Morgunblaðið - 12.06.1982, Síða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 12. JÚNÍ1982
HccAArm
'Wiltu fiá kaffik slrax, skípstj'óri T \Jib
ho-fum irekist & isjodca."
ösí er...
... að kenna hon-
um á rúlluskaut-
um.
TM Reg U.S Pat Ott.—all rlghts reserved
•1982 Uoe Angetee Tlmee Syndlcete
l*ú talar um sambandsleysi æsk-
unnar. Má ég ekki sýna þér síma-
reikninginn sem kom í dag?
Með
morgunkaffinu
Stattu ekki eins og ansi, Gula
lúka, farðu að dansa regndans!
HÖGNI HREKKVlSI

„£rp0 spa&kar meizi
5<ir 'a s<óna mína
VISA É3 þéR. ÚTAF.'
Bæn Helga lektors
Kæri Velvakandi!
Einn hinna hugþekkari sálma
Helga lektors Hálfdánarsonar
er sálmurinn Ég gleðst af því ég
Guðs son á, nr. 220 í gömlu
sálmabókinni, nr. 48 í þeirri
nýju.
Það eru tvö síðari vísuorð síð-
asta sálmversins, sem hér verða
lítillega gjörð að umtalsefni. En
versið í heild er svona:
Kr glivVHt »r því ég Guds son á,
ég gleAst, ó, Jesú minn, í þér,
og bió þig heitt um bks.sun þá,
að burt þú aldrei hrindir inér.“
Helgi Hálfdánarson þótti
sæmilega „rétttrúaður“ á sinni
tíð. Því hefði mátt halda að þeir
sem réðu ferðinni þegar síðustu
sálmabók var hleypt af stokkun-
um, hefðu ekki séð ástæðu til að
leiðrétta guðfræði hans. Þetta
var þó gert. Voru umrædd vísu-
orð „endurkveðin" og hljóða nú
svo í hinni nýju útgáfu:
Og vil þér aldrei, víkja frá,
en vak þú, Drottinn, yfir mér.
Þetta eru svo sem falleg orð
og má segja, að ekkert sé við þau
að athuga. Þó finnst manni ein-
hvern veginn, að þarna sé kom-
inn fremur tilkomulítill kaup-
samningur við Drottin, í stað
hinna kröftugu bænarorða séra
Helga.
Hugsunin um það, að Jesús
„hrindi" mönnum burt frá sér,
hefir sýnilega ekki fallið sálma-
bókarmönnum í geð. Lasta ég þá
raunar ekki fyrir það, þótt mér
finnist ástæðulaust að breyta
bænarorðum skáldsins.
Jón biskup segir um föður
sinn: „Hann vildi að lúðurinn
gæfi skilmerkilegt hljóð." Og
víst er bæn Helga lektors „skil-
merkileg" og hreint ekki úr
lausu lofti gripin.
I helgri bók stendur skrifað,
að þegar Mannssonurinn komi í
dýrð sinni, muni hann segja við
þá til vinstri handar: „Farið frá
mér, þér bölvaðir, í eilífa eldinn,
sem fyrirbúinn er djöflinum og
árum hans.“
Samkvæmt hljóðan þeirra
orða eru því mestar líkur á, að
Jesús muni, á dómsdegi, „hrinda
burt“ hinum og þessum. Þeim,
sem biblíufastir þykjast vera,
ætti því ekki að blöskra umrædd
bænarorð séra Helga, sem er
þarna samkvæmur sjálfum sér
og sínum „rétttrúnaði". En sá,
sem ekki telur þessi orð Helga
lektors hafandi í sálmabók,
verður líka að afneita Matth.
25.41, orðunum sem áður er
vitnað til.
Og svo er það postullega trú-
arjátningin. Segir ekki þar, að
Jesús muni á sínum tíma „koma
að dæma lifendur og dauða“?
Hvað felst í þeim orðum annað
en það, að hann muni „hrinda
burt“ einum og öðrum? Þeir sem
í tíma og ótíma vilja hampa trú-
arjátningunni, ættu því ekki að
hneykslast á umræddum bænar-
orðum.
En Helgi Hálfdánarson er í
góðum félagsskap, þótt fengi
hann lága einkunn hjá sálma-
bókarnefnd. Því að hann tekur
með sér í fallinu bæði ginnhelga
guðspjallamenn og þá vísu hugs-
uði, er smíðuðu trúarjátning-
una. Og þá fer nú að versna í
því. í upphafi skyldi endinn
skoða!
Þó að ég, sem þetta skrifa,
hafi ekki þær hugmyndir um
Jesúm Krist, sem gera hann að
hinum stranga dómara, er vísar
ranglátum norður og niður, þá
sé ég samt ekkert athugavert við
það hjá sam veitingunum mín-
um, Helga lektor Hálfdánar-
syni, þótt hann „biðji heitt um
blessun þá“ að lenda ekki til
öfugrar handar við Mannsson-
inn, þegar hann kemur í dýrð
sinni.
Á fardögum 1982,
Bjartmar Kristjánsson
Fer mannlífinu í raun og veru aftur?
Er siðferði þjóðarinnar á niðurleið?
Ástæðan til þess að ég sting
niður penna, maður farinn að eld-
ast, er sú hryggðarmynd sem við
blasir í þjóðfélaginu, þegar litið er
á þjóðlífið og þróun þess undan-
farin ár. Ég vil leyfa mér að halda
því fram að siðferðinu meðal þjóð-
arinnar hafi farið mjög hrakandi,
og eftir því meira sem á hefur lið-
ið. Það er trúa mín að til þessa
liggi engar einhlýtar orsakir, en
staðreynd er þetta engu að síður,
staðreynd sem þarf að bregðast
við með einhverju móti, en þannig
að þessari þróun sé snúið við í eitt
skipti fyrir öll.
Þetta ástand sem ég hefi hér
rætt, lýsir sér á margan hátt. Má
þar meðal annras nefna taum-
lausa eftirsókn eftir lífsþægind-
um, sem eiginlega má nota sem
samnefnara íslensks nútímaþjóð-
félags. Þessi sífellda hugsun um
peninga mótar allt þjóðlífið og
hlýtur að hafa áhrif á viðhorfin til
annarra gæða þessa lífs, svo sem
þeirra sem mölur og ryð fá ekki
grandað, eins og svo snilldarlega
hefur verið að orði komist. Þegar
fólk vinnur myrkranna á milli, til
þess eingöngu að því er virðist, að
geta leyft sér meira, eins og það er
orðað, oftast af því sem það hefur
enga þörf fyrir, er ekki von á góðu,
enda höfum við dæmin fyrir
okkur. Uppeldi barna og unglinga
vanrækt, ekki af því að fólk vilji
ekki gera betur, heldur vegna þess
að það hefur ekki tíma aflögu til
að sinna því eins og skylt væri,
enda minnist ég þess ekki að börn
og unglingar hafi verið jafn dóna-
leg við sér eldra fólk og það er nú
á dögum, alla vega tíðkaðist slíkt
ekki í mínu ungdæmi.
Samfara því að fólk eltist við
peninga og lætur þá stjórna lífi
sínu, glatar það tilfinningunni
fyrir hinu rétta mati á því, hvað er
manni til góðs og hvað til ills. Og
þá er skammt í hyldýpið, því hvar
er að finna fótfestu, ef alla við-
miðun vantar. Ef hún er engin, þá
hefur fólk ekki eftir neinu að fara
og stýrir í blindni þangað, sem
verkast vill. Ef það fémæta stjórn-
ar lífi þeirra, og er það sem ræður
því hvert það stefnir, stefnir allt í
voðann, því mikið vill meira, önn-
ur verðmæti glatast og getur það
því ekki verið mönnum til aðstoð-
ar í þessum efnum, jafn nauðsyn-
legt og það þó annars vissulega er.
Að lokum vil ég bara óska þess
fólki til handa, að það hugsi ráð
sitt vandlega og muni eftir því, að
það er fleira sem skiptir máli í
þessu lífi en lífsþægindin.
Jæja Velvakandi góður. Ég held
ég hafi þessi orð þá ekki fleiri að
sinni. Það má vel vera, að ég láti
aftur í mér heyra seinna, ef tími
og aðstæður leyfa, og ef þú sérð
þér fært að birta þetta bréfkorn
mitt.
Þinn einlægur,
Vörður