Morgunblaðið - 07.03.1987, Blaðsíða 37

36
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. MARZ 1987
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. MARZ 1987
37
§Íli$r|puM&ífritDi
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 500 kr. á mánuöi innanlands. í iausasölu 50 kr. eintakiö.
Það er hæfft að
missa af goðæri
orsteinn Pálsson, formaður
Sjálfstæðisflokksins, sagði
í setningarræðu 27. landsfund-
ar, að nú „þegar komið er að
lokum kjörtímabilsins liggi fyrir
sá árangur að verðbólgan er
komin niður í um það bil 10 af
hundraði. Með nokkrum sanni
má segja“, sagði Þorsteinn, „að
þessi árangur sé forsenda þess
að þjóðin geti haldið áfram á
framfarabraut. Það næst enginn
árangur í almennri efnahags-
stjórn, hvorki á sviði atvinnu-
mála né heldur félags- og
menningarmála, nema við get-
um búið við stöðugt verðlag".
Sá árangur, sem náðst hefur
í hjöðnun verðbólgu og nýjum
stöðugleika í efnahags- og at-
vinnulífi, á fyrst og fremst rætur
í þrennu: hagstæðum ytri skil-
yrðum, farsælli stjómarstefnu,
einkum i efnahagsmálum, og
kjarasátt á almennum vinnu-
markaði.
Góðæri hefur fyrr gefizt þjóð-
inni, til dæmis við upphaf líðandi
áratugar. Því var þá glutrað
niður, fyrst og fremst vegna
innra ósættis og rangrar póli-
tískrar stefnumörkunar. Þor-
steinn Pálsson vék að þessu í
landsfundarræðu sinni og sagði
orðrétt:
„í öðra lagi er rétt að hafa í
huga, að upp úr góðæriskaflan-
um í kringum 1980 spratt mesta
óðaverðbólga sögunnar og mesti
viðskiptahalli sem við höfum
glímt við. Stjómarstefna þeirra
ára var þannig, að þjóðin missti
af góðærinu. Bæði Alþýðu-
bandalag og Alþýðuflokkur
komu þá við sögu. Einmitt þess-
ar staðreyndir sýna, að það
skiptir máli hvemig á er haldið,
hvaða grandvallarstefnu er fylgt
við stjóm efnahagsmála. Þetta
sýnir okkur líka hversu mikil-
vægt það er að glutra ekki niður
góðærinu, eins og gert var á
árunum í kringum 1980. Það
hefur sýnt sig að það er hægur
vandi. Verkefni okkar hlýtur að
vera að varðveita árangurinn og
treysta hann í sessi. Látum það
ekki gerast aftur að góðærið
glatist. — Við höfum á undan-
förnum fjórum árum tekist á við
hvoratveggja, kreppu og góð-
æri. Við höfum sýnt fram á, að
stefna okkar skilar árangri,
hvort sem á móti blæs eða við
höfum óskabyr."
Enginn vafi er á því að sú
þríhliða sátt á almennum vinnu-
markaði, sem tókst á starfsferli
núverandi ríkisstjómar, á veiga-
mikinn þátt í þeim efnahags-
bata, sem í hendi er.
Forystumenn Iaunþega og at-
vinnurekstrarins sýndu festu og
ábyrgð, sem skilað hefur sér
með margvíslegum hætti, m.a.
traustara atvinnulífi, en Island
er í hópi örfárra ríkja heims þar
sem atvinnuieysi er nánast ekk-
ert, og vaxandi kaupmáttur
almennra tekna verið síðastliðin
tvö ár. Þáttur ríkisins í þessari
þjóðarsátt var fyrst og fremst
sá að lækka skatta og tolla.
Mestu máli skiptir að við er-
um sem þjóð á réttri leið frá
verðbólgu til stöðugleika, frá
höftum til aukins frelsins, frá
upplausn til ábyrgðar, eins og
Þorsteinn Pálsson komst efnis-
lega að orði í landsfundarræðu
sinni. Eða með öðram orðum,
að við beram gæfu til að varð-
veita og ávaxta þann árangur,
sem nú er í hendi, en glutram
ekki niður góðærinu, eins og
gert var um og upp úr 1980.
Alþýðuflokkurinn og Alþýðu-
bandalagið unnu stærstu kosn-
ingasigra sögu sinnar 1978. Það
var upphafíð að ósköpunum.
Þessir flokkar rannu síðan sam-
an í vinstri stjóm, .jafnaðar-
stjórn“, sem sprakk með látum
eftir rúmlega eins árs setu. í tíð
og í kjölfar þessarar stjórnar
kom mesta óðaverðbólga ís-
landssögunnar, viðvarandi
gengissig, hran íslenzks gjald-
miðils [krónunnar] og innlends
spamaðar, ógnvekjandi við-
skiptahalli, ört vaxandi erlend
skuldasöfnun, kaupmáttarlægð
og efnahagsleg óáran.
Það er sérstakt umhugsunar-
efni fyrir okkur einmitt nú, að
við höfum áður búið við góðæri,
sem hefur ekki nýzt okkur sem
skyldi vegna þess, að ríkisstjóm-
ir sem við völd vora bára ekki
gæfu til að halda rétt á málum.
I umræðum um þróun efnahags-
mála síðustu misseri hafa menn
almennt verið sammála um, að
góðærið sé veigamesta ástæðan
fyrir því, hvað vel hefur tekizt
til. En þá er gagnlegt að gleyma
því ekki, að við höfum áður
misst af góðærinu, eins og for-
maður Sjálfstæðisflokksins
hefur komizt að orði, vegna
þess, að við kunnum ekki að
halda á eigin málum. Þjóðin
hefur nú einstakt tækifæri til
þess að ná sér á strik. Það er
ljóst, að úrslit alþingiskosninga
og stjómarmyndun að kosning-
um loknum munu ráða miklu
um það, hvernig til tekst. Góð-
ærið skilar nefnilega ekki
raunveralegum arði í þjóðarbúið
af sjálfu sér.
ÉQmEÍMouQliD
Umsjónarmaður Gísli Jónsson 378. þáttur
Boðháttur (imperativus) er
einn af svokölluðum persónu-
háttum sagna. Svo sem nafnið
kann að benda til, lætur hann í
Ijósi skipun eða tilmæli. Dæmi:
Kom, farðu „gef oss í dag vort
daglegt brauð“. Það er eðli máls-
ins að boðháttur er hafður í 2.
persónu og nútíð. Menn skipa
öðrum fyrir og eðlilegast að skip-
unin (eða tilmælin) miðist við
líðandi stund. Þó er til boðháttur
í liðinni tíð, formlega séð. Hafðu
sæll gert, hafðu sæll sagt, hafðu
sæll gefið. Þetta er til, eða
a.m.k. var til, og þykir mér þetta
heldur notalegt tal og viðfelldið,
eitthvað hlýlegt og elskulega
þakklátt í þessu.
Boðháttur myndast af nafn-
hætti nútíðar. Ending nafnhátt-
arins er tekin af, og eftir stendur
stofninn, sjá dæmin kom, far og
gef, og haf í hafðu. Þar sem
öðrum er boðið, þá er altítt að
skeyta við boðháttinn fornafni 2.
persónu, þú. Afbakast það þá
tíðum í -du. Ef skipað er í fleir-
tölu, kemur -ið (<it) aftan á
stofninn: farið, komið. Síðan
kemur persónufomafnið þið
(<it): farið þið, komið þið, svo
að þetta verður ansi tvítekningar-
legt. í miðmynd: farist (þið) ekki
úr hræðslu, komist (þið) á lappir!
Vel á minnst, miðmynd.
Kannski er það svolítill vandi, að
mynda boðhátt eintölu í mið-
mynd, því að stundum verður
hann mjög skrýtinn. En formúlan
er sú að taka nefndan orðstofn
og bæta stu (miðmyndarending
og hluti persónufomafns) við.
Dæmi: Bú (stofn sagnarintiar að
búa) + stu= bústu við því illa,
hið góða skaðar ekki, segir mál-
tækið. Eða: Snústu frá illu og ger
gott, eins og segir í gömlu kristi-
legu riti. Tökum eitthvað tamara:
Níðstu ekki á lítilmagnanum,
ryðstu ekki framhjá mér, biðstu
afsökunar, troðstu (ekki Itrodd-
ust) ekki ofan á mig. í nokkmm
miðmyndarsögnum er nafnháttar-
endingin höfð með í boðhættinum,
svo sem: hunskastu út, skamm-
astu þín, „varastu, þegar vits fær
gætt, vonds til brúka hendur“.
Ef títtnefndur stofn endar á t,
svo sem í setja, er eins og það
geti fipað fólk í myndun rétts
boðháttar. En t-ið á bara að
hverfa á undan miðmyndarend-
ingunni, svo þetta ætti ekki að
vera svo flókið: Sestu niður, alveg
eins eðlilegt og kysstu mig eða
brostu. Með sama lagi segjum
við leggstu niður, og verður því
vandskýrt hvemig til eru komnar
hinar kyndugu boðháttarmyndir
(í eintölu): leggðust, settust og
rembdust! Getið þið frætt mig og
aðra um þetta? Það væri vel þegið.
Kannski er allt þetta boðháttar-
tal mitt nú komið til af því, að
ég heyrði á Rás 2 undarlega til
orða tekið fyrir skemmstu. Það
var eitthvað á þessa leið: Komdu
og áttu [svo] með mér o.s.frv.
Þarna hefði maðurinn átt að
segja: komdu og eigðu með mér
o.s.frv. Boðháttur á ekki að mynd-
ast af þátíð.
★
Víkingur Guðmundsson á Ak-
ureyri hafði líka heyrt eitt og
annað skrýtið í útvarpi og sjón-
varpi. Hann hefur tekið eftir
óhæfri notkun sagnarinnar að
gera, sbr. ensku do. Menn gera
könnun í stað þess að kanna,
gera talningu í stað þess að telja,
gera mat í stað þess að meta
(fremur en búa til mat!) og þann-
ig linnulítið áfram. Víkingur hafði
og heyrt:
1) Samningurinn byggir á ...
Hér ætti auðvitað að segja: samn-
ingurinn byggist á, sbr. marga
undanfarna þætti.
2) Hluthöfum var lofaður hagn-
aður. Hér en enn vitlaust farið
með myndir sagna. Sagnir, sem
stýra þágufalli, eru annars eðlis
en þær sem stýra þolfalli, og verð-
ur þolmynd ólík í samræmi við
það. Þarna átti að segja: Hluthöf-
um var lofað hagnaði.
3) Samningnum hafði verið fram-
lengt. Hér kemur þveröfug vit-
leysa við hina næstu á undan.
Þetta á að vera: samningurinn
hafði verið framlengdur, af því
að sögnin að framlengja stýrir
þolfalli.
4) Þeir eru búnir að stofnsetja á
laggirnar hestasölu fyrir sunnan.
Það er auðvitað stagl af verstu
gráðu, að stofnsetja á laggimar.
5) Flotinn telur fimmhundruð
skip. Þetta er ómerkileg danska.
Flotinn „telur“ ekki neitt, hann
kann ekki að telja, en í flotanum
eru svo og svo mörg skip sem
menn kunna að telja.
★
Víkingur lauk löngu bréfi á
þessum orðum:
„Það mætti halda lengi enn
áfram, en mál er að linni. Leitt
er þó til þess að hugsa að börnin
manns muni tala annað móðurmál
en við lærðum í æsku. Því miður
óttast ég að svo verði, ef engar
kröfur verða gerðar til fjölmiðla-
fólks um notkun tungunnar og
hætt verður að syngja á íslensku.
Vertu svo margblessaður."
★
Hafi Víkingur Guðmundsson
sæll skrifað. Ef nógu margir hans
líkar væru uppi, reyndist ótti hans
ástæðulaus. Reyndar er ég ekki
eins svartsýnn og hann, og t.d.
finnst mér meira af textum við
sældalög nú sungið á íslensku en
um hríð fyrir nokkrum árum. En
hættan er mikil og vaxandi, ekki
síst af erlendu myndbandaflóði.
Og eitt getum við gert strax, og
nú skora ég á sjónvarpið: það
hefur sýnt mörg íslensk leikrit,
gömul og ný, sum þeirra ágæt.
Það hefur látið gera ýmsa góða
þætti. Ég skora á sjónvarpið að
gefa út á myndböndum úrval þess
íslenska efnis sem það á í fórum
sínum. Þessu efni þarf svo að
dreifa á skaplegu verði, einkum í
skólana.
P.s. Sem umsjónarmaður er að
skrifa þetta, berst honum skeyti
frá Salómon sunnan:
Gefðu Hlymreki handan nú frí,
svo að hann megi rólega í-
huga sitt leir-
hnoð. Ekki meir
af endemis ótæti því!
Á æfingu hjá Sinfóníuhljómsveit æskunnar
Sinfóníuhljómsveit æskunnar:
Morgunbiaðið/Þorkcii Bergþóra, framkvæmdasljóri, ásamt hljóðfæraleikurunum Önnu Sigurbjörnsdótt-
ur, Agnesi Smáradóttur, Þóri Jóhannssyni, Eyþóri Amaids og Margréti Hjaltested
Arviss atbmður í ís-
lensku tónlistarlífi
Sinfóníuhljómsveit æskunnar
heldur tónleika í Háskólabíói í
dag. Hljómsveitin er skipuð 90
ungmennum, sem undanfarnar
tvær vikur hafa æft saman undir
stjórn bandaríska fiðluleikarans
og hljómsveitarstjórans Paul
Zukofsky. Hljóðfæraleikararnir
eru flestir á aldrinum 14 til 25
ára og koma saman árlega til
æfinga og tónleikahalds. Tón-
leikar Sinfóníuhljómsveitar
æskunnar hafa undanfarinn ára-
tug verið árviss atburður í
íslensku tónlistarlifi.
Blaðamaður og ljósmyndari
Morgunblaðsins litu inn á æfingu
hjá Sinfóníuhljómsveit æskunnar
nú í vikunni og náðu tali af nokkr-
um hinna ungu tónlistarmanna,
framkvæmdastjóra hljómsveitar-
innar Bergþóru Jónsdóttur og
stjórnandanum Paul Zukofsky.
Þangað til fyrir sex árum síðan
hélt Zukofsky hér námskeið sem
við hann voru kennd, en síðan hef-
ur hann verið stjórnandi Sinfóníu-
hljómsveitar æskunnar. Hún sagði
að færri kæmust að en vildu og frá
ári til árs væri hljómsveitin að
mestu skipuð sama fólkinu þó alltaf
bættust nýir í hópinn og aðrir
hættu.
„Þetta er stórt tækifæri fyrir
krakkana sem leggja mikið á sig
til að geta tekið þátt í starfi hljóm-
sveitarinnar. Flest eru héðan af
höfuðborgarsvæðinu en 10 koma
frá Akureyri. Þetta er þrotlaus
vinna í tvær vikur áður en að af-
rakstrinum kemur sem era tónleik-
arnir í Háskólabíói." Hún sagði að
oft þyrfti þó að fá erlenda hljóð-
færaleikara til liðs við hljómsveit-
ina. Að þessu sinni era það þijú
ungmenni frá Bandaríkjunum, eitt
á kontrabassa og tvö á slagverk.
Bergþóra sagði einnig að auk Zu-
kofskys hefðu fímm aðrir leiðbein-
endur séð um þjálfun á einstök
hljóðfæri, Sean Bradley, Elizabeth
Dean, Pétur Þorvaldsson, Bem-
harður Wilkinsson og Joseph
Ognibene.
Aðspurð um fjármögnun Sin-
fóníuhljómsveitar æskunnar sagði
Bergþóra að hún byggðist að þessu
sinni alfarið á fijálsum framlögum
og því væri alls óvíst um framtíð
hljómsveitarinnar. Undanfarin ár
hefði hún fengið styrki frá ríki og
borg, en því hefði ekki verið að
heilsa á þessu ári.
Ómetanlegl tækifæri
Þau Agnes Smáradóttir og Þórir
Jóhannsson era í hópi þeirra hljóð-
færaleikara sem koma frá Akureyri.
Agnes leikur á lágfiðlu, en Þórir á
bassa. Þau stunda bæði tvöfalt nám
á Akureyri, við Menntaskólann og
við Tónlistarskólann. Þau sögðu að
það væri allt í lagi að missa af
skólunum í tvær vikur, því það
gætu þau unnið upp seinna. Það
væri fyllilega þess virði því maður
lærði svo mikið af að spila með
svona stórri hljómsveit og það væri
ómetanlegt tækifæri að fá að spila
svona stór verk.
Þau Anna Sigurbjömsdóttir,
Garðabæ, Eyþór Arnalds og Mar-
grét Hjaltested, sem bæði era frá
Reykjavík, tóku í sama streng.
„Þetta er bæði þroskandi og einnig
er mjög gaman að fá tækifæri til
að æfa með svona miklum fjölda,
því í tónlistarskólunum era nemend-
ur mjög einangraðir, leika mest
einir undir leiðsögn kennara," sagði
Eyþór Arnalds. Hann leikur á selló
með Sinfóníuhljómsveit æskunnar
og er nemandi við Tónlistarskólann
í Reykjavík. Margrét spilar á lág-
fiðlu og Anna á horn. Oll vora þau
Hljómsveitarstjórinn Paul Zuk-
ofsky
sammála um að það væri sérstak-
lega ómetanlegt að fá að æfa'undir
stjórn Zukofskys, hann væri stór-
kostlegur stjórnandi sem gerði
miklar kröfur til hljóðfæraleikar-
anna. Félagskapurinn væri líka
skemmtilegur, sami kjaminn hittist
á hveiju ári og flestir þekktust orð-
ið vel.
Geg-nir stóru hlutverki
Paul Zukofsky var ómyrkur í
máli vegna fjárhagsörðugleika
hljómsveitarinnar. Hann sagði að
hún væri löngu búin að sanna til-
verarétt sinn, þótt starfstími hennar
væri allt of stuttur. Sér þætti það
ekki aðeins sorglegt, heldur einnig
bera vott um fádæma skammsýni,
Bergþóra Jónsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Sinfóníuhljóm-
sveitar æskunnar
ef íslensk stjórnvöld létu það við-
gangast að Sinfóníuhljómsveit
æskunnar legðist af vegna fjár-
skorts. Þetta væri eina tækifærið
sem æskufólki gæfist til að leika
stór verk og hafa bæri í huga að
hljómsveitin væri stærri en Sin-
fóníuhljómsveit íslands. Hljómsveit-
in hefði ekki aðeins mikla þýðingu
fyrir fyrir 90 unga og efnilega hljóð-
færaleikara, heldur einnig fyrir allt
tónlistarlíf í landinu. „Ef Islending-
um er sama þótt kippt verði
fótunum undan hljómsveitinni, þá
mætti mér vera sama. En mér er
ekki sama.“
Tónleikamir hefjast klukkan
14:30 í dag og á efnisskránni era
verkin Tabuh-Tabuhan eftir Colin
McPhee og Scheherazade eftir
Rimsky-Korsakov.
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir MAGGIE JONAS
Bjartari horfur
í Eþíópíu
Fyrir tveimur árum var Tewabech slypp og snauð. Eiginmaður
hennar og tvö fimm barna þeirra létust í þurrkunum miklu og hung-
ursneyðinni í Eþíópíu á árunum 1984—85. Hún seldi skrautmuni sína.
Hún tók niður og seldi hringlaga kofann sinn, tukul. Svo fóru bús-
áhöldin í lokatilraun hennar til að aura saman fyrir mat.
Ekkert var framundan nema
dauðinn. Alls staðar var fólk
að deyja. Við suðum laufið af tiján-
um og rótuðum í moldinni eftir
einhveiju matarkyns," segir Tewa-
bech, sem áhyggjur og hungur hafa
leikið illa.
Hún er í hópi þeirra þúsunda sem
árið 1984 flýðu heimili sín á þeim
svæðum í Eþíópíu sem verst urðu
úti, Wollo í suðri og Shawa í norðri,
þegar ekki var lengur líft í þorpun-
um sem forfeður þeirra höfðu búið
í um aldaraðir. Flóttafólkið gekk
margra kílómetra leið til næstu út-
hlutunarstöðvar matvæla.
Þegar ástandið var verst, í nóv-
ember 1984, mátti sjá 25.000
manns í biðröðum eftir mat, 6.700
á sérstöku sjúkrafæði, og 15 létust
daglega í matargjafastöðinni sem
samtökin World Vision ráku í An-
sokia. Þeir sem létust voru aðallega
börn og dánarorsök var ekki aðal-
lega næringarskortur, heldur
sjúkdómar eins og kólera og tauga-
veiki, sem stöfuðu af menguðu
drykkjarvatni.
Minningfin um þúsundir ör-
snauðra manna, standandi þolin-
móðar í biðröðum eftir mat, dag
eftir dag, og sofandi í nepjunni úti
undir bera lofti að næturlagi, líður
ekki úr huga Als Johnson sem
stjórnar aðgerðum hjá World Visi-
on.
í dag er myndin breytt. Öllum
framkvæmdum hefur verið hætt og
húsin þar sem dauði og sultur réðu
ríkjum standa þögul og tóm. Starfs-
Hópur hungraðra Eþíópumanna á þeim tíma, þegar neyðin var mest.
Nú hefur heldur rofað til í landinu, eins og lýst er í meðfylgjandi
grein. Á hinn bóginn er deilt um það, að hve miklu leyti hungurs-
neyðin var af mannavöldum. Stjórn marxista i landinu hefur
skipulagt búferlaflutninga og staðið gegn einkaframtaki í land-
búnaði.
menn World Vision, sem era svo
til eingöngu Eþíópíubúar, einbeita
sér nú að því að kenna þeim sem
eftir lifðu nýjar aðferðir í land-
búnaði.
Sömu sögu er að segja frá öðram
hjálparsamtökum. Brezku samtökin
Oxfam og Save the Children hafa
bæði dregið veralega úr hjálpar-
starfinu. Alþjóða þróunaraðstoðin
bandaríska og Afríkuhjálp Samein-
uðu þjóðanna hættu starfseminni í
Eþíópíu í desember og Alþjóða
Rauði krossinn er smám saman að
draga úr matargjöfum sínum.
Margar fjölskyldnanna sem leit-
uðu aðstoðar í Ansokia eiga ekkert
erindi til fyrri átthaga sinna og
hafa tekið sér búsetu í einhveiju
þeirra umdeildu nýju þorpa sem
eþíópsk yfirvöld hafa komið upp í
nánd við matargjafastöðina. Á þess-
um norðlægu íjallaslóðum hefur
úrkomuskortur þriðja árið í röð
aukið afkomuörðugleikana fyrir
bændur, sem reyna að sjá sér far-
borða með ræktun í fjallshlíðunum.
Jarðvegurinn er ofnýttur og leitin
að eldiviði hefur eytt öllum tijá-
gróðri og valdið uppblæstri.
Tilgangurinn með uppbyggingu
nýju þorpanna, að sögn eþíópskra
yfirvalda, er að veita áður dreifðum
byggðarlögum hægari aðgang að
öllum þægindum og að koma á sam-
yrkju í búskapnum. Gagnrýnendur
halda því hinsvegar fram að til-
gangurinn sé pólitískur og þetta
eigi að auðvelda yfirvöldum að hafa
hemil á uppreisnargjörnum íbúun-
um. Þarna búa aðallega fjölskyldur
úr Oromos-þjóðflokknum, þótt þar
sé töluð amharíska (tungumál
þeirra sem fara með völd í landinu).
Þegar ég heimsótti nýlega Etaya,
hluta af Ansokia þar sem sagt er
að flokksforastan hafi neytt suma
íbúana til að flytja, sá ég þessa
engin merki, en ferðin var undir
ströngu eftirliti jrfirvalda.
Bændumir höfðu í fyrra fengið
ókeypis sáðkom, áburð og verkfæri
og höfðu lokið við að hirða uppsker-
una eftir rigningarnar sem lauk í
september — beztu uppskera í ára-
raðir.
Tewabech hafði verið að stafla
upp korninu sínu. „Þetta er betri
uppskera en í fyrra," sagði hún.
„Við þurfum í það minnsta ekki að
líða matarskort, þótt lítið verði af-
lögu til að kaupa fyrir föt og aðrar
nauðsynjar. Það bezta er að hér
höfum við nægt ferskt vatn. Áður
þurftum við að ganga margra kíló-
metra leið til að sækja okkur
graggugt vatn.
Ríkisstjómin hefur enn ekki stað-
ið við fyrirheit sín um að koma upp
skóla og heilsugæzlustöð í Ansokia
og ekki veitt leyfi til að byggja
þorpskirkju þar.
Ekkjan Tewabach, sem misst
hafði allt sitt, var talin meðal þeirra
er mesta þörf höfðu fyrir aðstoð.
Var þvi keyptur handa henni uxi
fyrir fé úr hjálparsjóðum. Verður
hún nú að finna sér annan uxaeig-
anda til aðstoðar við plægingu, því
venju samkvæmt er alltaf beitt
tveimur uxum fyrir plóginn. A1
Johnson, sem sjálfur var áður bóndi,
segir að reynt hafi verið að kenna
fólkinu að nota plóg sem einn uxi
getur dregið, en það hafi ekki borið
árangur.
Til að auka uppskerana í framtíð-
inni era bændur hvattir til að sá í
plógförin í stað þess að dreifa sáð-
korninu. Einnig hafa bændumir
verið hvattir til að rækta nýjar teg-
undir, eins og tómata, kál, gulrætur
og rófur til að auka fjölbreytni í
mataræði, og svo era þessar teg-
undir auðseldar. Einnig er rætt um
úrbætur við geymslu afurðanna.
Wolde Michael Kelecha rekur
þama skógræktarstöð á vegum
World Vision og þar geta íbúamir
á svæðinu brátt fengið 1,5 milljónir
græðlinga til að gróðursetja, en trén
gefa þeim síðar ávexti og eldsneyti
auk þess sem þau hamla frekari
uppblæstri og valda því að jarðveg-
urinn heldur betur raka.
A1 Johnson segir að sumir yfir-
manna hjá World Vision telji að
samtökin eigi ekki að standa fyrir
framkvæmdum sem eru fyrst og
fremst til hagsbóta fyrir uppbygg-
ingaráform marxistastjómvalda.
En hann segir: „Við gátum hjálpað
þessu fólki þegar það þurfti vera-
lega á aðstoð okkar að halda. Við
stefnum að þvi að hjálpa þeim allra
fátækustu og þeir eru hér. Hvemig
gætum við hlaupizt frá þeim vegna
stjórnmálaskoðana?"
Höfundur er blaðamaður hjá
brezka blaðinu The Observer.