Morgunblaðið - 12.12.1985, Blaðsíða 82

82
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR12. DESEMBER1985
„A lít k.láft! SKellfcu swo hunHinni
þe-gcMr eg er- kom'\nn upp ‘b'l min-('
Ast er...
I z' °
... aö telja versl-
unardagana til
jóla.
TM Reg. U.S. Pat. Oft.—all rights reserved
»1985 Los Angeles Times Syndicate

Með
morgunkaffinu
Blessuð og sæl. — Maöurinn
minn talar svo oft um þig... í
svefni.
HÖGNI HREKKVlSI
Eö VINN EK>CI i PAG-
Lág fundarlaun
Kæri Velvakandi:
Fyrir nokkrum dögum varð á
vegi mínum eitt hinna svokölluðu
innkaupakorta Eurocard. Þar sem
ég er löghlýðinn borgari og sam-
viska mín bauð mér að fara að
lögum skilaði ég að sjálfsögðu
kortinu á skrifstofu Eurocard í
Ármúla. Þar fékk ég að vita að
fundarlaun væru greidd finnanda
og þóttist ég nú aldeilis hafa dottið
í lukkupottinn. Krítarkort er hægt
að misnota heldur betur. Sá sem
finnur það og er nógu kaldur getur
auðgast stórlega á fáum dögum og
svikið út vörur fyrir himinháar
upphæðir. Ég var því ekki lítið upp
með mér þegar ég beið eftir því
að heyra hve há fundarlaun væru
greidd. En þegar svarið kom féllust
mér hendur. Heilar tvö hundruð
krónur borgaði fyrirtækið mér
fyrir að skila þessum fjársjóði.
Þær nægja fyrir einum hamborg-
ara og frönskum kartöflum eða
átta sinnum í strætó.
Ég hugsaöi með sjálfum mér
þegar ég gekk út með tvö hundruð
krónur og kvittunina upp á skilvísi
mína: „Þú verður aldrei ríkur á
réttvísinni í þessu þjóðfélagi."
Ekki þar með sagt að ég sæi eftir
því að hafa ekki brotið lögin. En
mér finnst skammarlegt að borga
mönnum ekki hærri fundarlaun
fyrir að leggja á sig ferð til þess
að skilafundnu fé.
Það er ekki fallegt að hvetja fólk
að stela með þessum máta.
Skilvís finnandi.
Friður-
inn og
guðsótti
Velvakandi góður.
Mig langar að vekja athygli
á ummælum Mikhails Gorbac-
hev í viðtali við Time Magazine
í sept. sl. þar sem hann ræðir
um hættuna á kjarnorkustríði
milli Bandaríkjanna og Sovét-
rikjanna. Eftir honum er þetta
haft: „Guð í hæðum hefur
vissulega ekki neitað okkur um
næga visku til að ástandið milli
hinna tveggja þjóða okkar geti
batnað, þeirra tveggja þjóða,
sem öll örlög menningar okkar
velta á.“
Það er ekki venjulegt að full-
trúar kommúnistalandanna
vitni til Guðs og því vekur það
sérstaka athygli að Gorbachev,
leiðtogi þeirrar þjóðar, sem
hefur guðleysi á stefnuskrá
sinni, skuli nefna Guð í hæðum,
sem þann er þarf að gefa visku,
svo vel fari. —
Vítt og breitt um ísland söng
aldamótakynslóðin þetta ljóð
oglag
Æðstur Drottinn hárra heima
heyr þá bæn, sem nú skal tjáð:
Yfir oss um eilífð streyma
ótæmandi láttu náð.
Þitt er valdið, vegsemd, gnóttin,
veit oss friðinn, herra kær.
Sért þú með oss, aldrei óttinn,
arni vorum þrengist nær.
S.Á.
Víkverji skrifar
Eitt af einkennum velferðarrík-
isins er að hið opinbera greiðir
sjúkrahúskostnað og þorra lyfja-
kostnaðar sjúklinga. Hér áður fyrr
greiddi sjúklingur talsverðan
hluta lyfjakostnaðar sjálfur, þótt
bróðurparturinn hafi komið í hlut
sjúkrasamlagsins. En fyrir nokkr-
um árum var sú ákvörðun tekin
að hlutur sjúkrasamlagsins var
stóraukinn og nú greiða neytendur
lyfjanna aðeins örlítið brot af verði
þeirra.
Allt er þetta gott og blessað, en
þessu fylgja eflaust einnig ókostir.
Það er t.d. alveg ljóst, að sjúkling-
ur veit alls ekki hver verðmæti
hann er með í höndunum er hann
gengur út úr lyfjabúð og þess
vegna ber hann ekki þá virðingu
fyrir lyfinu, sem nauðsynleg er til
þess að gætt sé fyllstu hagkvæmni
fyrir þjóðarbúið — því að auðvitað
er lyfið að fullu greitt af sameigin-
legum sjóði landsmanna.
Nýlega fór Víkverji í lyfjabúð
og keypti þar dýr lyf gegn lyfseðli
fyrir sjúkling, sem gat ekki sjálfur
nálgast það. Sjúklingnum bar að
greiða 328 krónur fyrir lyfið, en
kostnaðarverð þess var samt
hvorki meira né minna en 30.000
krónur — þrjátíu þúsund — og lét
það samt ekki mikið yfir sér.
Afgreiðslustúlkan tilkynnti við-
skiptavininum ekki hvert verð
lyfsins væri — aðeins að honum
bæri að greiða 328 krónur. Það var
hins vegar tilviljun, að viðskipta-
vinurinn tók eftir heildarverði
lyfsins, sem skráð var neðst á
lyfseðilinn.
Það hlýtur að vera í senn krafa
neytandans, svo og þjóðfélagsins í
heild, að hverjum og einum við-
skiptavini í lyfjabúð sé gerð grein
fyrir heildarverði lyfja, sem hann
kaupir. Aðeins það atriði, að sjúkl-
ingur viti hver verðmæti hann
hefur í höndunum hlýtur að hafa
í för með sér meiri aðgæzlu í
meðferð þess og hann ber meiri
virðingu fyrir lyfinu, sem verið
getur lifsnauðsyn.
XXX
Kró er kvenkynsorð í íslensku,
sem þýðir kimi, skot eða horn
samkvæmt íslenzkri orðabók
Menningarsjóðs. Þegar rætt er um
kró í landbúnaði er samkvæmt
sömu bók átt við hluta stekkjar,
sem lömb eru geymd í yfir nóttina,
helming fjárhúss, öðrum megin
garða. Iþriðjalagigeturorðiðþýtt
fisksöltunarhús. Annað kvenkyns-
orð er krá, sem þýðir veitingastað-
ur eða knæpa, en getur einnig þýtt
afkimi eða afskekktur staður.
í helgarblaði Dagblaðsins Vísis,
sem kom út um siðustu helgi, er
grein eftir Ingu Huld Hákonar-
dóttur með fyrirsögninni „Krærn-
ar i Köben" og raunar er greinin
kynnt á forsiðu blaðsins og þá með
fyrirsögninni „Kærnar í Kaup-
mannahöfn". í fyrstu hélt Víkverji
að þarna hefði það hent Ingu Huld
að festast í einhverri meinlokunni.
Með tilliti til að þetta er svo
margendurtekið í greininni og þar
sem ljóst er að þetta hlýtur að
vera marglesið af prófarkalesur-
um og öðrum, sem koma eiga í veg
fyrir villur í blaði sem DV, varð
niðurstaðan að hér væri um ein-
hvers konar aulafyndni að ræða.
Raunar er hvergi ýjað að því að
svo sé, nema ef vera skyldi í texta
blaðsins sjálfs, þar sem höfundur
er kynntur, en þar segir að greinin
fjalli um krár og kráarlíf.
En kannski er skýringuna að
finna á þessu fleirtölubrengli í
orðum höfundar, þar sem hann
segir: „Ekki svo að skilja. Mér
þykir bjór vondur. Hann fer ekki
vel í mig. Ég verð sljó og slöpp af
honum og heilinn eins og hafra-
grautur."
XXX
ar sem pylsur í brauði eru
mjög vinsæll réttur í barnaaf-
mælum þurfti maður einn fyrir
skömmu að kaupa pylsubrauð í
nokkru magni. í bakaríinu í Star-
mýri keypti hann pylsubrauð á 6
krónur stykkið, en fékk ekki nægi-
lega mörg brauð til þess að anna
þeirri eftirspurn, sem gert hafði
verið ráð fyrir í afmælinu. Því fór
maðurinn í næstu brauðgerð, sem
er bakaríið í Miðbæ við Háaleitis-
braut. Og viti menn, þar kostaði
eitt pylsubrauð 10 krónur, var sem
sagt 66,7% dýrara en í bakaríinu
í Starmýri.
Viðskiptavinurinn hafði orð á
því við afgreiðsiustúlkuna — sem
auðvitað verðlagði ekki brauðin á
Háaleitisbrautinni — að þetta
væru rándýr brauð og fékk þá það
svar, að þau hefðu nýhækkað um
eina krónu — höfðu sem sagt verið
50% dýrari til skamms tíma en
brauðin í Starmýrinni. Líklegast
hefur bakarameistaranum ekki
þótt það nægilegur verðmunur.
Verðlagshöft hafa að undan-
förnu verið rýmkuð mjög og er
kaupmönnum oft í sjálfsvald sett,
hvernig þeir verðleggja vöru sína.
Þetta er gert í trausti þess að fólk-
ið sjálft velji og hafni og láti ekki
selja sér vöru fyrir hvað sem er.
Víst er að bakarinn vill ekki sitja
uppi með allan pylsubrauðabakst-
urinn óseldan, en það á hann þó
skilið fyrir slíka frekjuprísa. Þótt
eitt pylsubrauð sé ef til vill ekki
mikil fjárfesting eiga menn sem
boðið er að kaupa það á 10 krónur
hikstalaust að hafna slíkum við-
skiptum.