Morgunblaðið - 12.10.1986, Qupperneq 55

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 12. OKTÓBER 1986
55
Irinu, dóttur sovézka flokks-
leiðtogans sem hér sézt ásamt
eiginmanni sínum og litlu dótt-
ur, Oxanu, er líka ætlað að
vekja hugmyndirá Vesturlönd-
um um hina glæstu og bráð- __
hressu fjölskyldu leiðtogans. í
Moskvu gætir ritskoðunin þess
hins vegar vandlega að sovézk-
ur almenningur fái ekki rangar
hugmyndir um líf manna á
toppinum, t.d. af ljósmyndum
af þeim mæðgum í sínu f ínasta
skarti.
Sérhver sovézk alþýðukona vek-
ur fremur áhuga minn og nýtur í
ríkari mæli samúðar minnar og
samkenndar en Raissa Gorbatsjova,
sem aldrei hefur þurft að búa við
skort, hefur aldrei orðið að vinna
hörðum höndum, þar til hún var
alveg að niðurlotum komin, hefur
aldrei þurft að færa persónuiegar
fórnir. Frásagnir um „þá erfiðleika,
sem hún hafi orðið að reyna á
æskuárunum, þegar hún sem ung
stúlka var að brjótast til mennta"
eru ekkert annað en innantómar
uppdiktaðargoðsagnir, sem afsann-
ast ekki einungis af orðróminum
um skyldleika hennar við Andrej
Gromyko, heldur einfaldlega af
þeirri staðreynd, að hún var þegar
á þessum árum gift Gorbatsjov.
Um slíkar konur eiga Rússar sér-
stakt máltæki: „Þær vita ekki á
hvaða ttjám rúnnstykkin vaxa.“
Það er um hinar óbreyttu, til-
gerðarlausu rússnesku konur, sem
mér þykir vænt um og ég hef skrif-
að um og mun halda áfram að
skrifa um.
Nýr þáttur í sovézkri
utanríkispólitík
Ég verð annars að segja eins og
er, að það sem réð úrslitum um að
ég skyldi gangast inn á að skrifa
þessa grein um Raissu Gorbatsjovu,
var eingöngu það, að ég hef áhuga
Það hefur sjaldan komið fyrir
að Kremlherrarnir hafi leyft
sovézkum konum að gegn opin-
berum virðingarstöðum erlend-
is. Hin gáfaða og glæsilega
Alexandra Kollontaj, fyrsti
sendiherrann sem Lenín skip-
aði á Vesturlöndum, er ein
hinna örfáu undantekninga.
á því sovézka fyrirbrigði, sem virð-
ist núna vera ofarlega á baugi —
það er að segja, „eiginkona stjórn-
málamanns á ferðalagi".
Nina Khrúsjtsjova fór einnig í
ferðalög. Hinir eldri meðal ies-
endanna munu sennilega minnast
þess, að vestrænir blaðamenn tóku
að kalla hana „babúsjku" og frétta-
menn kvörtuðu hástöfum undan
því að hún amma þessi neitaði
einfaldlega að svara spumingum.
Hún þóttist þess jú fullviss, að ekki
Höfðingja-fyrirkomulagið í
sovézka valdakerfinu gerir það
að verkum að eiginkonum leið-
toganna ber að sýna fyllstu hlé-
drægni. Að vísu mátti hin móð-
urlega „babúsjka" Nína Khrúsj-
tsjova fara í opinberar heim-
sóknir með eiginmanni sínum
til útlanda en hún gætti þess
vandlega að láta sem minnst á
sér bera við slík tækifæri.
Heimafyrir lagði þessi vitra og
hugrakka kona fjölmörgum
ofsóttum og bannfærðum lista-
mönnum, rithöfundum og vis-
indamönnum lið, þegar þeir
þurftu mest á hjálp að halda.
nokkur einasti maður hefði minnsta
áhuga á skoðunum hennar, allra
sízt þegar um stjómmál var að
ræða.
Allt tilstandið í kringum Raissu
Gorbatsjovu er vafalaust ekki bara
þægilegt og heppilegt fyrir hana
sjálfa. „Frúin á ferðalagi" er aug-
ljóslega að verða að nýjum þætti í
utanríkisstefnu Sovétríkjanna, að
minnsta kosti að áberandi óskamm-
feilnum þætti í viðleitni sovézka
áróðursins til að beina athygli
Vesturlandabúa frá aðalatriðunum
í utanríkisstefnu Kremlveija. Það
er yfirleitt óhætt að slá því föstu,
að orðalagið „á ferðalagi" hafi nú-
orðið öðlast alveg fastan sess í
samskiptakerfi Sovétríkjanna og
Vesturlanda. „Fræðimaður á feða-
lagi“ er ekki endilega sá fræðimað-
ur, sem gert hefur einhvetja gagn-
merka vísindalega uppgötvun, held-
ur sá sem kann á því tökin að halda
fyrirlestra á alþjóðlegum ráðstefn-
um — og þá vitaskuld í anda
sovézkrar hugmyndafræði.
„Skáld á ferðalagi", er ekki það
sovézka skáld, sem mestrar hylli
nýtur heima fyrir og þá ennþá síður
hið allra snjallasta meðal skálda.
Það er skáld af þeirri tegund, sem
ekki biður um pólitískt hæli á
Vesturlöndum — skáld sem aldrei
hefur látið það henda sig að láta
neitt það frá sér fara, er kynni á
nokkurn hátt aú bijóta hið minnsta
í bága við yfirlýsta stefnu mið-
stjórnar Kommúnistaflokks Sovét-
ríkjanna, en hefur samt til að bera
nægilega persónutöfra til að vekja
æsilega hrifningu meðal áheyrenda
og fréttamanna á Vesturlöndum og
kann að skemmta þeim bærilega.
Skáld af þessu tagi eru Évgéníj
Évtúsjenko, Andrej Vosnéssenskíj
og Robert Roshdéstvenskíj.
Og þessa vissu „rússnesku per-
sónutöfra" og hæfileika til að heilla
útlendinga hefur þá vafalaust líka
VORUMAÐ
XAKA UPP
ullarfrakka og ullarkápur, einnig
bómullarfrakka með ullarfóðri.
Gott verð.
Verið velkomnar.
'anuo
Ja/ubt/iáMM,
y\ðalsteae+i 9 - Reyl<javík - Sími 16600
HANDBÆKUR
Tölvufræðslan hefur gefið út eftirfarandi
tölvubækur:
H.WiH.IiM
Þýðingar ásamt skýringum á 900 algengum tölvuoró-
um. Ennfremur fylgja viðaukar um stýrikerfið MS-DOS,
IBM-PC og Apple lle lyklaborð o.fl.
MULTIPLAN
Vönduð handbók í notkun töflureiknisins Multiplan.
Með bókinni fylgir disklingur með ýmsum gagnlegum
líkönum t.d. skattaútreikningi, fyrningaskýrslum, fjár-
hagsáætlunum, víxlum, verðbréfum o.fl.
WORD
Handbók í notkun ritvinnslukerfisins WORD ásamt
æfingum í notkun kerfisins.
Þessi rit eru öll til sölu hjá Tölvufræðslunni, Ármúla
36. Sendum ennfremur út á land í póstkröfu.
Athugið:
Nemendur Tölvufræðslunnar fá 20% afslátt.
TÖLVUFRÆÐSLAN
BORGARTÚNI 28, REYKJAVÍK