Morgunblaðið - 26.11.1986, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. NÓVEMBER 1986
29
stollanefnd
i svæði
íslands hefur fyrir löngu verið
horfíð frá slíku eftirliti af hálfu
tollyfirvalda og mun Finnland,
sem auk íslands hafði í reglum
um tolleftirlit slík ákvæði, hafa
fellt þau úr gildi fyrir nokkrum
árum.“
Tollfrjáls svæði
Samkvæmt tollalagafrumvarpinu
fær ríkisstjómin heimild til að
leyfa stofnun og resktur tollfrjáls
svæðis. Á slíku svæði er fyrirtækj-
um, jafnt innlendum sem erlend-
um, gefínn kostur á að framleiða
hér eða ljúka framleiðslu á ýmiss
konar vamingi eða tækjum, vél-
um, varahlutum og öðrum tilbún-
um vömm, sem síðan yrðu fluttar
á markað meðal annars til landa
innan EFTA og Evrópubandalags-
ins (EB). í öðm lagi er hlutverk
slíkra svæða, samkvæmt skil-
greiningu fmmvarpsins, að veita
innlendum og erlendum fyrirtælq'-
um aðstöðu til þess að geyma
vömr í vörugeymslum, með það í
huga að dreifa þeim síðan til ann-
arra landa. Þá segir:„Ávinningur
af tollfijálsu svæði er fyrst og
fremst sá að ekki er nauðsynlegt
að tollafgreiða viðkomandi vömr
inn í innflutningslandið fyrr en
innflytjandinn telur að markaður-
inn geti tekið við þeim.“
í greinargerð fmmvarpsins er
bent á tvo staði, sem komi helst
til álita, þegar rætt sé um toll-
frjáls svæði. Sagt er, að mann-
virki, sem fyrir hendi séu til dæmis
á Keflavíkurflugvelli, séu hvergi
nærri fullnýtt. Flugvallarsvæðið
megi stækka og þá sé einn kostur
að stofna tollfíjálst svæði í tengsl-
um við nýju flugstöðina. Þess er
getið, að í sameiginlegu skipulagi
Keflavíkur, Keflavíkurflugvallar
og Njarðvíkur, sem gert var fyrir
nokkmm ámm, sé sérstakt svæði
við Keflavíkurflugvöll frátekið
fyrir tollfíjálst svæði.
í öðm lagi segir, að það komi
mjög til greina að koma upp toll-
frjálsu svæði við Reykjavíkurhöfn.
I greinargerðinni er meðal annars
sagt: „Við Sundahöfn í Reykjavík
hefur verið komið upp mjög af-
kastamiklum krana sem ætlað er
í raun að þjóna landinu í heild,
að því er varðar eitt flutningafyr-
irtæki, og mun gera Reykjavíkur-
höfti um ófyrirséða framtíð að
miðstöðu vömflutninga til og frá
landinu. Verði hægt að beina
umflutningi milli ianda (transit)
að Reykjavíkurhöfn í ríkari mæli
en nú er, er ljóst að það mun
gera rekstur hafnarinnar og jafn-
framt innflutning landsmanna enn
hagkvæmari. Telja verður fulla
ástæðu til þess að mörguleiki á
rekstri tollfijáls svæðis, bæði í
Keflavík og eins í Reykjavík verði
kannaður. Verði niðurstaðan af
athugunum jákvæð ætti ekkert
að vera því til fyrirstöðu að setja
tollfrjálst svæði á stofn með til-
komu þeirra lagaheimilda sem hér
er lagt til að verði lögfestar."
nskirkju
Mótettukórinn ( Hallgrímskirkju
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir TORFA TUUNIUS
Ohugur í Frökkum eftir
morðið á Georges Besse
árangri hefur hann orðið að grípa
til þess að fækka starfsfólki verk-
smiðjanna um 20.000, þrátt fyrir
mótmæli launþegasamtaka. Hann
var nýbúinn að láta vita að enn
hygðist hann segja upp fimm þús-
und manns og getur það hafa
orðið morðingjunum tylliástæða.
Hryðjuverk og
fjölmiðlar
Það er mikill óhugur í Frökkum
vegna þessa morðs því mönnum
er enn í fersku minni hryðjuverka-
aldan frá þvi í haust. Samtökin
„Action Directe“ hafa haft hægt
um sig meðan það gekk yfír.
Mörgum dettur í hug að það sé
vegna þess að hryðjuverkasam-
Frönsk samtök
Hvað samtök eru þetta? Hvers
vegna réðust þau á þennan mann
sem hefur aldrei komið nálægt
stjómmálum? „Action Directe“
merkir „beinar aðgerðir" og sam-
tökin voru stofnuð í lok síðasta
áratugar af fólki úr ýmsum hóp-
um öfgasinnaðra vinstrimanna
sem töldu að vopnuð barátta væri
eina úrræðið gegn kapitalísma.
Meðan hiyðjuverkamenn óðu uppi
í V-Þýskalandi og á Ítalíu á átt-
unda áratugnum sluppu Frakkar
að mestu leyti við þennan ófögn-
uð. Á fyrstu ámm sínum stóð
„Action Directe" einungis fyrir
sprengjutilræðum sem yfírleitt
var beint gegn opinberum bygg-
ingum og oftast framin að nóttu
til þannig að þau voru sjaldnast
mannskæð. Fyrir tveimur árum
barst fréttatilkynning um að hluti
af samtökunum hefði sameinast
þýsku samtökunum Rauðu her-
deildinni (RAF), þá fór að bera á
nýjum aðferðum hjá „Action
Directe". Sprengjutilræðum var
haldið áfram, en nú fóru félagar
samtakanna einnig að fremja
morð. Hið fyrsta átti sér stað í
janúar 1985, en þá var hershöfð-
inginn René Audra skotinn fyrir
utan heimili sitt. Næstu tvö fóm-
arlömbin, annar hermaður og hinn
frammámaður í frönsku vinnu-
veitendasamtökunum, sluppu með
naumindum undan kúlum tilræð-
ismannanna. Tilræðið gegn Besse
er það fjórða í röðinni.
Talið er að „Action Directe"
hafí klofnað og róttækari félagar
samtakanna hafí gengið í lið með
Rauðu herdeildinni. Þannig er tal-
að um innlenda deild „Action
Directe" sem heldur sér við
sprengjutilræði (14 á þessu ári)
en alþjóða deild skipuleggi morðin
í samráði við þýsku hryðjuverka-
mennina. Tilræðin em þaulskipu-
lögð og lögreglunni hefur reynst
erfítt að hafa hendur í hári tilræð-
ismannanna þrátt fyrir vaxandi
alþjóðlegt samstarf í þessum efn-
um. Henni tókst reyndar að
komast yfír tvenn skjalasöfn sam-
takanna þar sem er safn af
myndum af þekktum Frökkum og
upplýsingar um venjur þeirra.
Þetta em yfír 500 manns sem
greinilega em á lista „Action
Skömmu fyrir klukkan átta, nánudagskvöldið 17. nóvember
kemur Georges Besse, forstjóri hinna ríkisreknu Renault verk-
smiðja, gangandi að heimili sínu beint á móti Montparnasse
kirkjugarðinum. Hann er vanur að láta einkabílstjóra sinn hleypa
sér út við gatnamót og labba síðasta spölinn. Upp við kirkjugarð-
inn, gegnt heimili hans, biða tvær ungar konur. Vitni segja að
þær séu á aldrinum 25 til 30 ára, grannvaxnar og dökkhærðar,
og af málrómnum að dæma séu þær franskar. Þegar þær sjá
forstjórann nálgast draga þær upp öflugt skotvopn og hleypa af
í áttina að honum. Fyrsta skotið hæfir hann í öxlina, annað í
hálsinn. Konurnar hlaupa upp að honum þar sem hann liggur i
blóði sínu á gangstéttinni og skjóta enn einu sinni í höfuðið.
„Var þetta ekki örugglega hann?“ — „ Jú, það er alveg öruggt."
George Besse, forstjóri Renault, liggur i blóði sinu eftir að honum
var sýnt banatilræði fyrir utan heimili hans í París.
ganga til allra, sem líklegt er að
gætu orðið fyrir barðinu á hiyðju-
verkamönnunum, um að hafa
hægt um sig og ráða til sín
lífverði, fara ekki alltaf sömu leið-
ina úr vinnunni og ekki alltaf á
sama tíma. Georges Besse virðist
ekki hafa viljað fara að þessum
ráðum. Vinir hans segja að hann
hafí ekki viljað hafa lífverði í eftir-
dragi og gert allt til að lifa
venjulegu fjölskyldulífi. Hann var
sem sagt auðvelt skotmark og
hlýtur það að hafa átt sinn þátt
í því að hann skyldi verða fyrir
valinu. Eins var hann í mjög óvin-
sælu hlutverki, því þegar hann tók
við rekstri Renault verksmiðjanna
fyrir tæpum tveimur árum, að
beiðni Laurents Fabius, þáverandi
forsætisráðherra, var fyrirtækið í
mjög slæmu ásigkomulagi, tapið
á rekstri þess var gífurlegt og
framleiðni afskaplega léleg. Besse
var búinn að vinna þarft og gott
starf, enda hefur Renault veru-
lega rétt úr kútnum á þessum
tíma. Til þess að ná þessum
tökin starfa fyrst og fremst með
það fyrir augum að ódæði þeirra
fái sem mesta umfjöllun í fjölmiðl-
um. Ef önnur samtök eru „í
sviðsljósinu" fresta þau aðgerðum
um sinn. Eins er ekki ólíklegt að
um verulegt samstarf evrópskra
og austurlenskra hryðjuverka-
manna sé að ræða. Vitað er að
Georges Ibrahim Abdallah hafí
haft samband við hryðjuverka-
samtök á Ítalíu og í Þýskalandi.
Ef um slíkt samstarf er að ræða
varð varla vart við meðlimi „Acti-
on Directe" í haust vegna þess
að þeir voru önnum kafnir við að
veita líbönsku hryðjuverkamönn-
unum aðstoð. Lögregluyfírvöld
segja að tilhneigingin hjá þessum
öfgahópum sé sú að þeir verða æ
skipulagðari og fámennari. Þvi er
erfítt fyrir menn á snærum lög-
reglunnar að komast inn í þessa
hópa. Eins virðist alþjóðlegt sam-
starf hryðjuverkahópanna líka
vera að aukast en það krefst auk-
ins samstarfs af hálfu lögregluliða
hinna ýmsu ríkja.
Onnur konan gengur upp að
konu sem stendur þama
stjörf af hræðslu og segir henni
að hundskast í burtu. Konumar
hverfa en morguninn eftir fínnst
stafli af flugritum á nálægri neð-
ánjarðaijámbrautarstöð, þar sem
hryðjuverkasamtökin „Action
Directe“ lýsa morðinu á hendur
sér.
Directe" yfír hugsanleg fóm-
arlömb.
Lífverðir
Lögregluyfírvöld létu boð út