Morgunblaðið - 26.10.1986, Page 40
C.OO *■ íT'aonT^TO r>r* » rrrrrjrrfyyn rjyrt k jrrrxT T>-*CT/^> *
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. OKTÓBER 1986
40
María Árnadóttir og Skúli Gautason i hlutverkum sfnum
„EKKIBLÓTA MYRKRI:
KVEIKTU LJÓS!“
Leikllst
Bolii Gústavsson í Laufási
Leikfélag Akureyrar
Revíukabarettinn
„MARBLETTIR
eftir hina og þessa.
Höfundar texta
og tónlistar:
Bengt Ahlfors
Kristján frá Djúpalæk
Pétur Einarsson o.fl.
Leikstjórn og
leikmynd: Pétur Einarsson
Lýsing': Ingvar Björnsson
Búningar: Pétur Einarsson og
Freygerður Magnúsdóttir
Söngþjálfun: Þuríður Baldurs-
dóttir
Dansar: Alfs Jóhanns
Pétur Einarsson leikhússtjóri
bendir réttilega á það í leikskrá
þessa verkefnis, að sú lifandi
revíuhefð, sem íslendingar áttu
fyrr á þessari öld, eða allt fram
á sjötta áratuginn, hafi skyndilega
dottið upp fyrir. Oneitanlega voru
margir snjallir gamanleikarar á
dögum þá, menn eins_ og Alfreð
Andrésson, Haraldur Á. Sigurðs-
son og Lárus Ingólfsson og konur
eins og Nína, Emilfa og Áróra.
Það var ógleymanlegt að sjá og
heyra Alfreð flytja gamanvísur,
grafalvarlegan á meðan áhorfend-
ur veltust um af hlátri. Og hér
fyrir norðan muna allir, sem
komnir eru um og yfír miðjan
aldur, hinn Qölhæfa listamann,
Jón Norðflörð, sem átti jafn hægt
með að kitla hláturtaugamar og
„kollegar" hans sunnan heiða.
Fjölmörg önnur nöfn mætti nefna,
kvenna og karla, sem gerðu reví-
umar að hressandi skemmtun í
skammdeginu. En staðreyndin er
sú, að jafnokar þeirra hafa verið
á fjölunum síðan og em enn. Hitt
er annað mál, að lagtæka revíu-
smiði hefur vantað í nær 30 ár.
ísland hefur að vísu eignast þjóð-
arrevíu, sem birtist á skjánum um
hver áramót undir heitinu Skaup.
En þótt áramótaskaupið takist oft
dável, þá er það ekki lifandi leik-
húsverk. Ég er ekki sammála
Pétri um það, að með tilkomu
atvinnumennsku í leiklist hafí reví-
an ekki þótt nógu „fín“ list. Það
em miklu fremur rithöfundamir
og skáldin, sem ekki láta eftir sér
að gera að gamni sínu á léttan
og græskulausan hátt. Þeir virð-
ast vera svo þrúgaðir af kald-
hæðnislegri vonleysisstefnu
hemaðarspennunnar og látlausu
vandamálaþvargi ríkjandi
lífsflótta, sem alið er á í tíma og
ótíma, að jafnvel prestum getur
blöskrað. Hlý kímni og eðlileg
kátína hafa bókstaflega verið
„tabú" um nokkurt skeið. Þetta
endurspeglast í lokaljóði revíunn-
ar Marbletta, sem er alvarlegt,
en jákvætt, og ber greinileg höf-
undareinkenni skáldsins frá
Djúpalæk.
„Sé dægra köldum stáloddi stefnt
að brjósti þér
og standi grátur fastur í hálsi, daprast fer.
Þó tímans fljót sé dynþungt um dimmskóg
fram að ós,
þá dæmdu ekki myrkrið: Kveiktu Ijós!
Og kveiktu ljós í gleði og sorgum alveg eins
og öllum sem þú kynnist, það linar
sviða meins.
Og mundu þjáðra meinsemd ef viltu
hljóta hrós.
í heimi þess er vonar: Kveiktu ljós!
Já, tendra kerti döprum, þá kveikt þér
Ijósið fæst
að kærum degi liðnum og þeim er
rennur næst.
Og minnstu þess að líf þitt sem elfan
nálgast ós.
Og ekki blóta myrkri: Kveiktu ljós!“
Og sannast sagna tekst leikurum
LA að kveilq'a ljós glaðværðar og
jafnframt flugelda og púðurkelling-
ar smellinnar þjóðfélagsgagnrýni í
sýningu þessa revíu-kabaretts.
Marbiettir eru sagðir unnir úr verki
fínnska-sænska rithöfundarins og
leikhúsmannsins Bengts Ahlfors.
Þeir félagar, Pétur Einarsson og
Kristján frá Djúpalæk, hafa verið
nokkuð hiklausir í byltingu þess
verks, sem betur fer, enda hefðu
þeir hæglega getað logið því, að
þetta væri frumsmíð þeirra sjálfra.
Fjallar verkið fyrst og fremst um
íslensk efni, eins og um menningu,
sem „er ekkert sérlega arðbær",
og hvalablástur, þar sem sungið er:
„0, Regan vertu ekki reiður," eða
þá dálítið lauslætislegar kennara-
ráðstefnur. Svo er að sjálfsögðu
fjallað um navigeisjón, sungið:
„Gorbaséff, há dú jú dú,“ og ekki
gleymt að rekja raunir „Berta litla".
Eg álit að þeir Pétur og Kristján
ættu einfaldlega að sleppa því með
öllu næst, að sækja kveikju í verk
erlends höfundar, því þeir eru full-
komlega færir um að vinna „pá det
privata plan...“ eins og segir í
smellnum þætti um Norðurlandaráð
er hefst á segulbandsupptöku á
skandinaviskri ræðu, sem gamall
skólabróðir minn, Páll Pétursson á
Höllustöðum, flytur með frumleg-
um og bráðskemmtilegum fram-
burði. Páll skemmir ekki revíuna,
enda ennþá alvarlegri en Alfreð
Andrésson forðum.
Þótt víða sé komið við f Marblett-
um og söguþræði sleppt, þá tekst
leikstjóranum, Pétri Einarssyni, að
halda vel utan um sýninguna svo á
henni er góður heildarsvipur. Leik-
arar eru Sunna Borg, Marinó
Þorsteinsson, María Amadóttir,
Skúli Gautason, Inga Hildur Har-
aldsdóttir og Einar Jón Briem.
Þau fara úr einu hlutverkinu í
annað, svo eðlilega, að manni fínnst
í fljótu bragði að þau hafí ekkert
fyrir því. Það hljóta að teljast með-
mæli. Maríu Amadóttur hefí ég
ekki séð á leiksviði fyrr, en hún
hefur starfað sem fastráðinn leikari
við Borgarleikhúsið í Malmö í
Svíþjóð undanfarin fimm ár. Styrk-
ur hennar felst ekki síst í sérlega
skýrri og blæbrigðaríkri framsögn.
Fagmannleg persónusköpun með
skörpum skilum milli ólíkra mann-
gerða einkennir og leik hennar.
Skúli Gautason er snjall gamanleik-
ari, tileinkar sér ákjósanlega
hógværð og veldur þvf vel. Þau
María eiga það sammerkt að þau
skila söngvum sérlega vel. Þá er
leikur Ingu Hildu Haraldsdóttur
kfminn, hlýr og yfírleitt yfírvegað-
ur. Samtal hennar til Bubba fyrir
kennaraþingið er vel gert atriði.
Einar Jón Briem fer misjafnlega
vel með hin ýmsu hlutverk — minni-
legust er túlkun hans á þættinum
um böm byltingarinnar. Er mér
ekki grunlaust um, að honum henti
betur að glíma við alvörugefnari
verk. Þá virðist raddbeiting hans
þarfnast meiri ögunar á stundum.
Marinó Þorsteinsson nýtur þess
greinilega að leika í þessari sýn-
ingu. Hann er meinfyndinn í
nöldraranum, sem situr eins og
negldur fyrir framan sjónvafpið og
bölvar þar öllu í sand og ösku, jafn-
vel veðurfregnunum, en gleymir sér
annað slagið og hlær eins og tröll.
Þá duttu mér ýmsir ágætir vinir
mínir í hug. Sunnu Borg skortir
hvorki hressileik eða leikgleði og
öryggið bregst henni ekki fremur
en fyrri daginn.
Umgerð þessarar sýningar er
einföld í sniðum, en þeim mun meiri
kröfur eru gerðar til ljósameistar-
ans, Ingvars Bjömssonar, sem
vandar vel til verksins, svo hvergi
skeikar. Undirleik annast Ingimar
Eydal og Aðalheiður Þorsteisndóttir
og er hann léttur og leikandi eins
og vera ber.
Ég hef trú á að þessi revíu-
kabarett eigi eftir að vekja kátínu
manna á norðurslóð. Raunar er vel
athugandi að auka við sýninguna
eftir atvikum, þegar fram í sækir.
Mætti þá m.a. bjóða frambjóðend-
um í væntanlegum þingkosningum
að leggja eitthvað til málanna á
sviðinu. Ég minnist þess t.d. að
hafa leikið með Halldóri Blöndal í
leikritinu Æðikollinum á vegum
menntaskólans fyrir meira en
þijátíu árum og þar fór hann með
hlutverk skrifara (þ.e.a.s. möppu-
dýrs) af sannri innlifun. Og fram-
sóknarmenn á Norðurlandi eystra
gætu ósköp vel sungið í þessari
sýningu. „Eitt par fram fyrir ekkju-
mann“, eða eitthvað ámóta
skemmtilegt. Sem sagt, maður
verður dálítið kátur í Leikhúsinu á
Akureyri um þessar mundir.
Breytt og stækkað hjá Pelsinum
Flókinn og erfiður jass
sem reynir á hæf ileikana
- Léttsveitin með tónleika á Hótel Borg
NÝLEGA opnaði Pelsinn að nýju
verslun sína við Kirkjutorg eftir
stækkun og breytingar. Pelsinn
hefur nú verið starfræktur sem
sérverslun með loðskinns- og leð-
urfatnað í 14 ár.
í nýju versluninni verður m.a.
seldur fatnaður frá hönnuðum á
borð við Jil Sander, Yves Saint
Laurent, Jean Pécarel, Bartoli,
Casavenetta, Pentik, Turkis Tukku
o.fl.
Eigendur Pelsins eru þau Ester
Ólafsdóttir og Karl Steingrímsson.
(Fréttatilkynning)
LÉTTSVEIT Ríkisútvarpsins
efnir til sinna fyrstu opinberu
tónleika á Hótel Borg á þriðju-
dags- og fimmtudagskvöld og
hefjast þeir klukkan 22.00. A
efnisskránni verður jasstónlist,
sem „ samanstendur af flóknum
og erfiðum jassstemmum, sem
reyna mjög á getu og hæfileika
hljómsveitarmanna", að þvi er
Ólafur Þórðarson, framkvæmda-
stjóri sveitarinnar, sagði í
samtali við Morgunblaðið.
Léttsveit Ríkisútvarpsins var
stofnuð í maímánuði árið 1985. í
fyrstu var hér um að ræða tilrauna-
starfsemi og hljóðritaði hljómsveitin
10 íslensk dægurlög, sem notuð
hafa verið við ýmis tækifæri í hljóð-
varpinu. Árangurinn þótti lofa góðu
og var ákveðið að halda starfsem-
inni áfram og nú eru til í fórum
hljóðvarpsins 20 hljóðrituð lög með
sveitinni og þar af lög þar sem
margir þekktir innlendir söngvarar
syngja með.
Tónleikamir nú eru hins vegar
fyrstu opinberu tónleikar hljóm-
sveitarinnar og er efnið að mestu
fengið frá dönsku útvarpshljóm-
sveitinni. Auk undirbúnings fyrir
tónleikanna hefur hljómsveitin verið
að undibúa upptökur fyrir íslenska
sjónvarpið, að sögn Ólafs Þórðar-
sonar.
Hljómsveitarstjóri Léttsveitar-
innar er Vilhjálmur Guðjónsson og
aðrir liðsmenn eru saxófónleikar-
amir Kristinn Svavarsson, Rúnar
Georgsson, Stefán S. Stefánsson
og Þorleifur Gíslason. Á trompett
leika Ásgeir Steingrímsson Jon Sig-
urðsson og Sveinn Birgisson, á
básúnu Oddur Bjömsson og Edvard
Fredriksen, á slagverk Pétur Grét-
arsson og Steingrímur Óli Sigurðs-
son, á gítar Bjöm Thoroddsen, á
hljómborð Þórir Baldursson og á
bassa Gunnar Hrafnsson.
Morgunblaðið/JÚIÍUB.
Léttsveit Ríkisútvarpsins á æfingu fyrir tónleikana undir stjórn Vil-
hjálms Guðjónssonar.