Morgunblaðið - 14.02.1985, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. FEBRtJAR 1985
Kalda borðið
Morgunblaðið/Sig. Sigm.
Tillaga til þingsályktunar á Alþingi:
Námskeið fyrir
fiskvinnslufólk
FRAM er komin á Alþingi tiilaga til þingsályktunar um nám-
skeið fyrir fiskvinnslufólk og aukna verkmenntun, þar sem
ályktað er að fela ríkisstjórninni að beita sér fyrir því að
teknar verði upp viðræður milli aðila fiskiðnaðarins, mennta-
málaráðuneytis og sjávarútvegsráðuneytis um regluleg nám-
skeið fyrir starfsfólk í fiskvinnslu í tengslum við almennt
verknám í skólum. Fyrsti flutningsmaöur er Árni Johnsen.
Meðflutningsmenn Árna eru
þeir Valdimar Indriðason, Guð-
mundur J. Guðmundsson, Davíð
Aðalsteinsson og Karl Steinar
Guðnason. í tillögunni segir
ennfremur, að markmiðið sé að
auka verkmenntun í skólakerfinu
og bæta kunnáttu starfsmanna í
fiskiðnaði með hliðsjón af mikil-
Tölvubúðin krefst lögbanns
á sölu og notkun hugbúnaðar
— sem fyrrum starfsmenn sömdu að hluta í vinnu hjá fyrirtækinu
TÖLVUBÚÐIN hf. hefur lagt fram hjá borgarfógetaembættinu kröfu um að
lagt verði lögbann við gerð, dreifingu og notkun allra þeirra forrita, sem
íslensk forritaþróun sf. hefur gert eða látið gera eintök af og síðan selt, leigt
afnot af, eða dreift á annan hátt undir nafninu PLÚS hugbúnaður eða PLÚS
forrit. Eigendur íslenskrar forritaþróunar sf. eru fyrrverandi starfsmenn
Tölvubúðarinnar og snýst málið um það hvort þeim hafi verið heimilt að taka
með sér hugbúnað sem þeir unnu þar við að gera og vinna hann áfram og selja
síðan í eigin nafni.
Líklegt er að málið fari fyrir
hæstarétt og verði prófmál. Standa
því fleiri aðilar sem framleiða
hugbúnað á bak við Tölvubúðina í
þessu máli. Reynir Hugason, fram-
kvæmdastjóri Tölvubúðarinnar,
segir meðal annars I bréfi, sem
fylgir gögnum málsins, þar sem
hann skýrir ástæður þess að hann
fer út í lögbannsmálið: „Hugbúnað-
arframleiðsla fyrir mikrótölvur er
tiltölulega ný atvinnugrein á ís-
landi. Samkeppnin er oft hörð og
óvægin innan þessarar atvinnu-
greinar enda er til mikils að vinna
ef vel tekst til. Greinin hefur æsku
sinnar vegna ekki enn fengið ráð-
rúm til að móta með sér sínar eigin
siðareglur. Á Islandi hefur rétt-
arstaða forritara gagnvart hug-
búnaðarframleiðanda ekki enn ver-
ið skýrð t.d. með prófmáli. Ekki eru
til nein fordæmi um það hvernig
tekið skuli á því ef starfsmenn fara
á burt með hugbúnað frá þeim
fyrirtækjom sem þeir starfa hjá,
og byrja að selja hann í eigin nafni
eða hugbúnað náskyldan þeim er
þeir unnu að. Það er öllum þeim
fyrirtækjum sem starfa á sviði
hugbúnaðarframleiðslu nauðsyn-
legt að réttarstaða þeirra verði
skýrð hið fyrsta, því þróun góðs
hugbúnaðar er oft margra ára
verkefni og því óhemju kostnaðar-
söm.“
f greinargerð lögmanns Tölvu-
búðarinnar með lögbannskröfunni
er meðal annars vitnað til laganna
um verðlag, samkeppnishömlur og
óréttmæta viðskiptahætti og höf-
undalaganna. Ef aðalkrafan nær
ekki fram að ganga er þess krafist
til vara að lagt verði lögbann við
gerð, dreifingu og notkun forrita
lslenskrar forritaþróunar fyrir
fjárhagsbókhald sem selt er undir
nafninu PLÚS hugbúnaður. Enn-
fremur er þess krafist að lagt verið
lögbann við að íslensk forritaþróun
sf. einkenni hugbúnað með orðinu
PLÚS og krafist alls málskostnað-
ur úr þeirra hendi.
vægi vöruvöndunar og vörugæða
og betri afkomu fiskvinnslufólks
og fiskiðnaðarins.
í greinargerð með tillögunni
segir m.a.: „Það hefur verið gagn-
rýnt í æ ríkara mæli á undan-
förnum árum að menntakerfi
landsins tengdist ekki nógu mikið
atvinnulífi landsins, að verk-
menntunin og réttur hennar sæti
á hakanum. Með því að skipu-
leggja aukna menntun starfsfólks
í fiskiðnaði, byggða á reynslu
þess og þeim möguleikum sem
hráefnið gefur til að auka verð-
mæti þjóðarbúsins, getur
menntakerfið á tiltölulega auð-
veldan hátt brúað verulega bilið á
milli bóklegs náms og verklegs í
þessum efnum.“ Síðar segir: „Það
er ljóst að það eru engin skyns-
amleg rök fyrir því að fólk, sem
starfar í fiskvinnslu, sé með
lægstlaunaða verkafólki landsins;
það er til lítils sóma fyrir ís-
lenska þjóð að svo sé.“
í lok greinargerðarinnar eru
sett fram nokkur dæmi um
hugmyndir að námsefni á nám-
skeiðum fyrir fiskvinnnslufólk.
Fulltrúar
YSÍ ræða
ASÍ og
kjaramálin
Samkomulag náist fyrir 25. júní til að
friður haldist eftir 1. september
Brunabótafélagið stofn-
ar líftryggingafélag
Brunabótafélag íslands stofnaói
hinn 1. janúar sl. sérstakt líftrygg-
ingafélag sem ber nafnió BÍ Líftrygg-
ing gt. Brunabótafélags íslands.
Stofnendur þess eru Brunabótafélag-
ió og sex núverandi aðalmenn og
varamenn í stjórn Brunabótafélags-
ins. Félagió hefur starfsemi á morg-
dróma líftryggingastarfsemina og
sú þróun mála valdiö þvt að fólk
hefur misst trúna á gildi líftrygg-
inga. Er það að vonum, þegar jafn-
vel líftryggingarfjárhæð sem I upp-
hafi var rúmlega árslaun, dugði
ekki, þegar hún var borguð út, fyrir
dánartilkynningunni,“ sagði Ingi.
FULLTRÚAR Vinnuveitendasam-
bandsins og Alþýóusambandsins hafa
haldið nokkra fundi að undanlornu
til að ræóa um kjaramálin og hvernig
staóió skuli aó samningum um þau í
ár. Þá hafa þeir Magnús Gunnarsson,
framkvæmdastjóri Vinnuveitenda-
sambandsins, og Ásmundur Stefáns-
son, forseti Alþýðusambandsins,
einnig hist sérstaklega til viðræóna
um sömu mál. Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins hafa vióræóur þess-
ara aóila snúist um ýmsar þær leiðir
sem færar kynnu aó vera meó hlið-
sjón af þeim tímamörkum sem um
var samið í nóvember síóastliðnum
varóandi gildistíma þess kjarasamn-
ings sem þá var gerður. f dag kemur
mióstjórn Alþýóusambandsins saman
og verða viðræóurnar við vinnuveit-
endur þar á dagskrá.
í kjarasamningi VSÍ og ASf sem
undirritaður var 6. nóvember síð-
astliðinn er ákvæði um að samtök-
in skipi hvor um sig tvo menn í
nefnd er fylgist með framvindu og
þróun efnahags-, kjara- og
atvinnumála á samningstímanum
sem er til 31. desember 1985 og
undirbúi viðræður aðila. f þessari
nefnd sitja Ásmundur Stefánson
og Björn Björnsson, hagfræðingur,
frá Alþýðusambandinu og Magnús
Gunnarsson og Vilhjálmur Egils-
son, hagfræðingur, frá Vinnuveit-
endasambandinu. Það er þessi
nefnd sem efnt hefur til nokkurra
funda síðustu vikur en auk þess
hafa þeir Magnús Gunnarsson og
Ásmundur Stefánsson rætt saman.
Þótt samningurinn frá því í nóv-
ember gildi eins og áður sagði til
ársloka 1985, þá er að finna upp-
sagnarákvæði í honum. Þar er
mælt fyrir um það, að fyrir apríl-
lok 1985 skuii fulltrúar VSf og ASÍ
hefja viðræður um mögulega fram-
lengingu kjarasamningsins, eins og
áður segir er undirbúningur undir
þær viðræður nú hafinn í fjögurra
manna nefndinni. Nái ASf og VSÍ
ekki samkomulagi samkvæmt því
sem hér segir fyrir 25. júnf 1985
verður launaliður samningsins laus
frá 1. september 1985 án sérstakrar
uppsagnar.
Gerður hefur verið endurtrygg-
ingarsamningur við norska fyrir-
tækið Storebrand — Norden Re til
20 ára með venjulegum uppsagnar-
ákvæðum. Auk þess fær félagið að-
gang að allri tækniþekkingu Store-
brand á þessu sviði og tölvuforrit-
um, sem nauðsynleg eru vegna
þessarar starfsemi.
„Við lítum svo á, að á íslenska
líftryggingamarkaðnum ríki alger
stöðnun og hann sé í dag mjög van-
ræktur," sagði Ingi R. Helgason
forstjóri BÍ. „Þetta er ekki sagt í
ávirðingarskyni, heldur er hér ver-
ið að lýsa staðreyndum. Fimm
líftryggingafélög halda hér uppi
starfsemi á þessu sviði, en saman-
lögð iðgjöld þeirra ná ekki 1% af
heildariðgjöldum vátryggingar-
starfseminnar í landinu. Á menn-
ingarsvæðunum í kringum okkur
er þetta hlutfall frá 35% upp í
70%. Á árunum 1976—1979 fækk-
aði líftryggingaskírteinum hér-
lendis um 15,4%.
Eflaust hefur verðbólgan Is-
lenska átt sinn þátt í að drepa í
Málverkauppboð f Kaupmannahöfn:
Kjarvalsmynd slegin á 650 þús.
Kaupmannahöfn, 13. rebrúar. Frá fréttarilara Mbl. i Kaupmannahöfn.
Hið stórkostlega málverk Jóhannesar S. Kjarvals „Utsýn yfir Þingvelli í
átt aó Súlum“, var slegió á 182 þús. d.kr. eóa um 650 þús. ísl.krónur. á
uppboói meö nútímalist hjá Kunsthallen í dag, eftir aö fyrsta boð í myndina
var 20 þús. d.kr. undir þeim 80 þús.
Sala á mynd Kjarvals „Hraun-
landslag frá fslandi", sem er um
helmingi minni, var ekki jafn
áhrifamikil. Myndin var seld á 15.
þús. d.kr. eða um 54 þús. ísl.kr.,
en það var 5 þús. d.kr. undir mati
á myndinni. Báðar Kjarvals-
myndirnar voru slegnar einkaað-
ilum.
Tvö verk eftir Jón Stefánsson,
voru slegin á verði nálægt mati:
„Kyrralífsmynd með krús og epl-
um“ frá 1921 fór á 50 þús. d.kr.
eða um 182 þús. ísl. kr. (metin á
l.kr. sem myndin var metin á.
60 þús. d.kr.) og „Útsýn yfir
Tindafjallajökul" fór á 35. þús.
d.kr. eða um 127 þús. fsl. krónum
(metin á 50 þús. d.kr.).
Mynd Svavars Guðnasonar
„Sjálfsmynd með fugli“, frá því
um 1945 var seld fyrir 12 þús.
d.kr. eða um 43 þús. ísl. króna
(metin á 7 þús. d.kr.)
Á alþjóðamarkaði hefur verð á
gullaldarlistaverkum Dana vakið
mikla athygli og orðið þess vald-
andi að skapa mikla eftirvænt-
ingu á uppboði á nútimalist í gær.
Og eftirvæntingin átti rétt á sér.
Dæmigerð samsetning af fanta-
síum eftir Asger Jorn „dida“ frá
1945, metin á 500 þús. d.kr. var
slegin á 1,5 millj. d.kr. eða um 5,5
millj. íslenskra króna. Uppstill-
ing frá upphafi fjórða áratugar-
ins eftir Vilhelm Lundström,
„Hvít kanna og appelsínur", var
seld fyrir 300 þús. d.kr. eða rúm-
lega 1 millj. fsl. króna sem er
þrisvar sinnum meira en myndin
var metin á.
Verð á danskri gullaldarlist
virðist því hafa áhrif á verð nú-
tímalistar. Auk nokkurra mynda
eftir Lundström voru verk eftir
Egil Jacobsen, Olaf Rude, Jens
Söndergaard og Henry Heerup
seld á mun hærra verði en þau
voru metin á.
Danska menningarmálaráðu-
neytið hefur sagt að flýta beri
nefndaráliti, sem yrði lagt til
grundvallar lögum um takmörk-
un á sölu danskra listaverka úr
landi.
Á uppboðinu kom fram mikill
áhugi á málverki eftir S. Joen-
sen-Mikines, „Sólarlag yfir hafi.
Færeyjum". Myndin var seld á 63
þús. d.kr. eða 230 þús. ísl. krónur,
en var metin á 30 þús. d.kr.