Morgunblaðið - 16.12.1984, Blaðsíða 8

8 C
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 1984
„Bráðum koma jólin...
„Bráðum koma blessuð
jólin ..." Eitthvað í þessa
veru hljóðaöi söngur smá-
fólksins hér í gamla daga,
en nú hafa auglýsingarnar
bætt um betur og að undan-
förnu hefur söngurinn
„bráðum koma jólin, bráð-
um kemur bíllinn“ verið
fluttur á hinni nýju rás
gömlu Gufunnar. Víst fer að
styttast til jólanna en
hvenær bíllinn kemur er
annað mál og líklega óskylt.
Hjólin snúast hraðar og
hraðar með hverjum degin-
um sem líður þar til fæð-
ingardagur frelsarans geng-
ur í garð og menn fara að
gæða sér á jólasteikinni og
taka upp jólagjafirnar. Jólin
eru haldin hátíöleg víða um
heim með mismunandi
hætti, og flestir vilja halda
við siðum og venjum sem
þeir hafa vanist.
Hér á landi eru nú staddir
15 skiptinemar víða að úr
heiminum, og margir þeirra
dvelja nú í fyrsta sinn að
heiman um hátíðirnar. Við
hittum fjögur þeirra sem nú
eru í fyrsta sinn að upplifa
jól í öðru iandi og báðum
þau að segja okkur frá jóla-
siðum sem þau eiga að venj-
ast. Skiptinemarnir hafa
dvalist hér á landi frá því í
júlí sl. og ery margir hverjir
farnir að bjarga sér á ís-
lenskri tungu. Þau hafa
einnig fengið smá nasasjón
af mannlífinu hér á landi og
við báðum þau að segja í ör-
stuttu máli frá því. hvernig
þeim líst á land og þjóð,
samkvæmt gamla máltæk-
inu „glöggt er gests augað“.
„Algengur jóla-
matur kanína
eða kalkún“
Hollenska stúlkan Bea Mayer vinnur í sfld £ Eskifirði, og byr hja
hjónunum Huldu Ilannibalsdóttur og Ingvari Gunnarssyni. Hún talar
furðugóða íslensku eftir þessa stuttu dvöl hér á landi, „íslenskan er
ekkert sérstaklega erfitt tungumál, nema þú viljir tala hana mjög vel.“
Bea talar nokkur tungumál auk hollenskunnar, þýsku, ensku og „pínu-
lítið í frönsku".
Hvernig líst henni svo á land
og þjóð? Hún segir að fyrsti
mánuður hennar hér á landi hafi
verið mjög erfiður, enda Eski-
fjörður lítill staður og erfitt að
vera þar nema tala sama mál og
aðrir. „En eftir að ég fór að
vinna og fór að geta bjargað mér
í málinu hef ég hitt margt ágæt-
isfólk og núna leiðÍ3t mér aldrei,
hef alltaf nóg að gera.“
Hún segir veðrið hér líkt því
sem hún á að venjast heiman frá
sér, „nema hér bætist myrkrið
við.“ íslendingar vinna mjög
mikið að áliti Beu, jafnvel 10
tíma á sólarhring eða meira. Ég
held að fólk sé ánægt með þetta
af því að það þekkir ekkert ann-
að.“
Hún segir verðlag hér hátt og
það sé að einhverju leyti orsök
þessarar miklu vinnu, en henni
finnst fólk eiga órtúlega mikið af
alls kyns heimilistækjum og
öðru þess háttar sem óvíða sjást
í eins ríkum mæli í Hollandi.
„í Hollandi vinna flestir 8
tíma á dag, ef þeir hafa á annað
borð vinnu. Atvinnuleysi er
vandamál þar og erfitt að skipta
um vinnu, en hér virðist það auð-
velt.“
Hún segir drykkjusiði Islend-
inga ólíka þeirra í Hollandi. Þar
taka menn eitt og eitt glas, en
hér verður helst að klára úr
flösku sem hefur verið opnuð.
„Ég held þetta geti stafað af því
að fólk er að vinna svo lengi
frameftir á kvöldin alla vikuna
og ætlar svo að skemmta sér
rækilega um helgar til að vega
upp á móti allri vinnunni."
Við spyrjum Beu hvort mikill
munur sé á jóiahaldi hér og í
Hollandi. Hún segir venju þar að
gefa gjafir 5. desember „sumir
gefa líka gjafir á jólunum en ég
hef ekki vanist því og kann ekki
almennilega við það. Jólahátiðin
hefst svo á aðfangadagskvöld,
flestir fara í kirkju og borða svo
saman þegar heim er komið með
fjölskyldum sínum. Aðalmáltíð-
in er svo borðuð þann 25., þá er
farið 1 heimsóknir og algengur
jólamatur er kanína eða kalk-
ún.“
„Ef börnin hafa verið óþæg
fá þau bara kol í sokkinn“
„Ég kem frá Norður-Kaliforníu,
borginni Sacramento, sem er millj-
ón íbúa borg.“
Andey Lipe lauk Menntaskóla-
námi síðast í júni, og ákvað að
taka sér ársfrí frá skólanum áð-
ur en hún fer í háskólanám. Hún
talar ágæta íslensku, enda býr
hún í Reykjavík og sækir ís-
lenskutíma fyrir útlendinga í
Háskólanum á kvöldin. Andey
vinnur á barnaheimili Ananda
Marga á Flyðrugranda, og hefur
einnig kynnst íslensku sveitalífi,
því hún var 6 vikur á bóndabæ á
Snæfellsnesi áður en hún kom til
Reykjavíkur.
„Ég hélt það væri svo gaman
hér i Reykjavík, en varð fyrir
hálfgerðum vonbrigðum, það er
margt fólk hérna en auðvelt að
vera einmana í Reykjavík."
Andey segist þekkja mikið af út-
lendingum í Reykjavík, og held-
ur að þeir séu óvenjumargir hér
miðað við fólksfjölda. „Þó Sacra-
mento sé milljón manna borg er
hlutfallslega miklu fleira að
finna hér, þar sem Reykjavík er
stærsta borg landsins. Við keyr-
um yfirleitt til San Francisco
sem er í um tveggja klukku-
stunda fjarlægð til að fara í leik-
hús og þessháttar."
Andey segir íslendinga vera
lokaða en elskulega undir niðri.
„Ég varð t.d. vör við það í verk-
fallinu þegar ég fór á puttanum
um bæinn að menn voru tilbúnir
að keyra langar vegalengdir þó
þeir væru sjálfir á leið í aðra átt.
Hér er líka hægt að ganga um
götur án þess að éiga von á árás,
ég var t.d. í göngu um bæinn hér
einn sunnudagsmorgun klukkan
sjö, og enginn annar á ferli.
Þetta hefði ég aldrei getað gert
heima.“
Hún segir okkur Reykvíkinga
vera frekar stressaða, „það er
eitthvert stress í loftinu, og mér
finnst ég líka vera hálfstressuð
hérna.“
„Hvernig jólahaldið er hjá
okkur? Ég veit lítið hvernig jól
eru haldin hér á landi, ég sat um
daginn og var að prjóna jólasokk
og varö undrandi þegar ég komst
að því að jólasokkar eru ekki
notaðir hér! Jólasokkarnir
hanga venjulega við arin í hús-
um, þar sem hann er að finna og
eru fylltir með ávöxtum, sælgæti
og litlum gjöfum. Jólin byrja á
aðfangadag, þá fara flestir í
kirkju, en 25. er aðalmáltíðin
borðuð, tekið upp úr jólasokkn-
um og teknar upp gjafirnar. Ef
börnin hafa verið óþæg fá þau
bara kol í sokkinn, en það kemur
þó örsjaldan fyrir. Við erum
mikið með spánskan, ítalskan og
kínverskan mat um hátíðirnar,'
mér finnst miklu meiri fjöl-
breytni í matnum hjá okkur en
hérna, hér er mikið borðað af
kjöti, kartöflum og fiski, en lítð
af grænmeti og ávöxtum eins og
við erum vön.“
\