Morgunblaðið - 02.03.1986, Qupperneq 54
54
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. MARS1986
Árdís Jóna Freymóðsson
hár- og hársvarðarfræðingur í Bandaríkjunum:
Fær hár til að
vaxa á ný þegar
folk missir það
Árdís Jóna Freymóðsson — kölluð Jonna — á ætt og uppruna að rekja til Norðurlands. Hún er
rúmlega sextug að aldri, fædd og uppalin á Akureyri en býr nú á Redondo Beach við Los Ange-
les, og hefur búið þar ytra í rúm 25 ár. Hún hefur mikið umgengist þann fjölda íslendinga sem
búið hefur og býr í og við Los Angels í gegnum árin og margir kannast því við hana. Jonna er
hárgreiðslumeistari að mennt — og auk þess að vinna við hárgreiðslu starfar nú við það sem ytra
er nefnt „trichology" en nefna mætti hár- og hársvarðarfræði á íslensku. Nú er rúmt eitt og hálft
ár síðan hún útskrifaðist sem viðurkenndur hár- og hársvarðarfræðingur („trichologist") en starfið
felst í því að fá hár til að vaxa á nýjan leik þegar fólk missir það eða hár þess minnkar vertdega.
Undirritaður ræddi við Jonnu í
haust m.a. til að forvitnast um hið
nýja starf hennar sem telja verður
mjög forvitnilegt. Ekki er hægt að
merkja á tali Jonnu að hún hafi
verið búsett ytra eins lengi og raun
ber vitni — ein ástæðan er vitanlega
sú hve mikið hún hefur umgengist
íslendinga. Þá segist hún halda ís-
lenskunni vel við með því að lesa
Morgunblaðið sem hún fær alltaf
sent að heiman. „Ég geri mikið af
því að ráða krossgátumar — en nú
síðustu árin er farið að bera á því
að ég skil ekki sum orðin í þeim,"
sagði hún.
Foreldrar Árdísar Jónu eru báðir
látnir. Þeir voru Steinunn Jónsdóttir
og Freymóður Jóhannsson list-
málari. „Hann er kannski betur
þekktur sem lagahöfundurinn 12.
september," sagði Jonna. Foreldrar
móður hennar áttu jörðina Ytra-
Kálfskinn á Árskógsströnd og faðir
hennar var einnig frá Árskógs-
strönd.
„Á Akureyri bjuggum við í Aðal-
stræti 10, sem heitir Berlín. Ég á
margar skemmtilegar minningar
frá vorkvöldunum er við krakkamir
vomm í slagbolta með góða fyrir-
liða, svo sem lögregluþjón, póst og
heildsala, svo einhveijir séu nefndir.
Þeir sáu til þess að við kæmum
heim á réttum tíma á kvöldin."
Til Reykjavíkur
Hvenær fórstu svo til Reykjavík-
ur?
„Það var árið 1940. Ég fór til
pabba, sem þar bjó, og ætlaði að
vera hjá honum í eitt ár en dvölin
varð lengri. Ég byijaði í hálfs dags
vist þar sem ég gat fengið herbergi
og var í námsflokkunum á kvöldin.
Um sumarið var ég í sveit í Skál-
holti í Biskupstungum og ætlaði
síðan norður aftur um haustið. En
þá ákvað ég að fara í hárgreiðslu-
nám. En það var erfitt að komast
að — ég held að pabbi hafí hringt
í hveija einustu hárgreiðslustofu
sem var í bænum. Á einni þeirri
stóðu breytingar fyrir dymm, á
hárgreiðslustofúnni Centrum í
Þingholtsstræti 1. Ein þriggja eig-
enda, Hlíf Þórarinsdóttir, var að
kaupa Edína við hliðina á Hótel
Borg, önnur, Þrúður, var að opna
Vogue og sú þriðja, Dagbjört Finn-
bogadóttir, ætlaði að halda áfram
á sama stað og tók mig sem nema.
Ég byijaði er hún opnaði hár-
greiðslustofuna Hem 15. október
1941 og var þar þangað til ég fékk
sveinsbréfíð mitt 11. nóvember
1944.“
Munnlegt próf í
handsnyrtingfu
„Á þessum ámm vom húsnæðis-
vandamálin mikil. Þegar ég tók
sveinsprófið fannst ekki nógu stórt
húsnæði til að allar sem vom að
þreyta prófið kæmust fyrir þannig
að hver varð að vera á sinni stofu
og dómnefndin gekk á milli. I
nefndinni vom frú Kristolína Krag,
sem var formaður meistarafélags-
ins, og sú eina sem við eigum af
konunglegum hárgreiðslumeist-
umm, Ester Blöndal og Svava
Berentsdóttir. Þetta var mikil vinna
hjá þeim — þær hringdu á stofumar
og létu vita hvenær við gætum
bytjað á verkinu. Síðan unnum við
hluta þess og biðum svo þar til þær
komu og gátu séð okkur vinna.
Þetta var á stríðsámnum og erfitt
var með áhöld til handsnyrtingar —
þannig að okkur var kennt munn-
lega að gefa handsnyrtingu, og við
tókum munnlegt próf í því.“
Eftir sveinsprófið fór Jonna að
vinna á hárgreiðslustofunni Lilju í
Templarasundi hjá Sígríði Bjama-
dóttur. „Þar var ég í eitt ár. Síðan
fór ég á Laugaveg 4, á hárgreiðslu-
stofuna Mæju, sem Stella Tryggva-
dóttir rak, og var þar í þijú ár.
Eftir það fór ég sem hárgreiðslu-
meistari á stofuna Edína sem Ida
Jenson var að kaupa. Ég var þar í
eitt ár — en 22. október 1949 setti
ég svo upp hárgreiðslustofuna
Gígju í félagi við Matthildi Guð-
brandsdóttur á Grettisgötu 72 og
þar unnum við saman í þijú ár. En
þá opnaði ég Lorilei á Laugavegi
56. Það var 15. október 1953 —
nákvæmlega tólf ámm eftir að ég
hóf námið.“
Til Chicago að kynna
mér nýjungar
„Vorið 1957 fór ég til Chicago
til að kynna mér nýjungar og var
þar í eitt ár. Kom svo heim og var
Jonna á heimili sínu á Redondo Beach með Lesbók Morgunblaðsins
í höndunum. Hún segist halda íslenskunni vel við með því að lesa
Moggann — en hún fær hann alltaf sendan að heiman.
þar í tvö ár, en útþráin hafði alveg
náð tökum á mér. Ég fór hingað
til Kalifomíu í agríl 1960 og hef
búið hér síðan. Ég fór að vinna
hjá The Broadway, sem þá var
stærsta verslunin í Del Amo-versl-
unarhverfinu. Við vomm 22 á hár-
greiðslustofunni þar og mikið var
að gera. Það var gott samkomulag
á stofunni og við hittumst m.a.s.
af og til ennþá, starfsfólkið sem
þama var. Ég fór heim í lok ársins
1962 og seldi Lorilei.
Eftir sex ára starf hjá Broadway
flutti ég mig yfir götuna til
Bullocks, þegar sú verslun opnaði.
Ég var í sex ár hjá Broadway en
sextán og hálft ár hjá Bullocks og
líkaði það afar vel.“
Sú 10. sem útskrifaðist
í Kaliforníu
Árdís Jóna varð 10. manneskjan
í Kalifomíu sem lauk prófi í „tric-
hology" og sú 26. í Bandaríkjunum.
Fagið er tiltölulega ungt, hefur
verið stundað í u.þ.b. 10 ár í Banda-
ríkjunum en það er uppmnnið frá
Bretlandi. Jonna var spurð hvemig
hún hefði kynnst þessu nýja fagi.
„Ég hafði lengi hugsað um hvað
ég gæti gert þegar hárgreiðsludög-
unum lyki. Að setjast í helgan stein
er fjarri mér því vinnan er mitt líf.
Hér em allir að sérmennta sig í
klippingum og háralitunum og ég •
ákvað að gera eitthvað annað, þó
án þess að hverfa frá hárinu. Hár-
og hársvarðarfræðin var kennd í
menntaskóla hér uppi í Torrence
og mér datt í hug að leita mér
upplýsinga um námið. Svo vildi til
að ekki reyndist næg þátttaka til
að þetta yrði kennt — en kennarinn
ákvað engu að síður að taka mig
og mann, sem vinnur hjá stóm
fyrirtæki í Beverly Hills, í sértíma
því við vomm þau einu af umsækj-
endunum sem vomm ákveðin í að
vinna í faginu eftir námið. Ég
byijaði í náminu 1979 og kláraði
1981. Ég fór þó ekki að vinna við
hár- og hársvarðarfræðina fyrr en
í apríl 1984.
Ég vinn við þetta á stórri stofu
sem heitir Panasch Appeárance
Studios, sem er ekki eingöngu hár-
greiðslustofa, heldur snyrtistofa —
sem hefur upp á allt að bjóða sem
tísku tilheyrir; hárgreiðslu, hand-
snyrtingu, andlitsböð, nudd og allt
mögulegt. Þetta er stórt fyrirtæki
með 55 manns í vinnu. Það hefur
verið starfrækt hér í Kalifomíu í
sex ár. Eigendur þess em Christine
Kunzelmann, sem er af sænskum
ættum, og. maður hennar, sem er
hollenskur. Staðurinn er mjög vin-
sæll.“
J-
Skemmtilegir pöru
piltar í St. Basil
Kvikmyndir
Arnaldur Indriðason
Velkomin í St. Basil-drengjaskól-
ann. Það er kaþólsk stofnun og þar
ríkir strangur agi. Bijóti menn af
sér mega þeir vænta hræðilegra
refsinga. Ef þú gerir ekki stílinn
þinn heima færðu að borða blaðið,
sem hann hefði átt að vera skrifaður
á. Ef þú ert með tyggjó í kennslu-
stund verður þú að setja það á nefið
á þér og bera það þannig það sem
eftir er af skóladeginum, Ef þú
reynir að hylma yfir með einhveij-
um ertu laminn á hendumar en ef
þú gerir eitthvað vemlega ljótt ertu
hýddur. Versta syndin af dauða-
syndunum sjö er losti og í skólanum
er skápur til að læsa óþekktaranga
inní. Velkomin í St. Basil-drengja-
skólann.
Skólinn er sögusvið unglinga- og
gamanmyndarinnar Pörupiltar
(Catholic Boys), sem sýnd er í
Á-sal Regnbogans. Myndin gerist
árið 1965, hippatímabilið er á næsta
leiti og Michael Dunn (Andrew
McCarthy) byijar nám í St. Basil-
drengjaskólanum í Brooklyn. Dunn
er vænsta skinn og kemst fljótlega
að því að hann hefði getað kosið
sér skemmtilegri skóla.
Rooney (Kevin Dillon) og Caesar
(Malcom Danare) verða vinir hans.
Rooney er kannski ekki beint
heimskur en námið er ekki hans
sterkasta hlið. Hann hefur mun
meira gaman af því að reyna við
stelpumar í nærliggjandi kaþólsk-
um stúlknaskóla. Caesar er gáfna-
ljósið í skólanum og er auðvitað
strítt í samræmi við það. Saman
mynda þessir strákar þrælskemmti-
lega þrenningu, sem ögrar hinum
stranga bróður Konstans (Jay Patt-
Kevin Dillon í hlutverki töffarans
erson) en hann er holdgervingur
alls þess versta sem skólinn stendur
fyrir.
Pörupiltar er ein frambærileg-
asta unglingamynd, sem hér hefur
verið sýnd lengi. Það era fyrst og
fremst strákamir sem eiga þessa
mynd, leikur þeirra er góður, al-
vöralaus og prakkaralegur. Sér-
staklega er Kevin Dillon eftirminni-
légur í hlutverki töffarans.
Leikstjóranum Michael Dinner
ferst vel úr hendi að vinna með
þeim og fá þá til að sýna sitt besta
og honum tekst að hverfa áreynslu-
laust aftur í miðjan sjöunda áratug-
inn skömmu áður en hippatímabilið
gleypti í sig gamla tímann með húð
og hári. Tónlistin, blendingur af
kirkjutónlist og rokki, á ríkan þátt
í því að skapa gott andrúmsloft
myndarinnar. Donald Sutherland
fer með lítið hlutverk í myndinni
oggerirþað vel.
Stjörnugjöf ★ ★ '/i
Pennavinir
Frá París skrifar 24 ára frönsk
stúlka með margvísleg áhugamál.
Hún skrifar bréf sitt á ensku og
vill skrifast á við pilta eða stúlkur:
Marthe Pain,
7 Rue Decrés, ler c,
75014 Paris,
France.
Þrítug japönsk kona með áhuga
á listum, hestum o.fl.:
Ikuko Kamiya,
103-1 Nishiyama,
Nakata, Toyota,
Aichi,
473 Japan.
Frá Argentínu skrifar 26 ára
verkfræðinemi. Hefúr margvísleg
áhugamál og mikinn áhuga á landi
voru og þjóð. Skrifar hvort sem er
á ensku, spænsku eða ítölsku:
Ricardo V. Giaccio,
Sourigues 1690,
1684 E1 Palomar,
Buenos Aires,
Argentina.