Morgunblaðið - 07.03.1987, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. MARZ 1987
29
óne. Norðlendingnrinn var harla
sterkur í honum, og eins og margir
slíkir í Reykjavík nútímans, kunni
hann illa við sig á Suðurlandi Róma-
borgar.
Sérstaklega hataðist Katúllus við
frægan rómverskan skuldakóng,
sem heillaði kvenfólkið upp úr skón-
um og var loks bjargað úr þremur
gjaldþrotamálum með því að gera
manninn að landstjóra í Gallíu.
Þessi maður hét Júlíus Sesar. Kat-
úllus hafði fullkomna ástæðu til að
hatast við þennan mann, sem var
keppinautur hans og annarra að-
komumanna um ástir rómverskra
meyja. Katúllus níddi Sesar í kveð-
skap og kunni aldrei að meta
stríðsafrek keppinautar síns, hvorki
á Frakklandi né á Bretlandseyjum.
Seinasta ljóð hans er níðvísa um
Sesar á Bretlandi.
Meðal frægustu ljóða Katúllusar
eru tvö brúðkaupskvæði, sem lýsa
brúðargangi Rómvetja með þeim
hætti, að þau ljóð hefðu eins vel
getað lýst brúðkaupi Eggerts Ólafs-
sonar. Önnur myndin er úr róm-
verskri heiðni, hin úr íslenskri
kristni, hátíðarhöldin eru hin sömu.
Þetta minnir á það, að af Islending-
um er enginn líkari Katúllusi í
yrkisefnum en Eggert Ólafsson.
Eggert yrkir klámvísur af lyst, því
að hann taldi þær til alvarlegra
bókmenntagreina. I formálanum að
kvæðabók sinni rökstyður hann
klámvísnagerð sína. Eitt einkenni
sem þeir Katúllus og Eggert eiga
sameiginlegt er tilvísun til máls-
hátta. Öll ljóð Katúllusar virðast
eiga að flytja einhvern siðferðis-
boðskap. Dæmi um það er vísan
sem hann bætir við ástarsöng
Saffóar. Hún fjallar um letina sem
hæfar. Talið er mjög eðlilegt að
byija á þremur hekturum og gæti
kosnaður verið á bilinu tíu til fimm-
tán milljónir, samkvæmt lauslegu
mati. Janfnframt yrði gefið út
kynningarrit sem dreift yrði til inn-
lendra fyrirtækja og sendifulltrúa
erlendis sem sæju um frekari kynn-
ingu“.
Niðurstöður: kostir
og g'allar
Í niðurstöðum skýrslunnar segir
efnislega:
* Á þessu stigi máls skortir for-
sendur til að gera nákvæma
hagkvæmnisathugun á stofnun
fríiðnaðarsvæðis.
* Fyrirtæki, sem Ijárfesta í
fríiðnaðarsvæðum eru einkum að
físka eftir ódýru vinnuafli og skatt-
fríðindum.
* Samkeppnisaðstaða hérlendist
virðist ekki sterk miðað við þann
atvinnurekstur, sem einkum leitar
á fríiðnaðarsvæði.
* Þýðing þjónustu hefur hinsveg-
ar farið vaxandi í útflutningi.
Þjónusta við varnarliðið og ferða-
menn er orðinn önnur mesta gjald-
eyrisuppspretta þjóðarbúsins.
Hugsanlegt er að nýta þessa þróun
til að gera átak í atvinnulífi Suður-
ensjamanna með „vísi að fríiðnaðar-
svæði við Keflavíkurflugvöll í formi
iðngarða með töllvörugeymslurétt-
indum. Slík aðstaða gæti hentað
bæði innlendum og erlendum fyrir-
tækjum. Atvinnurekstur á svæðinu
gæti nýtt sér nálægð Keflavíkur-
flugvallar og lægri vinnulaun
sérfræðinga til að framleiða vörur
eða hugbúnað tengdan hátækniiðn-
aði. Einnig má nota slíka aðstöðu
til að umpakka og dreifa matvælum
eða örðum vörum til sölu erlendis".
Lokaorð skýrslunnar eru þessi:
„Til að af þessu geti orðið þurfa
stjórnvöld að leggja talsvert af
mörkum í samstarfi við heimamenn.
Fyrsta skrefið væri að stofna hluta-
félag um rekstur iðngarða með
töllvörugeymslurétti á sérstöku
svæði við Keflavíkurflugvöll. Þetta
félag byrjaði á því að undirbúa lóð-
ir fyrir byggingar og kynna
hugmyndina innanlands og utan.
Félagið ætti einnig að safna nánari
upplýsingum um starfsemi fríiðnað-
arsvæða með því að hafa samband
við til dæmis írska þróunarfélagið
og ýmsar alþjóðastofnanir sem
fjalla um málefni fríiðnaðarsvæða“.
fellt hefur kónga og borgir. Þetta
er heilsusamlegt umhugsunarefni
fyrir alla þá sem stara dáleiddir á
unnustu sína og gera ekki annað
gagn á meðan. Væntanlega tekst
einsöngvara og kór að koma þess-
um boðskap skikkanlega á framfæri
á tónleikunum.
Hver var Lesbía? Hún þarf ekki
að vera annað en uppdiktuð persóna
eins og Hulda, kærastan hans Egg-
erts Ólafssonar í Hulduljóðum
Jónasar Hallgrímssonar. En fræði-
menn hafa ekki látið sér þetta
nægja. Þeir vilja endilega, að um
sé að ræða sögulega persónu, og
hana hafa þeir fundið í alræmdum
kvenmanni af göfugustu ætt Róma-
borgar, Claudíusar-ættinni. Hún
var sjálfstæð byltingarkona gegn
rómversku siðgæði, og breytti nafni
sínu í Clodia. Síseró flutti mál gegn
henni, og lýsti henni sem ægileg-
ustu léttúðardrós. Fræðimenn halda
að Katúllus hafi lent í klónum á
þessari konu. íslendingum gafst
fýrir nokkrum árum kostur á að sjá
í sjónvarpi hvemig hinn síðgóði
keisari Ágústus meðhöndlaði dóttur
sína Júlíu fyrir samskonar háttalag
við hirðina í Róm. Þar skilja hundr-
að ár á milli.
Vitanlega er þetta upplagt yrkis-
efni fyrir óperutónskáld eins og
Carl Orff. Norðlenskur sveitastrák-
ur táldreginn af sunnlenskri aðals-
meyju. Ástin og hatrið kvelja hann
í sameiningu. Þau lifa saman í
kossabáli. Svo fer strákur úr bæn-
um, og kerlinginn finnur sér nýjan
elskhuga. Strákur kemur aftur, og
er auðvitað með hugann við aðrar
stelpur. Áttar sig loksins á því, að
gamla kærastan hefur svikið hann
og hellir úr skálum reiði sinnar yfir
hana, því hún hefur stolið hans
besta vini. Þetta er í stuttu máli
innihald óperu Orffs um Katúllus
frá Veróna.
Islenskar þýðingar á Ijóðum Katúllusar
eru að því er ég best veit þessar:
Kristján Ámason dósent: Hatur og ást: — Á
hverfanda hveli — Gódmennskan gildir ekki.
Helgi Hálfdanarson: Lesbia
Bjami Thorarensen: Við Helga skulum búa.
Tvær síðasttöldu þýðingamar eru þýðingar
á sama ljóði:
Kossavísu Katúllusar, sem er frægast allra
Ijóða hans.
Höfundur er félagi í söngsveitínni
Fílharmoníu.
Ef þú flýgur til Suður-Ameríku í viðskiptaerindum, er
gott að vita að KLM flýgur til 17 borga í þeim heimshluta.
Þar á meðal eru Rio de Janeiro, Buenos Aires, Santiago og
Caracas. Allt í beinu flugi frá Schiphol flugvelli í Amsterdam.
Schiphol er vinsælasti tengiflugvöllur í heimi, enda er
þar allt undir einu þaki svo það er einstaklega fljótlegt og
auðvelt að skipta um vél.
Ef þú til dæmis ferð með Arnarflugi frá Keflavík á mánu-
dagsmorgni ertu kominn á Schiphol á hádegi. Þá er nógur
tími til að ná í breiðþotu KLM til Rio dejaneiro kl. 13.05.
í bakaleiðinni ættir þú að gefa þér aðeins meiri tíma, svo
þú getir skoðað eitthvað af þeim 50.000 vörutegundum sem
fríhöfnin á Schiphol býður uppá.
Hvert sem þú ert að fara, fljúgðu þá um Schiphol í
Amsterdam, vinsælasta tengivöll í heimi, og taktu tengiflug
KLM til einhverrar af þeim 127 borgum í 76 löndum, sem við
fljúgum til.
Nánari upplýsingar hjá Arnarflugi í síma 84477 og hjá
ferðaskr ifstofu n u m.
Áætlun ARNARFLUGS til Amsterdam
Brottför I.ending Brottför Lending
Kcilavík Amsterdani Anisterdani Kcflavík
Máiiudaga 08:00 12:05 12:55 17:05
Þriðjudaga 08:00 12:05 18:00 20:15
Fiinnituda>>a 08:00 12:05 12:55 17:05
Föstudaga 08:00 12:05 18:00 20:15
1-iugardaga 08:00 12:05 18:00 20:15
Traust flugfélag KLM
Royal Dutch Airlines