Morgunblaðið - 12.06.1982, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. JÚNÍ 1982
9
Opiö 1—3
í dag
Einbýli — Raðhús
Við Smyriahraun
150 fm raöhús á 2 hæöum. Bílskúr.
Varö 1,7 millj.
Við Bugðutanga
320 fm einbýlishús m. 40 fm bílskúr.
Skipti á minni eign koma til greina.
Verö 2,3 millj.
Sérhæðir
Sérhæð við Mávahlíð
Höfum í einkasölu 130 fm vandaöa
neöri sérhæö. íbúöin er 2 saml. stofur,
sem mætti skipta, og 3ja herb. Bílskúr.
Bein sala. Verö 1550 þús.
4ra—6 herbergja
Skóiavörðustígur
115 fm mmög snotur íbúö á 3. hæö.
Nýleg eldhúsinnrétting. Tvöf. verksm.gl.
Útb. 720—730 þúe.
Hraunbær
4ra herb. 123 fm íbúö á 2. hæö. Þvotta-
herb. og búr inn af eidhúsi. Parket. Útb.
780 þúe.
Öldugata
4ra herb. 85 fm íbúö á 2. hæö. Danfoss.
Svalir. Verö 880 þús., útb. 850 þús.
3ja herb. íbúðir
Við Krummahóla
m. bílskúr
3ja herb. vönduö 90 fm íbúö á 6. hæö.
Gott útsýni. Bílastæöi í bílhýsi. Útb.
680—700 þúe.
Kleppsvegur
3ja herb. 90 fm íbúö í lyftuhúsi. Suöur-
svalir. Glæsilegt útsýni. Lítiö áhvílandi.
Laus nú þegar. Verö 800—850 þús.
Langholtsvegur
3ja herb. 65 fm íbúö á 1. hæö í þríbýl-
ishúsi. Útb. 500 þús.
Við Austurberg
m. bílskúr
3ja herb. vönduö íbúö. íbúöin er m.a.
vandaö eldhús m. borökróki, flísalagt
baö, stofa m. suöursvölum og 2 herb.
Bílskúr m. rafmagni. Útb. 700 þús.
2ja herbergja
Efstihjalli
2ja herbergja 55 fm vönduö íbúö á 2.
hæö. Góö eign. Útb. 550 þús.
Við Hátún
55 fm snotur kjallaraíbúö. Laus strax.
Útb. 450 þús.
Kóngsbakki
2ja herb. snyrtileg ibúö á 1. hæö.
Þvottaaöstaöa í ibúöínni. Útb. <»0 480
þús.
Ýmislegt
Vantar
3ja herbergja íbúö viö Flyörugranda.
Góöur kaupandi.
Vantar
90—100 fm íbúö á hæö í Kópavogi.
Fjársterkur kaupandi.
ErcnAmiÐLunm
ÞINGHOLTSSTRÆTI 3
SÍMI 27711
Sölustjóri Sverrir Kristinsson.
Valtýr Sigurösson lögfr.
Þorleitur Guömundsson sölumaöur
Unnsteinn Bech hrl Simi 12320
29555
Einstaklingsíbúð —
Hraunbær
40 fm. Verö 600 þús.
2ja herb. íbúðir
Dúfnahólar
65 fm mjög falleg eign. Hugsanleg
makaskipti á 3ja til 4ra herb. íbúö meö
bílskúr.
Boðagrandi
65 fm glæsileg eign meö bilskýli. Fæst
eingöngu í skiptum fyrir 4ra herb. íbúö í
Vesturbæ.
Melabraut
íbúö á 1. hæö. Öll nýstandsett. Laus nú
þegar. Verö 650 þús.
3ja herb. íbúöir
Engihjalli
86 fm ibúö á 4. hæö. Stórar suöursvalir.
Falleg eign. Verö 890 þús.
Kleppsvegur
85 fm íbúö á 7. hæö. Frábært útsýni.
Suðursvalir. Eign i algjörum sérflokki.
Verö 900 þús.
Nökkvavogur
90 fm efri hæö í tvíbýli. Góöar innrétt-
ingar. 30 fm bilskúr. Verö 970 þús.
Rauöalækur
100 fm á jaröhæö í fjórbýli.
Sléttahraun
96 fm íbúö á 3. hæö. Stórar suöursvalir.
Nýjar innréttingar. Verö 980 þús.
4ra herb. íbúðir
Engihjalli
110 fm á 1. haBÖ. Furuinnréttingar.
Parket á gólfum. Verö 970 þús.
Maríubakki
110 fm á 3. hæö. Stórar suöursvalir.
Verö 1.050 þús.
Háaleitisbraut
117 fm á 3. hæö á. Falleg eign. Hugs-
anleg skipti á góöri 2ja tii 3ja herb. íbúö
í sama hverfi eöa Fossvogi.
Sérhæðir
Flókagata —
Hafnarfirði
4ra herb. 116 fm sérhæö. Bilskúrsrétt-
ur. Verö 1.100 þús.
Lindarbraut
4ra herb. 115 fm sérhæö á 1. hæö í
tvibýli. Verö 1.250 þús.
Vallarbraut — 4ra herb.
130 fm á jaröhæö í þríbýli. Verö 1.250
þús.
Raðhús
Engjasel
3x72 fm. 4 svefnherb., stórar stofur,
bilskyli Verö 1.9 millj.
Einbýli
Glæsibær
2x140 fm. Bilskúr 32 fm. Verð 2.2 til 2,3
millj.
Snorrabraut
2x60 fm einbýli. Lítil ibúö i kjallara. Hús-
iö stendur á eignarlóö. Verö 2,2 millj.
Verslunarhúsnæði
Álfaskeiö Hafnarf.
Fyrir nýlenduvöruverslun 420 fm. Verö
2,6 millj.
Sumarbústaðir
Grimsnes. Verö tílboö.
Kjós. Verö 350 þús.
Þrastarskógur. Veró 200 þús.
Byggingarlóð
1650 fm í Mosfellssveit.
Höfum mjög fjársterkan
kaupanda að einbýlis-
húsi. Allt að þremur
milljónum.
Vantar
allar stæróir og geröir eigna. Komum
og metum samstundis ef óskaö er.
Eignanaust
Skipholti 5.
Símar 29555 og 29558.
Þorvaldur Lúövíksson hrl.
Boðagrandi - 2ja herb.
Höfum í einkasölu glæsilega 2ja herb. 70 fm íbúö
meö bílskýli. íbúöin er í lítilli 3ja hæöa flokk. Er í
sér flokki, hvaö varöar innréttingar og umgengni.
Bein sala. Útb. 640 þús.
HúsafeU
FASTEIGNASALA Langholtsvegi 115
( Bæjarleióahusmu ) simi : ö 10 66

Aóalsteinn Pétursson
BergurGuónason hd'
Umsjónarmaður Gísli Jónsson 150. þáttur
Hvað merkir að reisa rönd
við einhverju? Það merkir að
standa gegn, veita mótstöðu,
verjast. Ef menn gátu engum
vörnum við komið, fengu þeir
ekki rönd við reist. En hvað er
þá rönd, og hvernig er þetta
hugsað?
Hér er talað líkingamál.
Líkingin er fengin frá bar-
daga, og orðið rönd merkir í
þessu sambandi ekki bara
þann hluta af skildinum, sem
menn reistu sér til varnar,
heldur skjöldinn allan. Hér er
á ferð það fyrirbæri sem
nefnt hefur verið hluti fyrir
heild og er ekki séríslenskt.
Rendur skjalda voru oft auð-
kenndar með lit. Sá hluti
skjaldarins, sem auðkennd-
astur var, tók að merkja
skjöldinn allan. Klauf auð-
kennir sauðkind og skyldar
skepnur, svo og sporður fisk-
ana. Stundum voru þessi orð
höfð um kvikindið allt. Ein-
hvers staðar stendur í gömlu
letri að drottni jarðar hafi
þótt klaufin arðsamari en
sporðurinn, m.ö.o. klaufdýrin
líklegri til þess að gefa af sér
góðan arð heldur en fiskarnir.
Ég er ekki að segja að nef
og háls auðkenni manninn
meira en margur annar lík-
amshluti, þótt svip sinn setji
á hverja persónu. En þessi
orð eru gjarna höfð sem hluti
fyrir heild í merkingunni
maður. Kyndugt þykir okkur
raunar að ávarpa aðeins einn
líkamshluta og segja við
áheyrendur: Góðir hálsar! Svo
sögðu menn og stundum að
skattur væri lagður á hvert
nef, ef allir guldu jafnt, og
heitir að sjálfsögðu nefskatt-
ur.
Á svipaðan hátt nota menn
stundum orðið kjaftur. Þetta
verða 100 krónur á kjaft, geta
menn sagt, þegar lagt er sam-
an í einhverja fjárhæð. Sumir
segja per kjaft, ef þeir vilja
sletta.
Orð sem táknuðu verknað,
athöfn, hafa iðulega breytt
um merkingu og orðið hlut-
legri en þau voru. Tökum sem
dæmi orðið ganga í fáeinum
samsetningum. Frummerking
þessa nafnorðs er sjálf at-
höfnin sem felst í samhljóða
sögn. Afturganga merkti
þannig í fyrstu athöfnina „að
ganga aftur“. En nú merkir
orðið þá veru sem það hefur
gert. Síldarganga táknar fyrst
„gönguferð" síldarinnar, en
nú mæla menn og meta síld-
argöngurnar í hafinu. Aft-
urgöngur sjást því sjaldnar
sem færri skot og afkimar
eru ljóslaus.
Lestur er upphaflega haft
um athöfnina að lesa, en öll
þekkjum við orðið í hlutlegri
merkingu, þ.e. pistill sem les-
inn er eða að minnsta kosti
ætlaður til lestrar. Hómilíu-
bækur gerðu menn til að
safna að sér þvílíkum lestrum
fyrir mismunandi daga
kirkjuársins.
Óvinalið á undanhaldi er
kallað flótti í orðasambandinu
að reka flóttann, en frum-
merking orðsins flótti, „það
að flýja", lifir þó góðu lífi.
Tilfinning mannsins, eða
öllu heldur orðið sem hana á
að tákna, fær nýja merkingu,
færist yfir á persónuna sem
tilfinningin er borin til. Af
þessu tagi eru dæmin unn-
usta, ást, elska, en þau hafa öll
tekið þessari merkingar-
breytingu að einhverju leyti.
Hið fyrsta er nú einvörðungu
haft um persónur, en ekki
lengur um tilfinninguna að
unna.
í mörgum tungumálum
þekkist það fyrirbæri, að orð,
sem táknuðu girðing eða garð.
tóku að merkja svæðið innan
garðsins. Hér hef ég þegar
nefnt tvö dæmi úr máli
okkar. Nú vaxa kartöflurnar í
garðinum (= svæðinu innan
garðsins) og kýrnar eru á beit
í girðingunni, jafnvel í raf-
magnsgirðingunni.
Sögnin að bjarga beygðist
að fornu sterkt: bjarga, barg,
burgum, borginn. Enn eimir af
þessu tali, og sem endranær
er 4. kennimynd sterkra
sagna ekki auðrýmt úr mál-
inu. Við segjum að einhverju
sé borgið ekki síður en bjarg-
að, og menn sjá hag sínum
borgið. Náskylt 4. kennimynd-
inni, borgið, er að sjálfsögðu
nafnorðið borg. Það merkti í
öndverðu varnargarð; innan
hans skyldi mönnum borgið. í
Snorra-Eddu segir til dæmis
að synir Bors, þeir Óðinn og
bræður hans, gerðu innarlega
á jörðinni ' borg umhverfis
heim (= mannabyggð) fyrir (=
gegn) ófriði jötna, en til
þeirrar borgar höfðu þeir
brár Ymis jötuns og kölluðu
þá borg Miðgarð.
Alkunna er hvernig
merking orðsins borg hefur
breyst á sama veg og garður
og girðing. Fjölbýlissvæðið
innan múranna heldur nafn-
inu borg. Sama gerist í ensku,
þar sem frummerkingin í
town er garður eða gerði, og
seinni hluti orðsins harbour í
ensku er víst sama og borg í
íslensku. Væri þá harbour
einhvers konar herborg.
Skammt er þá yfir til þýska
orðsins herberge sem við höf-
um hirt af Þjóðverjum lítt
breytt. Líklega merkti það
einhvern tíma víggirt gisti-
hús eða varinn griðastað. Síð-
an hefur það einhvern veginn
skroppið saman, frá því að
merkja heilt hús í það að
tákna eina vistarveru.
Svipuð merkingarfærsla
gerist, þegar við segjum: Ég
drakk eina flösku. I strang-
asta skilningi drekka menn
ekki flöskuna, heldur inni-
hald hennar og misskilur
þetta enginn. í skólamáli er
að finna samskonar merk-
ingarbreytingu orðanna
bekkur og stofa.
En bregðum nú aðeins á
léttari strengi. Um staglstíl-
inn hef ég tekið mörg dæmi í
þessum þáttum og stundum
látið prenta vísuna góðu af
honum Dodda:
Doddi litli datt í d»
og meiddi sig í fótnum.
Hann varð aldrei upp frá því
jafngóður f fótnum.
Vini mínum leiddist þetta
stagl og ekki síður hin dap-
urlegu örlög Dodda litla. Eg
vona að ég verði ekki sakaður
um siðleysi og áróður, þó að
ég fari með endurbót hans á
vísunni. Viðhorfið hefur að
minnsta kosti breyst og orðið
ánægjulegra, hvað sem
staglstílnum líður.
Doddi litli datt í dý
og meiddi sig í fótnum.
Fékk sér glas af kamparí
og batnaði i fótnum.
Fyrir þá sem eiga erfitt
með að beygja orðið fótur
rétt, er gott ráð að lesa
Heimsljós og kynnast þvi
fólki sem bjó á Fæti undir
Fótarfæti. Hitt er annað mál,
hvort menn verða brynjaðir
gegn staglstíl fyrir vikið.
EINBYLI - SK0GAR
Glæsilegt einbýlishús á tveim hæöum á besta staö í Skógahverfi. Húsiö er 150 fm
hvor hæö og skiptist þannig. Efri hæö er stofur, eldhús, baö, forstofa og 3 svefn-
herb. Niöri er í dag innréttuö 2ja herb. íbúö, þvottaherb., ca. 40 fm hobbýherb og
rúmgóöur bílskúr. Verö: 2.8—3 millj.
Fasteignaþjónustan
' •'YWrJ V iustunlræti 17, s 2(600
H.*qna> 1 iimdsjon noi
1967-1982
15 ÁR