Morgunblaðið - 24.07.1984, Blaðsíða 51

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIDJUDAGUR 24. JÚLÍ 1984
51
1 Hvað ættum við að lesa
J 1 í sumarleyfinu?
tcxti JÓHANNA KRISTJÓNSDÓTTIK
William Kinsolving: Raven
Útg. Fontana/Collins
Hér segir frá Buck nokrum
Faulkner sem hefur brasað þetta
svona á eigin spýtur í lífinu og
hefur ekki til neins að leita ann-
ars en sjálfs sín. Rösklega tví-
tugur fer hann að sinna því
hugðarefni, sem lengi hefur ver-
ið ofarlega í sálarkirnunum, að
smíða flugvélar og selur síðan
vélar til beggja deiluaðila í borg-
arastríði. En þótt ýmislegt gangi
Buck í haginn er þó lífsdraumur-
inn að smíða sérstaka gerð
orrustuvélar, WWII Raven, ef
honum tekst það mun auðurinn
streyma til hans og þetta eftir-
sótta vald verða óumdeilanlega í
hans höndum. Auðvitað fer
þetta ekki eins og Buck hefur
ætlað sér, og er kannski ekki rétt
að rekja söguþráðinn að neinu
marki í bók sem er byggð upp á
þann hátt sem William Kinsolv-
ing gerir.
William Kinsolving er banda-
rískur höfundur, fékkst um hríð
við að leika og seinna skrifaði
hann nokkur kvikmyndahandrit.
Fyrir nokkrum árum sendi hann
frá sér fyrstu bók sína Born with
the Century, sem komst á met-
sölubókalista í Bandaríkjunum
og víðar. Þá bók hef ég ekki lesið,
en Kinsolving er ágætis spennu-
höfundur. Tæknileg atriði sem
skipta allmiklu hef ég náttúru-
lega ekki vit á að tjá mig um, en
þau eru fram sett á sannfærandi
hátt.
Agatha Christie: Lord Edgware dies
Útg. Fontana
Hressandi að lesa bók eftir
Agöthu sálugu Christie. Ég
minnist þess að ég gleypti í mig
bækur hennar á unglingsárun-
um, hef sennilega lesið yfir mig
af henni, því að það er ekki fyrr
en nú nýlega, sem ég hef farið að
grauta öðru hverju í bókum
hennar. Þessi bók er nýlega út-
komin, hefur sjálfsagt komið út
mörgum sinnum eins og allar
hennar bækur og sá fyrst dags-
ins ljós fyrir rösklega hálfri öld.
Hercule Poirot er jafn óþol-
andi og yndislega spaugilegur og
áður og Hastings vinur hans
jafn vitlaus og vænn. Og sögu-
þráðurinn í Agöthustíl. Fræg
leikkona, Jane Wilkinson, leitar
til Poirots, hún vill skilja við
mann sinn, Edgware lávarð, sem
er hvumleiður að hennar sögn og
vill ekki veita henni skilnað, svo
að hún geti gifst öðrum aðals-
manni og öðlast hamingjuna.
Poirot fer og ræðir við lávarðinn
og rekur í rogastanz þegar hann
segir honum, að hann hafi fyrir
æðilöngu skýrt eiginkonu sinni,
leikkonunni, frá því að hann sé
fús að skilja við hana. Sama dag
kemur svo einhver kona — sem
er líklega eiginkonan — og
stingur lávarðinn til bana. Um
svipað leyti finnst önnur leik-
kona myrt, sú hafði eitthvað
kynnzt Jane Wilkinson. Og verð-
ur þetta nú æði flókið, að því er
Hastings virðist og hvað rekur
sig á annars horn. Náttúrulega
leysir Poirot málið, annað væri
óhugsandi, og lausnin á að koma
eins og skrattinn úr sauðar-
leggnum. Og gerir það ef til vill.
Alla vega fannst mér gaman að
renna yfir Agöthubók aftur.
Hún stendur alltaf fyrir sínu.
Reay Tannahill: A Dark and
Distant Shore
Útg. Penguin
Einhverjir spakir menn hafa
komizt svo að orði að þessi bók
minni á Þyrnifuglana og Á
hverfanda hveli. Nú hef ég aldrei
lesið þá síðarnefndu og ekki einu
sinni séð þessa frægu mynd, sem
var gerð eftir henni á sínum
tíma. En þessi bók og Þyrnifugl-
arnir eiga í fljótu bragði ekki
margt annað sameiginlegt en að
báðar spanna yfir langan tíma.
A Dark and Distant Shore
hvorki meira né minna en upp-
undir öld. Þungamiðjan er Kin-
veilkastalinn í Skotlandi og ætt-
in sem þar býr. Kinveil er í
skozku hálöndunum, ættarsetur,
sem verður smám saman hinn
ömurlegasti baggi á erfingjun-
um, sem rísa vart undir þeim
kröfum sem „sagan“ gerir til
þeirra. Vilia sem er aðalsöguper-
sónan er flutt á brott frá Kinveil
í barnæsku og dreymir um að
snúa þangað aftur. Henni er
ættarsetur bernskunnar draum-
ur, sem verður að rætast til að
hún geti yfirleitt sætt sig við til-
veruna. Hún hafði svarið þess
eið að koma aftur og krefjast
réttar síns og þegar á reynir
kemur í ljós að hún svífst einskis
til að ná því markmiði sínu.
Þetta er gríðarlega löng og
mikil saga, á áttunda hundrað
blaðsíðna, langdregin, en þó efn-
ismeðferð höfundar slík að mað-
ur heldur áfram til loka. Mér
finnst höfundur hefði átt að
stytta mál sitt stórlega, hér er
ekki gætt nægilega að þjappa
saman — þó svo að á ferðinni sé
mikil og merkileg og dramatísk
ættarsaga og oft á tíðum mjög
svo fróðleg og skemmtileg, hefði
þurft að stytta suma kaflana
heil ósköp.
Ég minnist þess ekki að hafa
lesið bók eftir Reay Tannahill
áður. Hún mun vera þekktust
fyrir Food in History og Sex in
History. Hún er skozk og alin
upp í Glasgow. Fyrrnefndar
tvær bækur hennar munu hafa
verið þýddar á nokkur tungumál.
Lorentz Albeck-Larsen: Rejse i
Canada
Útg. Specialbladsforlaget
Þegar mér barst þessi bók í
hendur hélt ég í fyrstu að hún
væri almenn upplýsingabók, og
sjálfsagt ágæt sem slík. Við nán-
ari athugun kom í ljós að hér er
ekki aðeins á ferðinni upplýs-
inga- og ferðabók, heldur er far-
ið dýpra og saga landsins — sem
er í þjóðarlegu tilliti varla meira
en öld eða svo — könnuð. Hér
segir frá indjánum, landkönnuð-
um, veiðimönnum, um gullæðið í
Klondyke og olíu í Alberta. Frá-
sagnir af flutningum Norður-
landabúa til Kanada, og við
hvaða skilyrði þessir landnemar
bjuqggu fyrstu áratugina. Sér-
staklega er vikið að íslendingum
og skilmerkilega frá þeim sagt
að því er mér sýnist.
Höfundur hefur augljóslega
lagt mikla vinnu í undirbúning
þessarar bókar og ferðazt um
Kanada þvert og endilangt til
efnisfanga. Þessu öllu kemur
hann ljómandi læsilega til skila.
Lorentz Albeck-Larsen mun
hafa sent frá sér sína fyrstu bók
fyrir um 45 árum, ljóðabókina
„Et monument í granit". Hann
hefur síðan einkum skrifað
ferðabækur og getið sér gott orð.
Hann hefur einnig unnið við
blaðamennsku og gerir enn.
Skandinavia
Today yfirlits-
sýning sett upp
á Selfossi
YFIRLITSSÝNING í máli og myndum
sem unnin er í samvinnu menntamála-
ráduneytisins og Menningarstolnunar
Bandaríkjanna verður sett upp á Sel-
fossi fimmtudaginn 26. júlí næstkom-
andi.
Sýning þessi lýsir í máli og mynd-
um þætti íslands í Norrænu menn-
ingarkynningunni í Bandaríkjunum.
Sýningarskrár frá helstu sýningum
verða á sýningunni ásamt blaða-
úrklippum frá hartnær 800 blöðum
vestra auk íslenskra.
Sýningin er í Safnahúsi Árnes-
sýslu við Tryggvagötu og er hún
opin virka daga milli kl. 14 og 16 en
um helgar er hún opin milli klukkan
14 og 17. Þar að auki er húsið opið
eftir pöntunum fyrir stærri hópa.
Scandinavia Today-yfirlitssýn-
ingin verður opin til 5. ágúst.
k
NORÐDEKK
heílsóluð radíal dekkÆ
ísíensk fratnldðsla.|
AFSLATTARMIÐI
10%
kynningarafsláttur
til páska
Gúmmívinnustofan hf, RÉTTARHÁLSI 2 s.84008 & 84009
Gúmmívinnustofan hf. SKIPHOLTI 35 s. 31055 & 30360
Hjólbarðahöllin, FELLSMÚLA 24 s 81093
Höfðadekk hf, TANGARHÖFÐA 15 s.85810
Hjólbarðastöðin sf, SKEIFAN 5 s.33804
Hjólbarðaverkstæði Sigurjóns, HÁTÚNI 2a s. 15508
Hjólbarðaverkstæði Jóns Ólafssonar, ÆGISSÍÐU s. 23470
^ Holtadekk sf, BJARKARHOLTI, MOS. s 66401
Aujtlýitnjsar & hönnun