Morgunblaðið - 16.12.1984, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 1984
C 9
„ísland er eins
og paradís án
sólar“
Julio Mercado kemur frá Mex-
íkó, fæddur og uppalinn í Tolura.
Hann vinnur við byggingarvinnu í
Reykjavík, var í fyrstu í sveit fyrir
austan fjall. Julio talar litla ís-
lensku enn sem komið er og sömu-
leiðis litla ensku þannig að við
fengum spænskumælandi túlk
okkur til aðstoðar, Hólmfríði
Garðarsdóttur, sem vinnur á
skrifstofu skiptinemasamtakanna.
Við spyrjum Julio fyrst hvernig
bonum lítist á okkur Islendinga.
„ísland er eins og paradís án
sólar,“ segir hann og bætir því
við að honum finnist konur
hérna miklu sterkari og ákveðn-
ari en hann eigi að venjast í sínu
heimalandi, „það er jafnvel tekið
meira mark á orðum konu en
karlmanns". Hann bætir því við
að mannlífið hér sé hættulaust,
og menn virðist treysta hver öðr-
um. Hér geti allir sem vilja feng-
ið vinnu og honum finnst við
ekki vinna mikið. Julio býr einn í
herbergi úti í bæ, þar sem erfitt
reyndist að finna fjölskyldu
fyrir hann í Reykjavík. Hann
segir að það hljóti að vera dýrð-
legt að alast upp hér sem barn
þar sem börn virðast hafa mjög
frjálsar hendur og séu virt sem
einstaklingar, þurfa ekki að
fylgja mjög ströngum reglum.
Hann segist hafa átt mjög erfitt
með að venjast birtunni hér í
sumar og myrkrinu nú í vetur
„það var alveg að fara með mig“.
Jólahátíðin er haldin með
nokkuð öðrum hætti í Mexíkó en
við eigum að venjast, líkt og í
öðrum kaþólskum löndum. tólf
dögum fyrir jól byrja hatíðar-
höldin með því að búnar eru til
dúkkur sem fylltar eru með
sælgæti, ávöxtum og leikföng-
um. Venjulega tekur fólk sig
saman sem býr í sama hverfinu
og fer með dúkkuna út á götu og
börn í hverfinu fá kúst í hendur
og lemja honum í dúkkuna með
bundið fyrir augu þar til sælgæt-
ið dettur út. Dúkkan er tákn
djöfulsins og um leið eru sungnir
sérstakir söngvar.
Á aðfangadag safnast fjöl-
skyldurnar saman, það er farið í
kirkju og svo borðað um 12 leytið
á aðfangadagskvöld, en matur-
inn byggist upp á ýmsum smá-
réttum. Þá er skipst á gjöfum og
skálað fyrir fæðingu Jesú og all-
ir reyna að gera sér dagamun
hvort sem þeir eru ríkir eða fá-
tækir.
Þann sið að hafa jólatré hafa
sumir tekið upp eftir Banda-
ríkjamönnum, en í stað jólatrés-
ins er jólajatan nokkurs konar
sviðsetning á fæðingu Jesú-
barnsins. Jólajatan er sett upp
20. desember, búnar eru til dúkk-
ur sem tákna Maríu, Jósep og
vitringana. Klukkan 12 á mið-
nætti aðfangadags slá allar
kirkjuklukkur landsins, þetta er
eini dagur ársins þar sem þær
hringja allar í kór. Jesúbarnið er
sett í jötuna og fjölskyldumeð-
limir skiptast á gjöfum, gjafirn-
ar minna á gjafir vitringanna.
„Það er mikið um dýrðir í Tol-
uca, götumarkaðurinn er litrík-
ur, en í Toluca er haldinn úti-
markaður á hverjum föstudegi.
Göturnar eru skreyttar um jólin
og þetta er tilfinningalega
merkasti tími ársins. Það er
sama hvort menn eru ríkir eða
fátækir, það gera sér allir daga-
„Mér fínnst
hugtakið ham-
ingja vera ann-
að hér en hjá
okkur“
German Iozano kemur fró borg-
inni Bokota í Columbíu. Hann
vinnur í frystihúsinu á Patreks-
firði, en fer í smíðanám I Fjöl-
brautaskólanum á Akranesi eftir
áramótin. Honum finnst mikill
munur á fólkinu hér og i Col-
umbíu.
„Við búum í miklu heitara
landi, heima er fólkið opnara og
úthverfara, hér finnst mér fólk
miklu lokaðra og meira eitt en
heima, það er miklu meira ein-
mana hér. Við búum við efna-
hagslega fátækt, en ykkar
vandamál eru miklu frekar sál-
fræðileg."
Við spyrjum German hvort
hann hafi ekki heyrt getið um
niðurstöður Gallup-skoðana-
könnunarinnar, við séum með
hamingjusömustu þjóðum.
„Ég held að íslendingar séu
þannig að þeir segist vera ham-
ingjusamir þó þeir séu það ekki.
Mér finnst líka hugtakið ham-
ingja vera annað hér en hjá
okkur, hér felst það mikið í ým-
iss konar neyslu, það er eins og
íslendingar vilji helst sleppa við
að gera allt, láta vélar sjá um
allt fyrir sig.
Mér finnst Patreksfjörður
mjög fallegur staður og fólkið
sem ég kynntist í vinnunni var
mjög indælt. Það kom mér
hinsvegar mjög mikið á óvart
hve unglingarnir hafa lítið fyrir
stafni annað en að drekka. í Col-
umbiu eru starfræktar margar
menningarmiðstöðvar sem ungl-
ingar sækja, þar er hlustað á
tónlist, horft á uppbyggilegar
kvikmyndir, haldnar umræður
um ýmis málefni, og sumir fá sér
í glas, en drykkjusiðirnir eru
ólíkir þeim sem tíðkast hér.
Ég er þó ekki viss um að ís-
lendingar drekki meira áfengi en
við í Columbíu, íslendingar
drekka hinsvegar svo mikið
magn í einu, eru gjarnan búnir
að safna upp svo miklu stressi
alla vikuna, sem brýst siðan út
um helgar og þá er eins og það sé
verið að sleppa villtum hestum
úr rétt. íslendingar eru lokaðir,
þeir geta þó opnast töluvert með
því að drekka eina vodkaflösku
eða álíka magn af víni, en strax
þegar runnið er af þeim eru þeir
jafn lokaðir og áður og heilsa
jafnvel ekki næsta dag.“
Hann segir íslendinga líka
vera miklu meiri einstaklings-
hyKRJumenn en hann á að venj-
ast, hér sé miklu minni sam-
vinna milli fólks og hver verði að
bjarga sjálfum sér. Honum
finnst íslendingar líka oft sýna
tillitsleysi og jafnvel ókurteisi
gagnvart náunganum.
Við spyrjum German um jólin
og jólasiði hjá þeim i Colombíu.
Þeir halda jól á mjög svipaðan
hátt og Mexíkanar, eins og Julio
sagði frá, við biðjum German því
að segja okkur í staðinn frá sið-
um og venjum sem fylgja ára-
mótunum.
Fjölskyldurnar safnast saman
líkt og á jólunum, segir German.
Klukkan 12 á miðnætti er skálað
fyrir nýju ári og svo er sameig-
inleg máltíð. Allir matargestir
fá 12 vínber, hvert ber er tákn
eins mánaðar á gamla árinu, og
um leið og þau eru borðuð rifjar
viðkomandi upp umræddan
mánuð. Það er misjafnt eftir
fjölskyldum hvort minningarnar
eru rifjaðar upp upphátt eða í
hljóði.
í Columbíu eru ekki áramóta-
brennur líkt og hér á landi.
Hinsvegar er búin til dúkka í
hverju hverfi sem klædd er
gömlum fötum og brennd á tákn-
rænan hátt sem fullrtúi ársins
sem er að líða. í Bokota eru svo
haldin hverfisboð, allir íbúar
hittast í heimahúsi sem ákveðið
hefur verið sem samkomustaður
áramótanna. í heitari hluta
landsins eru samkvæmin hins-
vegar haldin á götum úti.
tiattíPnÍAkó
1 - 2 - 3 - 4 - 5
Tölvupappír
IIII FORMPRENT
Hverfisgötu 78, simar 25960 — 25566
SpanSct
festingar
Fyrir smábáta eða mótorhjól og
____________| | vélsleða
Hver festing fyrir
500 kg.-20 tonn.
Enga spotta -
Heldur handhægar
og öruggar festingar
Ósal Reykjavík
BYKO Kopavogi & Hafnarfirði
Axel Sveinbjörnss. hf. Akranesi
K.B. byggingavörur, Borgarnesi
Matthías Bragason, Ólafsvik
Kaupfélag ísfirðinga, ísafirði
Þórshamar hf., Akureyri
Shell-stöðin, Neskaupstað
K.A.S.K. Hcrnafirði