólfsson, Sveinn Páll
Jóhannesson.
25% hækkun
þjónustugjalda
SKÝRR
ÁKVEÐIÐ heíur verið að hækka
véla- og þjónustutaxta Skýrslu-
véla ríkisins og Reykjavíkijr-
borgar um 25% frá og með 1.
janúar 1981, en þetta kemur
fram í siðasta tölublaði Skýrr
frétta, fréttabréfi SKÝRR.
Þessi hækkun er nauðsynleg til
að láta enda mætast á árinu 1981,
segir í fréttabréfinu, miðað við
þær spár, sem stuðst er við um
þróun launa og gengis. Gert er
einnig ráð fyrir að hækkunin muni
nægja til að standa undir aðflutn-
ingsgjöldum af þeim vélabúnaði,
sem væntanlegur er í lok ársins og
byrjunarframkvæmda við bygg-
ingu nýs vélasalar og mötuneytis á
lóð SKÝRR.
Bresku söngkonunni Sheenu Easton
skaut óvænt upp á stjörnuhimininn á
síöasta ári. Þá gaf hún út þrjár litlar
plötur með lögunum 9 to 5, Modern Gir!
og One Man Woman sem öll náðu
miklum vinsældum.
Nú er komin út fyrsta LP-plata Sheenu
og ber hún nafnið Take My Time eins og
4. litla plata hennar.
Sheena Easton var fyrsta breska söng-
konan sem náöi þeim árangri aö eiga
tvö lög meðal tíu vinsælustu laga í
Englandi í sömu vikunni og er hún nú
þegar í hópi vinsælustu söngkvenna
þar, aðeins nokkrum mánuöum eftir aö
hún vakti fyrst á sér athygli.
Sheena Easton
— Take My Time
Suðurlandabraut 8 — sími 84670
Laugavegi 24 — sími 18670
Austurveri — sími 33360.