Morgunblaðið - 07.03.1987, Blaðsíða 19
x'om ^£TA»/r v aTTO/nciar>TTa t ttttta TawTrraow
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. MARZ 1987
«r
19
Fálkaorðan
Mynt
Ragnar Borg
Hið fyrsta, sem blasir við manni
á hinu fagra Myntsafni Þjóð-
minjasafnsins og Seðlabankans
við Einholt 4 er íslenska Fálkaorð-
an í öllu sínu veldi. Er orðunni
þar einkar smekklega komið fyrir,
þannig að sýnd eru öll stig henn-
ar. Ekki einungis Fálkaorðan eins
og við þekkjum hana í dag, heldur
einnig gamla Fálkaorðan frá
tímum Kristjáns tíunda, konungs
íslands, „Hin konunglega íslenska
Fálkaorða“. Tjl þessarar orðu
stofnaði Kristján 10. konungur
vor er hann heimsótti Ísland 3.
júlí 1921. Var konungur sjálfur
stórmeistari orðunefndar, en hafði
5 menn aðra sér til fulltingis. Stig
orðunnar eru þau hin sömu og
nú eru, þ.e.: Riddari, Stórriddari,
Stórkrossriddari og Stórriddari
með stjörnu. A myntsafninu sjást
einnig breytingar þær, sem gerðar
voru á útliti Fálkaorðunnar, eftir
að ísland varð lýðveldi 1944.
Stjömur stórkrossins og stórridd-
ara em þö óbreyttar. Einnig er
að sjá stórkrossinn í báðum útgáf-
um.
Myntsafn Þjóðminjasafnsins og
Seðlabankans á tvö eintök af
keðjustórkrossinum í gömlu út-
gáfunni, þ.e. með kórónu. Er
annað eintakið komið frá A. Mic-
helsen gullsmið í Kaupmanna-
höfn, sem smíðaði Fálkaorðuna
Riddarakross.
fram til 1936. Hinn Stórkrossinn
kom frá Kristjáni 10. sjálfum. Er
Islendingar sögðu skilið við Dani
1944 var hann ekki lengur kon-
ungur íslands og skilaði orðunni
sinni. Má vel vera að hann hafi
gert það í fússi og honum hafi
fundist hann hafa ástæðu til
þessa.
Af stórkrosskeðjunni em til
þrjú eintök, tvö hér og eitt á safn-
inu í Osló. Vegna þes hve Danir
hafa komið drengilega fram við
okkur í sambandi við muni til
Myntsafnsins (að ég nú ekki
Stórmeistarakeðja Danakonungs.
minnist á handritin), legg ég það
til að ráðamenn safnsins gefi
Dönum Stórkross Fálkaorðu
Kristjáns tíunda með keðju og
öllu sem orðu hans tilheyrði. Það
ætti að finnast tækifæri til þessa
á næstu árum, þegar einhver fer
eða kemur í opinbera heimsókn.
Yrði þetta áreiðanlega vel séð í
Danmörku og af okkar hálfu að-
eins smá þakklætisvottur fýrir
það, sem fyrir okkur hefir verið
gert.
Sameinar þýskt hugvit og
austurlenskt verð og fram-
leiðslugetu.
FERÐAUTVARPSTÆKI
VASADISCO
HLJOMTÆKJASETT
Ný útgáfa Passíu-
sálmanna o g safn
kvæða um mæður
SJÓNVARPSTÆKI
ÚT ERU komnar hjá Hörpuút-
gáfunni á Akranesi bækurnar
Passíusálmar Hallgríms Péturs-
sonar og Til móður minnar, en
báðar þessar bækur voru áður
út gefnar af bókaútgáfunni
Stafafelli.
Helgi Skúli Kjartansson hefur
annast þessa útgáfu á Passíusálm-
unum, sem er 71. prentun þeirra.
Hann ritar inngangsorð um ævi
Hallgríms og sálmaskáldskap hans.
Hér er um að ræða endurskoðaða
70. prentun og er þessi útgáfa fáan-
leg innbundin bæði í hvítu og svörtu
bandi.
Til móður minnar er safn kvæða,
sem íslensk skáld hafa ort til mæðra
sinna og um þær. Bók með þessu
nafni kom fyrst út 1945 í umsjá
Ragnars Jóhannessonar og Sigurð-
ar Skúlasonar. Sú útgáfa, sem nú
kemur fyrir sjónir lesenda, er 2.
prentun í 3. útgáfu í umsjón Sigurð-
ar Skúlasonar. Bókin er 231 bls.
að stærð.
Báðar bækurnar eru offsetprent-
aðar og innbundnar í Prentverki
Akraness hf. Bjarni Jónsson list-
málari teiknaði kápur og titilblöð.
MYNDBANDSTÆKI
BILAUTVARPSTÆKI
Sýnum
ekta stafaparket í fjölda
viöartegunda frá
Ul Svíþjóð og H0RNING Danmörku
laugardag kl. 10—16 og
sunnudag frá kl. 14—18
á Suöurlandsbraut 20.
PARKETgólfsf.
Suðurlandsbraut 20, sími 31717.
BILAHATALARAR
ORBYLGJUOFNAR
YMIS SMÆRRI
HEIMILISTÆKI
Umboösmenn á
Islandi:
TOLVUSPIL HF.
siml: 687270