Morgunblaðið - 03.12.1985, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. DESEMBER1985
Fræðslufundur Kaupþíngs:
Skuldir og
spamaður
ungs fólks
— skipulagður leigumarkaður og útboð
skuldabréfa til góða fyrir unga fólkið
Á almennum fundi Kaupþings í
sfðustu viku um skuldir og sparnað
ungs fólks komu m.a. fram hug-
myndir um að koma á fót skipulögð-
um leigumarkaði fyrir ungt fólk
sem er að byrja búskap. Einnig
komu fram hugmyndir um útboð
skuldabréfa á vegum bankastofn-
anna sem yrðu látin í skiptum fyrir
skuldabréf sem væru síðan seld á
almennum markaði. „Með því móti
má gera ráð fyrir að ávöxtunarkröf-
una mctti laekka og þar með yrði
vaxtabyrði húsbyggjenda ekki eins
mikil auk þess sem lánstíminn leng-
dist,“ sagði Þorvarður Elíasson
skólastjóri Verslunarskóla íslands
og einn frummælenda á fundinum.
Frummælendur auk Þorvarðar
voru þeir Jón Baidvin Hannibals-
son alþingismaður og Pétur Blönd-
al framkvæmdastjóri Kaupþings.
Frummælendur voru sammála um
að nú væri komið að því að greiða
þyrfti upp skuldir fyrri kynslóðar
— þeirrar sem allt fékk upp í
hendurnar á silfurfati, hið hefð-
bundna skyldusparnaðarkerfi
unga fólksins væri hrunið, unga
kynslóðin yrði að læra að lifa við
þær aðstæður sem skapaðar hefðu
verið og okrið yrði áfram við líði
þó viðskiptaráðherra hyggist
banna það með lögum.
Gífurleg eignatilfærsla
Jón Baldvin sagði að eftir 1972
hefði mikil verðbólga geysað í
landinu og lengst af hefðu vextir
verið neikvæðir vegna eignatil-
færslu til þeirra sem tóku lán og
fengu það að hluta til gefins frá
sparifjáreigendum og eins vegna
Jón Baldvin Hannibalsson
alþingismaður
linnulausra erlendra lána sem
ríkið tók. „Niðurstaðan er því sú
að við erum meðal skuldugustu
þjóða heims. Þjóðarframleiðsla
okkar verður um 100 milljarðar á
næsta ári en erlendar langtíma-
skuldir eru 60 milljarðar auk
annarra skammtímaskulda.
Af gjaldeyristekjum okkar sem
Pétur Blöndal
framkvæmdastjóri Kaupþings
koma frá sjávarútvegi þurfum við
að borga í afborganir og vexti
u.þ.b. einn fisk af hverjum tveim-
ur. Opinberir aðilar bera ábyrgð á
tveimur þriðju hlutum skuldanna.
Vilhjálmur Egilsson hagfræðingur
og formaður Sambands ungra
sjálfstæðismanna vakti nokkra
athygli er hann hélt því fram að
Þorvarður Elísson
skólastjóri Verslunarskólans
ef þetta fé hefði borið sömu ávöxt-
un á áratugnum á undan, værum
við nú 30.000 milljónum ríkari en
við erum í dag. Þetta kallar hann
fórnarkostnað hinna neikvæðu
vaxta."
Jón Baldvin sagði að vaxtagjöld-
in af skuldunum samsvöruðu
15.000 ársverkum verkamanns.
„Augljóst er að á komandi árum
verður minna til skiptanna. Lífs-
kjör íslendinga hafa farið hrað-
versnandi og fræðsla var engin
þegar verðtryggingu lána var
komið á 1979. Astand þetta skap-
ast út af vitlausri vaxta- og skatta-
stefnu og þegar ekki var lengur
hægt að stela af sparifé, var farið
að stela af launum. Því hefur lengi
verið haldið fram að maður, sem
keypti sér húsnæði áður en verð-
tryggingu lána var komið á, þyrfti
aðeins að greiða 55% af því. Hins-
vegar greiðir húsnæðiskaupandi í
dag ríflega það — eða um 123%.
Því hefur verið fleygt fram að af
þessum sökum hafi átt sér stað
eignatilfærsla sem nemur þremur
fjórðu hlutum skuttogaraeignar
landsmanna eða um 25.000 tveggja
milljóna króna íbúða.
Eins og bankaræningjar
Þetta skýrir auðvitað af hverju
Feningamarkaðurinn
GENGIS-
SKRÁNING
Nr. 229 — 2. desember 1985
Kr. Kr. Toll
Ein. Kl. 09.15 Kanp Sala gengi 41,730
Dollari 41,370 41,490
SLpund 61^79 61,758 59315
Kan.dollari 29347 29,934 30343
Dönskkr. 43444 43576 43507
Norsk kr. 5,4581 5,4740 53640
Sænsk kr. 5,4167 5,4324 53573
Fi. mark 7,6139 7,6360 73494
Fr. franki 53999 5,4156 5,1765
Belg. franki 0,8120 03143 0,7790
Sv. franki 19,9422 20,0000 193544
Holl. gyllini 14,6435 14,6859 13,9879
y-þ. mark IL Ura 16,4676 163154 15,7820
0,02419 0,02426 0,02338
Anstnrr. sch. 23426 23494 23463
Port escudo 03602 03609 03568
Sp. peseti 03663 03671 03576
J»p- ye» 030404 030464 0,19538
Irskl pund 50366 51,014 48324
SDR (SérsL 453578 453890 44,4305
INNLÁNSVEXTIR:
SparisjóóstMekur................. 22,00%
Sparitjóósreikningar
með 3js mánaóa uppsogn
Alþýðubankinn............... 25,00%
Búnaðarbankinn.............. 25,00%
Iðnaöarbankinn.............. 23,00%
Landsbankinn................ 23,00%
Samvinnubankinn............. 25,00%
Sparisjóöir................. 25,00%
Útvegsbankinn............... 23,00%
Verzlunarbankinn............ 25,00%
með 6 mánaða uppsögn
Alþýöubankinn............... 30,00%
Búnaöarbankinn.............. 28,00%
Iðnaðarbankinn.............. 28,00%
Samvinnubankinn............. 30,00%
Sparisjóöir................. 28,00%
Útvegsbankinn...........,... 29,00%
Verzlunarbankinn............ 31,00%
með 12 mánaða uppsögn
Alþýöubankinn............... 32,00%
Landsbankinn................ 31,00%
Útvegsbankinn............... 32,00%
Ninlánsskírieini
Alþýöubankinn............... 28,00%
Sparisjóðir................. 28,00%
Verðtryggðir reikningar
miðaö við lánskjaravísitölu
með 3ja mánaða uppsögn
Alþýöubankinn................ 1,50%
Búnaöarbankinn............... 1,00%
lönaöarbankinn............... 1,00%
Landsbankinn................. 1,00%
Samvinnubankinn.............. 1,00%
Sparisjóöir.................. 1,00%
Útvegsbankinn................ 1,00%
Verzlunarbankinn............. 2,00%
með 6 mánaða uppsögn
Alþýöubankínn................ 3,50%
Búnaöarbankinn............... 3,50%
lönaöarbankinn............... 3,50%
Landsbankinn................. 3,50%
Samvinnubankinn.............. 3,00%
Sparisjóöir.................. 3,00%
Útvegsbankinn................ 3,00%
Verzlunarbankinn............. 3,50%
með 18 mánaða uppsögn:
Útvegsbankinn................ 7,00%
Ávisana- og hlaupareikningar:
Alþýöubankinn
— ávísanareikningar....... 17,00%
— hlaupareikningar......... 10,00%
Búnaöarbankinn............... 8,00%
lönaöarbankinn........'.___ 8,00%
Landsbankinn................ 10,00%
Samvinnubankinn............... 8J»%
Sparisjóðir................. 10,00%
Útvegsbankinn................ 8,00%
Verzlunarbankinn............ 10,00%
Stjömureikningar I, II, III
Alþýöubankinn................ 9,00%
Safnlán-heimilislán-IB-ián-phislán
með 3ja til 5 mánaða bindingu
lönaöarbankinn.............. 23,00%
Landsbankinn................ 23,00%
Sparisjóöir................. 25,00%
Samvinnubankinn............. 23,00%
Útvegsbankinn............... 23,00%
Verzlunarbankinn............ 25,00%
6 mánaða bindingu eða lengur
Iðnaöarbankinn.............. 26,00%
Landsbankinn................ 23,00%
Sparisjóöir................. 28,00%
Útvegsbankinn............... 29,00%
Innlendir gjaldeyrisreikningar
Bandaríkjadollar
Alþýðubankinn................ 8,00%
Búnaöarbankinn............... 7,50%
lönaöarbankinn............... 7,00%
Landsbankinn....... ....... 7,50%
Samvinnubankinn.............. 7,50%
Sparisjóöir.................. 8,00%
Útvegsbankinn................ 7,50%
Verzlunarbankinn..... ....... 7,50%
Sterftngtpund
Alþýðubankinn.............. 11,50%
Búnaöarbankinn..............11,00%
lönaöarbankinn..............11,00%
Landsbankinn................11,50%
Samvinnubankinn............ 11,50%
Sparisjóöir................ 11,50%
Útvegsbankinn.............. 11,00%
Verzlunarbankinn........... 11,50%
Vestur-þýsk mörk
Alþýöubankinn............... 4,50%
Búnaðarbankinn.............. 4,25%
Iðnaðarbankinn.............. 4,00%
Landsbankinn................ 4,50%
Samvinnubankinn............. 4,50%
Sparisjóöir................. 4,50%
Útvegsbankinn............... 4,50%
Verzlunarbankinn............ 5,00%
Danskar krðnur
Alþýöubankinn............... 9,50%
Búnaöarbankinn.............. 8,00%
lönaöarbankinn.............. 8,00%
Landsbankinn................ 9,00%
Samvinnubankinn............. 9,00%
Sparisjóöir ...„............ 9,00%
Útvegsbankinn............... 9,00%
Verzlunarbankinn............10,00%
ÚTLÁNSVEXTIR:
Almenmr vixlar, forvextir.
Landsbankinn............... 30,00%
Útvegsbankinn.............. 30,00%
Búnaðarbankinn............. 30,50%
Iðnaöarbankinn ............ 30,00%
Verzlunarbankinn.... ...... 30,00%
Samvinnubankinn..... ...... 30,00%
Alþýðubankinn.............. 29,00%
Sparisjóöir................ 30,00%
Viðskiptavíxlar
Alþýöubankinn.............. 32,50%
Landsbankinn............... 32,50%
Búnaöarbankinn............. 34,00%
Sparisjóöir................ 32,50%
Yfirdráttarfán af hlaupareikningum:
Landsbankinn................31,50%
Útvegsbankinn.............. 31,50%
Búnaöarbankinn..............31,50%
Iðnaðarbankinn..............31,50%
Verzlunarbankinn........... 31,50%
Samvinnubankinn.............31,50%
Alþýöubankinn............. 31,50%
Sparisjóöir................ 31,50%
Endurseljanleg lán
fyrir innlendan markað........... 28,50%
lán í SDR vegna útfMraml.......... 9,50%
Bandarikjadollar............ 9,50%
Sterlingspund.............. 12,75%
Vestur-þýsk mörk............ 6,25%
ClrnMakvÁf -»------
oKUKidDroT, aimenn.
Landsbankinn................ 32,00%
Útvegsbankinn............... 32,00%
Búnaöarbankinn.............. 32,00%
lönaðarbankinn.............. 32,00%
Verzlunarbankinn..............32,0%
Samvinnubankinn............. 32,00%
Alþýöubankinn............... 32,00%
Sparisjóöir................. 32,00%
Viðskiptaskuldabrðf:
Landsbankinn................ 33,00%
Búnaöarbankinn.............. 35,00%
Sparisjóöimir............... 35,00%
Verötryggð lán miðað við
lánskjaravísítölu
íalltaö2Viár........................... 4%
Ienguren2%ár........................... 5%
Vanskilavextir........................ 45%
Óverðtryggð skuldabrél
útgefinlyrir 11.08.'84 ............ 32,00%
Lífeyrissjódslán:
Lífeyrissjóður starfsmanna ríkis-
ins:
Lánsupphæö er nú 400 þúsund krón-
ur og er lániö visitölubundiö meö
lánskjaravísitölu, en ársvextir eru 5%.
Lánstimi er allt aö 25 ár, en getur veriö
skemmri, óski lántakandi þess, og
eins ef eign sú, sem veö er i er lítilf jör-
leg, þá getur sjóöurinn stytt lánstím-
ann.
Greiðandi sjóösfélagar geta sótt
um lán úr lífeyrissjóðnum ef þeir hafa
greitt iögjöld til sjóösins í tvö ár,
miöaö viö fullt starf. Biötími eftir láni
er sex mánuöir frá því umsókn berst
sjóðnum.
Lífeyrissjóöur verzlunarmanna:
Lánsupphæö er nú, eftir 3ja ára aöild
aö lífeyrissjóönum, 192.000 krónur,
en fyrir hvern ársf jóröung umfram 3 ár
bætast við lániö 16.000 krónur, unz
sjóösfélagi hefur náö 5 ára aöild aö
sjóönum. A tímabilinu frá 5 til 10 ára
sjóösaöild bætast viö höfuöstól leyfi-
legar lánsupphæöar 8.000 krónur á
hverjum ársfjóröungi, en eftir 10 ára
sjóösaölld er lánsupphæðin oröin
480.000 krónur. Eftir 10 ára aöild
bætast viö 4.000 krónur fyrir hvern
ársfjórðung sem líöur. Því er í raun
ekkert hámarkslán í sjóönum.
Höfuöstóll lánsins er tryggöur meö
lánskjaravisitölu, en lánsupphæöin
ber nú 5% ársvexti. Lánstíminn er 10
til 32 ár aö vali lántakanda.
Þá lánar sjóöurinn með skilyröum
sérstök lán til þeirra, sem eru eignast
sína fyrstu fasteign og hafa greitt til
sjóösins samfellt í 5 ár, kr. 525.000 til
37ára.
Lánskjaravísitala fyrir nóvember
1985 er 1301 stig en var fyrir október
1266 stig. Hækkun milli mánaöanna
er 2,76%. Miöað er viö vísitöluna 100
íjúní 1979.
Byggingavísitala fyrir október til
desember 1985 er 229 stig, og er þá
miðaöviö 100íjanúar 1983.
Handhafaakuldabróf í fasteigna-
viöskiptum. Algengustu ársvextir eru
nú 18—20%.
Sérboð
Nafnvextir m.v. Höfuðstóls-
Óbundið fé óverðtr. kjör verðtr. kjör Verötrygg. tnrslur vaxta tímabil vexteééri
Landsbanki, Kjörbók: 1) 7-36,0 1,0 3mán. 1
Útvegsbanki.Abót: 22-34,6 1,0 1mán. 1
Búnaðarb.,Sparib:1) ?_34,0 1,0 3mán. 1
Verzlunarb., Kaskóreikn: 22-31,0 3,5 3mán. 4
Samvinnub., Hávaxtareikn: 22-31,6 1-3,0 3mán. 2
Alþýðub.,Sérvaxtabók: 27-33,0 4
Sparisjóöir.Trompreikn: 32,0 3,0 1mán. 2
lönaöarbankinn: 2) Bundiðfé: 28,0 3,5 1mán. 2
Búnaðarb., 18mán.reikn: 39.0 3,5 6mán. 2
1) Vaxtaleiðrétting (úttektargjald)er 1,7% hjá Landsbanka og Búnaöarbanka.
2) Tvær uttektir heimilaðar á hverju sex mánaöa timabili án, þesaövextirlækki.