Morgunblaðið - 04.01.1987, Qupperneq 60
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. JANÚAR 1987
Afmæliskveðja:
Ingimar Finnbjöms-
son í Hnífsdal
í dag á Ingimar Finnbjömsson,
fyrrum útgerðarmaður í Hnífsdal,
90 ára afmæli, en hann fæddist að
Görðum í Aðalvík 4. janúar 1897.
Foreldrar hans voru Halldóra Hall-
dórsdóttir og Finnbjöm Elíasson.
Þegar Ingimar var fjögurra ára
að aldri fluttist hann með foreldum
sínum til Hnífsdals og þar hefur
hann átt heimili síðan. Hann naut
ekki langrar skólagöngu frekar en
flest ungmenni þeirra tíma, heldur
lá leiðin beint á sjóinn til að afla
heimilinu tekna. Hann hóf sjósókn
fyrst með föður sínum og síðar á
bátum sem aðrir gerðu út og var
fljótt formaður, enda sáu útgerðar-
menn strax efni í þessum manni,
sem var dugmikill, aflamaður góður
og traustur sjómaður. Síðar gerði
hann út eigin báta og var skipstjóri
á þeim áratugum saman og alltaf
var hann farsæll í störfum sínum
og öllum þótti gott með honum að
vera.
Hnífsdalur er myndarkauptún og
hefur verið lengi. Þorvaldur Thor-
oddsen segir í Ferðabók sinni fyrir
hundrað árum að „í Hnífsdal sé
útræði mikið og snoturt fiskiþorp,
eitt hið laglegasta á íslandi".
Hnífsdalur hefur tekið miklum
framförum síðan og einn af þeim
mönnum sem þar hefur átt mikinn
þátt í að móta þetta kauptún er hið
níræða afmælisbam, Ingimar Finn-
bjömsson.
Hnífsdælingar bám gæfu til að
vinna mjög vel saman í áratugi.
Bam að aldri man ég eftir þeim
bræðmm Þorvarðssonum, sem
mjög mótuðu kauptúnið á þessum
tíma, en síðar minnist ég sérstak-
lega nokkurra manna, sem með
dugnaði sínum og áræði mótuðu
atvinnu- og menningarlíf þessa
staðar og dvöldu allan aldur sinn í
Hnífsdal og bám þar beinin. Þar
minnist ég fyrst og fremst Páls
Pálssonar, skipstjóra og útgerðar-
manns í Heimabæ, Hjartar
Guðmundssonar, skipstjóra og út-
gerðarmanns, og Einars Steindórs-
sonar, sem var lengi framkvæmda-
stjóri hraðfrystihússins þar, oddviti
hreppsins um langt árabil.
Þótt þessir fáu menn séu nefnd-
ir, vom þeir margir aðrir sem lögðu
gmndvöllinn að traustu atvinnu-
og menningarlífí í Hnífsdal; þeir
sem áratugum saman fluttu björg
úr sjónum og sköpuðu vinnu í landi
og þeim gleymum við ekki.
Ingimar Finnbjömsson og þeir
menn sem ég áðan nefndi ásamt
mörgum öðmm, lögðu gmnninn að
stonun Hraðfrystihússins hf. 5
Hnífsdal árið 1940. Það fyrirtæki
hefur vaxið og dafnað með ámnum
og verið aðalatvinnufyrirtæki
Hnífsdælinga síðan.
Ingimar Finnbjömsson var mikill
félagsmálamaður. Hann átti sæti í
hreppsnefnd Eyrarhrepps um ára-
bil, hann var frammámaður
ungmennafélagsins og formaður
þess í mörg ár og hann var einn
þeirra sem beitti sér fyrir byggingu
félagsheimilisins í Hnífsdal og stóð
jafnan í fremstu röð manna í
baráttunni fyrir hveiju því máli sem
verða mátti Hnífsdælingum til
hagsbóta og menningarauka. Hann
stofnaði slysavamasveit og var
formaður hennar í 25 ár og hann
var í fjölda ára í skólanefnd. Hann
var einn af stofnendum útgerðarfé-
laganna Fram hf. 1945, Mímis hf.
1951 og Vers hf. 1956. Hann var
framkvæmdastjóri Mímis í mörg ár
og öll störf sín rækti hann af
skyldurækni og trúmennsku.
Ingimar Finnbjömsson var hrók-
ur alls fagnaðar hvar sem hann
var. Hann kunni að skemmta sér
með góðu fólki á hveijum tíma.
Hann var maður varkár í fjármálum
og hefur verið það alla tíð og hann
vildi hafa ódýra dansleiki þegar
hann var upp á sitt besta í Hnífsdal
og ekki kaupa að dýra skemmti-
krafta eins og nú tíðkast; hann tók
þá upp harmonikkuna sína sjálfur
og spilaði fyrir dansi. Hann hafði
unun af dansi og tónlist og var glað-
ur og kátur þegar það átti við.
Ég og Kristín kona mín minn-
umst heimilis hans og ágætrar konu
hans með mikilli hlýju. Þar áttum
við alltaf gestrisni að mæta og
þangað var gott að koma og veija
hjá þeim hjónum. Við minnumst
sérstaklega áranna er við komum
á nýársnótt þegar fjörið var farið
að dofna inni á ísafírði, en þá stóð
það hæst í Hnífsdal og þá voru
miklar veitingar á borðum í „spýtu-
húsinu", eins og við kölluðum það
og Ingimar kallar það gjaman sjálf-
ur. Það var líf og fjör á þessum
árum og við minnumst hinna
skemmtilegu og viðburðaríku af-
mælisdaga Ingimars, eins og alla
aðra daga þegar okkur bar að
garði, með þakklæti.
Ingimar Finnbjömsson er greind-
ur maður, athugull og hann er
mannlegur. Hann kann að gera
góðlátlegt gaman að sjálfum sér
og öðrum. Ég minnist þess að á
ámnum 1974—1978, er ég var heil-
brigðis- og tryggingaráðherra, þá
hringdi karlinn stundum til mín og
sagði: „Hvemig er það með þig,
ertu búinn að gleyma vinum þínum,
— þetta er engin hækkun á ellilíf-
eyrinum. Það má nú ekki vera
minna en að maður fái eina, svona
til að ylja sér innanbijósts, sem
uppbót og ellilífeyrinn!" Þannig var
hann; bar fram kvartanir sínar á
þennan hátt sem maður hafði gam-
an af og kunni að meta. Hann gat
líka verið alvörugefínn þegar því
var að skipta og var þá mjög harð-
ur og aðsópsmikill málafylgjumaður
fyrir byggðarlag sitt og útgerðina
og sjávarútveginn í heild. Allt þetta
ber að meta.
Kona Ingimars var Sigríður Guð-
mundsdóttir frá Fossum í Skutuls-
firði, en hún lést 20. maí 1985. Hún
var glæsileg kona sem bar með sér
góðan þokka og mikilhæf húsmóðir
sem bjó manni og börnum hlýlegt
og indælt heimili. Þau hjón eignuð-
ust fímm böm, Ingu, sem gift var
Halldóri Pálssyni, og er látin fyrir
nokkrum árum, Guðmund, fulltrúa
hjá Fiskifélagi íslands, kvæntan
Amþrúði Guðmundsdóttur, Hrefnu,
íþróttakennara í Kópavogi, maður
hennar var Ingi Þór Stefánsson,
sem er látinn fyrir mörgum árum,
Bjöm Elías, skipstjóra og útgerðar-
mann í Hnífsdal, kvæntan Theódóru
Kristjánsdóttur, og Margréti, gift
Ólafí Gunnlaugssyni, flugmanni, en
þau eru búsett í Luxemborg.
Öll eru böm þeirra hjóna myndar-
fólk og vel gerð. Þau hafa öll hlotið
góða menntun, enda létu foreldrar
þeirra einskis ófreistað til að búa
þau sem allra best undir lífíð.
Þegar við lítum yfir farinn veg,
sjáum hvemig byggð hefur þróast
í Hnífsdal, hvemig mannlífíð er
þar, þá getum við glaðst með 90
ára afmælisbaminu í dag. Það er
gleðilegt fyrir Ingimar, þótt líkam-
legir kraftar séu að þrotum komnir,
að andlegur styrkur hans er að
mestu óskertur. Hann fylgist vel
með öllu og er með á alla hluti sem
eru að gerast og fylgist grannt með
þjóðmálum, sem hann hefur alltaf
haft mikinn áhuga á. Hann hefur
ávallt verið traustur sjálfstæðis-
maður og látið málefni flokksins
mjög til sín taka. Hann hringir enn
til okkar vina sinna til að minnast
gamallar vináttu og tengsla og það
setur að okkur trega að eiga sjald-
an frumkvæðið að þeim þætti.
Á þessum degi getur hann glaðst
yfír því að hann hefur séð kauptún-
ið sitt vaxa og dafna. Hann veit
að fólkið þar lifír góðu lífí og þar
er fagurt mannlíf og þar vill fólkið
vinna áfram í sama anda og hann
gerði sem ungur maður. Eg held
að hann eigi enga ósk heitari en
þá að böm hans og aðrir afkomend-
ur megi lifa sem best og njóta þess
besta sem lífið hefur upp á að bjóða
og jafnframt hitt að kauptúnið, sem
hann hefur átt þátt í að byggja upp
frá unga aldri, haldi áfram að vaxa
og dafna.
Kærar kveðjur fylgja þessum
orðum frá okkur Kristínu með ósk
um að ævikvöldið verði þér bjart
og fagurt gamli góði vinur.
Matthías Bjarnason
Ingimar Finnbjömsson, fyirum
útgerðarmaður í Hnífsdal, er níræð-
ur í dag. Hann var í brautryðjenda-
flokki aldamótakynslóðarinnar sem
lagði gmnn að nýjum atvinnuhátt-
um í íslenskum sjávarútvegi.
Ingimar fæddist að Görðum í
Aðalvík 4. janúar 1897, sonur hjón-
anna Finnbjöms Elíasarsonar og
Halldóru Halldórsdóttur. Hann
fluttist til Hnífsdals árið 1904
ásamt foreldrum sínum og hefur
búið þar síðan.
Frá fermingu stundaði Ingimar
sjóinn, innan við tvítugt varð hann
formaður og nokkmm ámm síðar
keypti hann eigin bát sem hann
gerði út sjálfur. Árið 1937 samdi
hann við Marsellíus Bemharðsson
um smíði á 18 tonna eikarbáti,
Mími, en það var fyrsti báturinn
sem Marsellíus smíðaði. Ingimar
var formaður á Mími á nokkur ár
en fór þá í land og hóf störf hjá
nýstofnuðu frystihúsi þeirra
Hnífsdælinga. Þar var hann verk-
stjóri í rúm 20 ár en auk þess gerði
hann út báta, sem hver af öðmm
bar nafnið Mímir.
Árið 1939 stofnuðu nokkrir
framtakssamir Hnífsdælingar
Hraðfrystihúsið hf. Auk Ingimars
vom þar fremstir í flokki Páll Páls-
son, sem var fyrsti stjómarformað-
ur félagsins, Jóakim Pálsson,
núverandi stjómarformaður, Hjört-
ur Guðmundsson og Elías Ingimars-
son, sem var framkvæmdastjóri þar
til Einar Steindórsson tók við því
starfí.
Ingimar Finnbjömsson hefur
aldrei legið á liði sínu í félagsmál-
um. Hann var virkur í verkalýðs-
baráttunni og formaður
ungmennafélagsins í aldarfjórðung.
Hann var einn af stofnendum slysa-
vamasveitarinnar i Hnífsdal og
formaður hennar í mörg ár. I
hreppsnefnd sat hann í þijátíu ár
og átti sæti í fjölmörgum nefndum
á vegum hreppsfélagsins. Ingimar
var formaður fískdeildarinnar í sínu
héraði og sat á fiskiþingum. Hann
fer ekki dult með stjómmálaskoðan-
ir sínar og hefur alla tíð verið innsti
koppur í búri hins harðsnúna
Hnífsdalsíhalds, sem alla tíð var
ráðandi afl í framfaramálum
Hnífsdælinga. Ifyrri störf sín á sviði
félags- og atvinnumála var hann
sæmdur riddarakrossi Fálkaorð-
unnar.
Á Þorláksmessu árið 1923
kvæntist Ingimar lífsförunauti
sínum, Sigríði Guðmundsdóttur, en
hún lést í maí 1985 og höfðu þau
þá búið saman í 62 ár. Þau hjónin
áttu fímm böm: Ingu, sem giftist
Halldóri Pálssyni, hún dó í október
1981; Guðmund, sem er kvæntur
Amþrúði Guðmundsdóttur; Hrefnu,
sem átti Inga Þór Stefánsson, en
hann lést árið 1966; Elías, sem er
kvæntur Theodóru Kristjánsdóttur
og Margréti, sem er gift Ólafí Gunn-
laugssyni. Bamabömin em 17 og
bamabamabömin 16.
Margir hafa um dagana heimsótt
Ingimar Finnbjömsson í Spýtuhús-
ið, eins og Bakkavegur 1 er oftast
kallaður. Þar ríkir glaðværð og
gestrisni er heimilisfólkinu í blóð
borin. Húsbóndinn er höfðingja-
djarfur og hnyttinn í tilsvörum,
enda koma fæstir að tómum kofan-
um hjá honum í umræðum um
þjóðmál.
Út um stofugluggann á Spýtu-
húsinu blasa við Snæíjallaströndin
og Grænahlíðin handan Djúpsins.
Bjamarnúpur og Ritur prýða útsýn-
ið. Hin aldna kempa sem nú fyllir
níunda áratuginn á margar minn-
ingar tengdar baráttunni við
höfuðskepnumar. Kappsamur,
harðdrægur og fylginn sér stóð
hann af sér stormana. Farsæll og
fyrirhyggjusamur byggði hann
ásamt öðmm framsýnum Hnífsdæl-
ingum fyrirtæki sem allt til þessa
dags hefur verið undirstaða atvinnu
á staðnum.
Á þessum merka degi ámar fjöl-
skylda mín Ingimar Finnbjömssyni
allra heilla og ber honum kveðjur
vinafólksins á Bakkavegi 4.
Við óskum honum ánægjulegs
ævikvölds hjá afkomendum og vin-
um í Hnífsdal.
Fríðrik Sophusson
Ingimar Finnbjörnsson, fyirum
skipstjóri og útgerðarmaður í
Hnífsdal, fyllir 9. áratuginn í dag.
Ingimar fæddist 4. janúar 1897.
Foreldrar hans vom Finnbjörn
Elíasson, Eldjámssonar frá Að-
alvík, og Halldóra Halldórsdóttir,
Halldórssonar frá Amardal.
í bókinni um Amardalsætt segir
að Elías, afi Ingimars, hafí um langt
skeið verið aðalbátasmiður ísfirð-
inga. Finnbjörn faðir Ingimars hafði
það fyrir stafni á efri ámm í
Hnífsdal að kenna krökkum að lesa
og var ég einn af þeim. Okkur þótti
Finnbjöm strangur kennari og hélt
hann bömum vel til náms enda
held ég að árangurinn hafí farið
eftir.
Strax og Ingimar hafði þroska
til hóf hann sjómennsku og tók síðar
við formennsku. Ingimar reyndist
strax kappsfullur við sjósóknina og
er árin liðu varð hann bátseigandi
og sinn eigin útgerðarmaður. Það
var ekki erfiðislaust að sækja sjóinn
frá Hnífsdal á þeim ámm er Ingi-
mar hóf formannsferil sinn.
Hafnarmannvirki vom þá engin og
þurfti oft að ryðja lendingarvarnim-
ar eftir að stórbrim höfðu gengið
yfír.
Bátamir vom hafðir í legufæmm
á víkinni er svo vel viðraði að þess
væri kostur. Þegar óveður gekk
yfír og legan á Hnífsdalsvíkinni
varð ófær, varð að fara með bátana
til ísafjarðar þar sem þeir áttu önn-
ur legufæri í sundunum. Það kom
fyrir að svo snögglega gerði ófært
á víkinni að ekki var mögulegt að
komast fram til að bjarga bátunum
og eigendur þeirra máttu horfa á
þá slitna úr legufæmnum og reka
upp í fjöru og brotna misjafnlega
mikið eftir því sem botnlagið var
þar sem þá bar að landi. Eitt sinn
man ég eftir því, þá á bamsaldri,
að snögglega gerði brim og lögðu
menn sig þá í mikla lífshættu til
þess að komast frá landi til þess
fl Perstorp
FATA-
SKÁPA-
SKÚFFUR
Breiddir:
40, 50 og 60 cm
Dýpt: 55 cm
Hæð: 7 cm
. i
HVERNIG VÆRI
AÐ KOMA SKIPULAGI Á
í FATASKÁPNUM?
0
HF.OFNASMIÐJAN
HAIf ÍCiSyf (ii IH RFYKJAVIK