Morgunblaðið - 03.12.1985, Blaðsíða 66
66
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. DESEMBER1985
«lg«l Umv.rtal Pr.ii Svnd.tol.__________________~ 'V
tiEn stórkostiegt! Ég get vorla íylgst
me&öllum t?essum taekninýungum nútímcms.*
Áster...
... óviðjafnanleg
gleði.
TM Rra. U.S. Pat. Off.-all rights reserved
«1Æ5 Los Angeles Times Syndlcate |
Þetta klæðir þig, skal ég segja!
Kommúnismi ekki saklaus fluga
Kæri Veivakandi.
Ég ætlaði fyrir löngu að vera
búin að þakka ykkur Morgunblaðs-
mönnum fyrir góðan leiðara á
örlagastund.
Eins og alþjóð er kunnugt var
fundur haldinn hér á landi um
síðustu mánaðamót með sovéskum
aðilum. Þar skyldu ræddir mögu-
leikar á því að Sovétmenn gerðust
hluthafar í Stálfélaginu sem er
íslenskt fyrirtæki.
Þessi fáranlega frétt kom eins
og sprengja yfir þjóðina. Maður
trúði varla sínum eigin eyrum.
Morgunblaðíð brá skjótt við og
birti skelegga ritstjórnargrein þar
sem varað var alvarlega við þessu
frumhlaupi.
Sem betur fer varð ekkert af
samningum. Blessaður iðnaðar-
ráðherrann lét svo um mælt að
Mogginn hefði skotið af fallbyss-
um á flugu.
En sú samlíking stenst ekki þvi
að kommúnisminn er alls engin
saklaus fluga. Hann er flárátt
skrímsli sem stefnir að heimsyfir-
ráðum. Undir yfirskyni frelsis og
framfara teygir hann krumlur
sínar um allar álfur og hremmir
heilu þjóðirnar, sem hann kúgar
síðan og þjakar og sleppir aldrei
úr greipum sér.
Eg þakka ykkur Morgunblaðs-
mönnum snögg viðbrögð á réttum
tíma. Mætti öll íslenska þjóðin
halda vöku sinni.
Jórunn Halla
Víkverji skrifar
Þegar Víkverji varð til
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Blómaþjófar.
ÞAÐ ERU ekki ýkja mörg ár
síðan, að ekki var hœgt að fá
að vera í friði með skrautblóm
görðum. Þeim var að jafnaði
rænt, eða þau voru trömpuð
niður. Bæjarbúum er minnis-
stætt er ræktaðir voru tulipan-
ar eitt sumarið við Dómkirkj-
una og einn morguninn voru
þeir allir farnir.
Blöðin skrifuðu um þennan
blómaþjófnað og fordæmdu
hann og almenningsálitið í bæn
um var svo sterkt á móti blóma
þjófunum, að þeir sáu sitt ó-
vænna og hættu að stela blóm-
um.
Síðan hafa skrautblóm feng-
ið að vera nokkurnveginn í
friði í görðum einstaklinga og
hins opinbera til fegurðarauka
og augnagamans fyrir alla.
•
Nýjar tilraunir.
KVÖLD EITT í vikunni sem
leið voru nokkrir menn í bíl
hjá Austurvelli seint um kvöld.
Þeir tóku eftir nokkrum ungl-
ingum, sem voru að slita upp
lóm á vellinum og skreyta sig
irlitið á þjóðvegunum. Jeg tal-
aði við einn lögregluþjón. sem
var á Þingvallavegi um helg-
ina. Hann sagði mjer, að um-
ferðin hefði að vísu verið minni
en undanfarnar helgar, en það
hefði samt greinilega mátt sjá,
að ökumenn fóru varlegar, en
þeir hafa áður gert í sumar.
Þetta er einmitt leiðin. Það
verður að halda áfram að vara
menn við hættunum. Næsta
skrefið verður að setja upp við- '
vörunarmerki á vegum úti. —
Merkja staði, þar sem slys hafa
orðið.
•
Einn tekinn.
EFTIRLITSMAÐURINN á
Þingvallavegi sagði mjer frá
einum ökumanni, sem fór ó-
gætilega og hefði hæglega get-
að valdið slysi á sunnudaginn
var. Ökumaður þessi ók farar-
tæki sínu á mjög hraðri ferð
upp brekku og ætlaði að kom-
ast fram úr fjórum bilum í
einu.
Það var hreinasta mildi, oð
ekki skyldi verða slys af þessu
tiltæki ökumannsins.
eglan sl^ðvarti nkiitæki
við ekki að kvarta. Og það er
gömul regla, að menn gleyma
fljótt illviðrunum þegar góða
veðrið loksins kemur.
Það vantar ekkert nema
meiri síld til þess að allir sjeu
ánægðir með lifið á þessu
sumri.
•
Lítið bólar á síldinni.
JÁ, ÞAÐ bólar lítið á síld-
inni. ennþá. Síldveiðamar eru
mikið áhættuspil, eins og allir
vita. Hún getur gert einstak-
linga og þjóðina í heild ríka
ef hún veiðist og hún getur gert
efnaða menn að fátæklingum.
Síldarleysið í ár kemur við
hvern einasta mann i landinu.
Það býðir, að draga verður til
mun úr innflutningnum til
landsins, þvi á sildveiðunum
vory gjaldcyrisvonir bygðar.
Það er að vísu ekki öll nótt
úti enn, eins og einhvernstað-
ar stóð á prenti. En vonin mink
ar með hverjum degi, sem líð-
ur, á meðan ekki veiðist síld.
Verðum að herða ólina.
ÞAÐ FER ekki hjá
eftirlvar
Guðmundsson
New York.
að var einkar ánægjulegt, að
sjá gamla Víkverja endurbor-
inn í dálkum Morgunblaðsins á
dögunum, eftir 34 ára dvala og vel
það. Ef ég man rétt var það í júní,
eða júlí 1951, að hann sofnaði
sínum langa Þyrnirósarsvefni.
Þeim fer nú vafalaust fækkandi,
sem muna gamla Víkverja. Þau,
sem voru rétt að byrja að stauta
sig fram úr dagblaðinu er Víkverj-
inn lagðist í dvalann, eru nú komin
á fimmtugsaldur og hin, sem voru
komin til vits og ára flest gengin
veg allrar veraldar. En svo sveifl-
aði einhver minnugur eða grúskari
aftur í tímann töfrasprota og sjá,
Víkverjinn reis úr dáinu.
Ég man það einsog það hefði
skeð í gær en Víkverji varð til —
fæddist — í ísafoldarprentsmiðju
fyrir 45 árum, eða eru þau kannski
fleiri? Við Valtýr Stefánsson vor-
um að ganga frá blaðinu, síðla
kvölds einsog vant var. Hann var
að lesa próförk af grein, sem hann
hafði skrifað. Er hann var búinn
að lesa og leiðrétta það, sem þurfti,
rétti hann mér próförkina og sagði:
„Já, við skulum láta þetta fara."
Ég tók eftir því, að þessi grein-
arstubbur, naumast heill dálkur
að lengd, var settur á „petite“-
letur, sem er hvað minnsta letur-
stærð, sem notuð er í dagblöðum.
Þetta var óvenjulegt. Greinina
hafði hann merkt með stöfunum
Fp. En það var skammstöfun á
hnjóðsyrði, sem pólitískir and-
stæðingar hans höfðu gefið honum
og ætlað til háðs og óvirðingar.
En Valtýr greip skeytið á lofti og
sendi það til baka til heimahús-
anna, með brosi á vör, og hæddist
þannig að háðfuglunum.
„Ætlarðu að fara að minnka
letrið á blaðinu?" varð mér að orði.
„Ónei,“ svaraði Valtýr, „ekki trúi
ég að það yrði vinsælt og allra síst
meðal sjóndapra! Þetta smáletur
er eingöngu ætlað fyrir rabbgrein-
ar einsog þessa. Ég kynntist þess-
um smáletursgreinum í erlendum
blöðum og hafði gaman af þeim.
Þetta er svo sérstaklega hentugt
form í rabb-greinar. Mig hefir
lengi langað til að reyna þennan
blaðamennskurithátt í Morgun-
blaðinu, en hefi aldrei gefið mér
tíma til að láta verða af því að
staðaldri."
Svo leit hann á mig með þessu
einstaklega áhrifamikla augna-
ráði, undir þykkum augnabrúnum,
hallaði aðeins undir flatt, einsog
honum var gjarnt er hann leit á
mann til íhugunar. „Af hverju
spreytir þú þig ekki á þessu? Ha,
því ekki það?“
Og þannig varð Víkverji til í
dálkum Morgunblaðsins.
XXX
að var makalaust gaman, að
fást við þessa Víkverjadálka
„Úr daglega lifinu" einsog þeir
voru kallaðir. Ekkert mannlegt var
dálkahöfundi óviðkomandi. Þarna
var hægt að fjasa um hvað sem
var, alvarlegt efni eða grín og
hvort heldur það var um „skítinn
í kirkjunni, eða skötuna, sem rak
á Þyrli“. Eða óþrifin í bænum.
Einu sinni rétt fyrir bæjarstjórn-
arkosningamar er Bjarni heitinn
Benediktsson var borgarstjóri var
mér sagt, að Bjarni hefði fundið
Valtý að máli og spurt hann hvort
hann ætlaði „að láta strákinn hann
ívar setja meirihlutann í bæjar-
stjórninni í hættu með þessu bann-
setta kjaftæði um skítinn á götun-
um“. Ég hafði gaman af að
minnast á þessa sögu síðar er
Bjarni var ritstjóri Morgunblaðs-
ins og reyndist helsti frumkvöðull
að því, að blaðið birti jöfnum
höndum greinar með og móti í
pólitískum ágreiningsmálum og
jafnt þótt þau væru í andstöðu við
þá pólitísku stefnu, sem blaðið
studdi. Þar urðu merkileg þátta-
skil í íslenskri blaðamennsku.
Bjarna til heiðurs og samverka-
mönnum hans, einsog svo margt
annað til framfara í okkar þjóð-
félagi, sem hann lagði á gjörva
hönd.
Lesendur tóku Víkverjadálkun-
um vel og hjálpuðu til að gera
dálkana fjölbreytta með ábending-
um um hitt og þetta. Dálkarnir
urðu þó aldrei lesendabréf, sem
birt voru óköruð. Hér var líka
hætta á ferðum. Því það fór ekki
hjá því, að einstaklingar þættust
sjá sér leik á borði til að koma að
efni í dálkum Víkverja sér til hags,
eða öðrum til óhags eða vanvirð-
ingar. Stundum urðu leiðindi ef
tekið var öðruvísi í strenginn, en
viðmælendur höfðu ætlast til. En
venjulega tókst að forðast vand-
ræði með því, að athuga hvert mál
ofaní kjölinn og gæta þess að láta
ekki hafa sig, eða Víkverjadálkana,
að leiksoppi.
XXX
Nú sé ég, að það er boðað í
upphafsgrein við endurkomu
Víkverja, að sennilega verði það
„enginn einn höfundur" sem sér
um Víkverjadálkana í framtíðinni
og að Víkverji verði nafnlaus —
grímuklæddur. Guð láti gott á vita!
Það er sennilega gert með það í
huga, „að betur sjá augu en auga“.
Og að sameiginlegt átak verði
einstaklingum í hópi léttara, en
ef hann verður einn að bera þunga
dagsins. Það var ýjað að því í sömu
grein, að svona hefði það verið
áður fyrr hjá Víkverja. En það er
ekki rétt. Það var aðeins einn
Víkverji á meðan hann var og hét.
Það var aldrei sameiginlegt átak
við skriftirnar og aðeins einn
maður allan þann tíma, sem Vík-
verjanafnið var notað. Það fór ekki
dult hver Víkverji var og hvað
hann hét. Það skifti vitanlega ekki
höfuðmáli, nema fyrir Víkverja
sjálfan, sem taldi sig vera persónu,
sem ekki var til skiftana með
öðrum, hvað dálkana snerti. En
það kemur maður í manns stað —
eða menn. Ég óska hinum nýja
Víkverja allra heilla og vinsælda
í framtíðinni. Gamli Víkverji
Morgunblaðsins heilsar honum og
biður hann velkominn sem bróður.
Ég vona að hann gleymi ekki
kríunni þegar hún kemur aftur á
Tjörnina, sennilega kringum 12.
maí, að vori.