Morgunblaðið - 16.12.1984, Blaðsíða 58
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 1984
RUSH:
Þrír
Rush, f>.: Alex Lifeson, Neil Peart og Geddy Lee.
þungA
MIÐJAN
FINNBOGI MARINÓSSON
JENS ÓLAFSSON
kanadískir snillingar
Kanadíska hljómsveitin Rush
hefur ekki verið sérlega þekkt
hér á landi þó hún hafi starfað í
rúm tíu ár og sent frá sér 12
breiðskífur. Líklegast er skýring-
in sú að þeir hafa forðast sviðs-
Ijósið og gefa blaðamönnum ekki
oft faeri á sér. Bandaríska tímarit-
ið „Song-Hits“ birti þó um daginn
viðtal við gitarleikara sveitarinn-
ar, Alex Lifeson. Hér á eftir ætlar
Þungamiðjan að fjalla um tríóið
og mun vitna í áðurnefnt viðtal.
Rush á uppruna sinn að rekja
til Toronto í Kanada. Hún var
stofnuð árið 1973 og var þá skipuð
Alex Lifeson á gítar, John Rutsey
á trommur og Geddy Lee plokkaði
bassann auk þess að syngja. Þeir
spiluðu frekar kraftmikið rokk án
þess að geta kallast „heavy met-
al“-hljómsveit. Helst má lýsa tón-
listinni sem n.k. „progressive hard
rock“ en þeir hafa skapað sér
ákveðinn stíl sem á sér ekki hlið-
stæðu i rokkinu. Alex Lifeson
lýsti því þannig: „Því miður hafa
ýmsir litið á okkur sem „heavy
metal“-hljómsveit og okkur hefur
gengið erfiðlega að hrista þá
ímynd af okkur síðustu 10 árin.
Það er enn til fólk sem heldur í þá
ímynd. Á síðustu fjórum árum
höfum við verið að breyta ýmsu í
tónlist okkar og það fólk sem hef-
ur áhuga hefur tekið eftir því.“
Árið 1974 gerðu þeir samning við
Mercury-útgáfuna og gáfu út sína
fyrstu plötu sem nefndist einfald-
lega Rush. Höfðu þeir á orði að
salan á henni myndi skipta sköp-
um um hvort þeir héldu áfram eða
ekki. Platan seldist a.m.k. nægi-
lega vel til þess að þeir héldu
áfram. Þær breytingar urðu þó á
að Rutsey sagði skilið við Lee og
Lifeson, en við trommunum tók
dulur náungi að nafni Neil Peart
sem átti eftir að hafa mikil áhrif á
stefnu sveitarinnar.
Ári eftir útkomu fyrstu plöt-
unnar kom út skífa númer tvö sem
kallaðist „Caress of Steel“. Peart
hafði tekið við textasmíðinni og
var meira lagt í þá en áður og
höfðu þeir oft einhverja frásögn
að geyma. Þau áhrif sem Peart
hafði á sveitina komu þó enn frek-
ar í ljós á þriðju breiðskífunni
„Fly by Night“. Má þar benda á
hið tæplega níu mínútna langa lag
„By-Tor and the Snow Dog“. Eftir
að hafa gefið út þessar þrjár plöt-
ur voru þeir orðnir nokkuð vel
þekktir í heimalandi sínu en höfðu
ekki enn náð inn á Bandaríkja-
markað. Sú plata sem opnaði þær
dyr kom út á miðju ári 1976 og
nefndist „2112“. Fyrri hliðin inni-
hélt samfellt verk og var textinn
byggður á vísindaskáldsögu eftir
skáldkonuna Ayn Rand. Var þar
lýst tæknivæddu framtíðarþjóðfé-
lagi í svipuðum dúr og 1984
Orwells. í kjölfar hennar fóru þeir
í vel heppnaða hljómleikaferð um
Bandaríkin og Kanada. Þá var
gefin út „live“-platan „All the
World a Stage“ og voru fyrstu
þrjár breiðskífurnar endurútgefn-
ar í einu albúmi undir nafninu
„Archieves". Á næstu árum fór
vegur þeirra vaxandi og gáfu þeir
út plöturnar „A Farewell to
Kings“, „Hemispheres" og „Perm-
anent Waves“ og seldust þær vel.
Árið 1981 gáfu þeir út
breiðskífu sína. Hét hún „Moving
Pictures“ og er af flestum talin sú
besta sem þeir hafa sent frá sér.
Enda fór svo að platan seldist
óhemjuvel og átti eftir að opna
þær fáu dyr sem höfðu verið lok-
aðar til þessa. „Moving Pictures"
sannaði í eitt skipti fyrir öll að
þarna fóru pottþéttir hljóðfæra-
leikarar. (Fyrir þá sem ekki hafa
heyrt þessa plötu skal bent á, að
hún hefur fengist að undanförnu í
Fálkanum.) Næstu mánuði eftir
útkomu MP vörðu þeir í hljóm-
leikahald og voru hljómleikar
þeirra víðast hvar fjölsóttir.
Óhætt má segja að flestar
hljómsveitir hefðu freistast til
þess að fylgja vinsældum MP eftir
með plötu í svipuðum dúr. En þeir
þremenningarnir létu ekki að sér
hæða fremur en fyrri daginn og
þegar næsta plata þeirra, „Sign-
als“, leit dagsins ljós kom í ljós að
töluverðar breytingar höfðu orðið
Við sögðum frá því í Smándra
hér fyrir suttu að hljómsveit-
in Drýsill væri á leið inn í hljóðver
til að taka upp plötu. Ekki gerðum
við ráð fyrir öðru en allt gengi
þeim piltum í haginn, en annað
kom í ljós þegar Þungamiðjan
rakst á yfir-Drýsilinn, Eirík
Hauksson söngvara.
„Þetta hefur gengið eins og í
sögu. Fyrst tognaði Siggi Reynis
trommari á bassatrommuökklan-
um þegar undirbúningur fyrir
upptökurnar stóð í algleymingi.
á tónlistinni. Helsta breytingin
var sú að hljómborð voru orðin
meira áberandi og gáfu plötunni
tæknilegan og „futuristalegan"
blæ. Alex Lifeson segir um það:
„Tíminn í kringum „Moving Pic-
tures“ var stór stund fyrir okkur
og ég held að „Signals" sé aðeins
meiri tilraunasmið. Við urðum að
reyna nýja hluti. Ég held að það
séu nokkrir gallar á „Signals" en
hún var mikilvæg reynsla fyrir
okkur.“
Fyrr á þessu ári kom svo út
„Grace under Pressure". Hún hef-
ur víðast hvar fengið ágætis dóma
og þykir rökrétt framhald af
„Signals" en sumum hefur fundist
hún meira „commercial" en fyrri
Við þetta töfðust upptökurnar. Nú
þegar hann var aftur orðinn til-
búinn var Jonni bassaleikari kall-
aður inn á spítala i aðgerð sem
hann hafði beðið lengi eftir. Þetta
var ekkert mál. Við bara töfðumst
svolítið meira. Að lokum komumst
við inn og tókst að taka upp
grunna að átta lögum (bassi og
trommur) áður en meistari Bjóla
fótbrotnaði! Og til að kóróna allt
komumst við að því í vikunni að
Hljóðriti er upptekinn út desem-
ber svo Drýsill fer ekki inn í hljóð-
ver í áframhaldandi upptökur fyrr
skífur. Þeir neita þó öllum ásök-
unum í þá átt og svarar Alex því
þannig: „Peningar voru aldrei
megin markmiðið. Við vildum
alltaf spila þá tónlist sem okkur
langaði til. Við lentum oft í deil-
um við plötufyrirtækið þegar við
gáfum út plötu sem seldist ekki
vel. En við trúðum á það sem við
vorum að gera og sýndum þeim að
við gátum vel selt plötur og verið
um leið listrænir, sem var upp-
runalegt markmið okkar.“
Með þessum orðum lýkur þess-
ari grein um stærstu rokkhljóm-
sveit Kanada sem hefur með
þrautseigju náð að skipa sér á
bekk með þekktustu rokkhljóm-
sveitum heims.
en í janúar." Já, það virðist sem
svo að þeir piltar eigi ekki að taka
upp stóra plötu. En vonandi endar
þetta allt farsællega eða eins og
Sigurður Bjóla sagði: „Þetta á ör-
ugglega eftir að verða meiriháttar
plata eftir allt saman.“
En þrátt fyrir þetta er hljóm-
sveitin í emjandi stuði og fyrst
þetta er komið eins og það er ætl- -
ar Drýsill að halda tónleika milli
jóla og nýárs og leyfa fólki að
heyra hvað þeir hafa verið að
gera.
Viö erum í emjandi stuði
Eiki Drýsiil kokhraustur þrátt fyrir
aö óheppnin elti hann og félaga á röndum