Morgunblaðið - 09.04.1987, Side 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. APRÍL 1987
1-
Þroskaþjálfar
uppeldisstétt
eftir Astu Maríu
Hjaltadóttur
Þegar talað er um uppeldis-
stéttir í þjóðfélaginu er að sjálf-
sögðu ailtaf minnst á kennara og
fóstrur, en mjög sjaldan eða aldr-
ei á þá uppeldisstétt sem þroska-
þjálfar nefnast. Má segja að ekki
sé hægt að búast við öðru þar sem
við höfum lítið sem ekkert gert í
þeim málum að kynna okkur.
Við þroskaþjálfar á dagheimil-
inu Lyngási (Lyngás er rekið af
Styrktarfélagi vangefinna og þar
eru um 40 þroskaheft börn og
unglingar yfir daginn) komum
okkur því saman um að reyna að
bæta úr þessu í eftirfarandi grein
og með henni gera tilraun til að
kynna þessa uppeldisstétt; það er
starfssvið okkar, hvers vegna við
teljum okkur mikilvæga uppeldis-
stétt í samfélaginu og launakjör,
því við þurfum einnig að beijast
fyrir bættum launum eins og
kennarar og fóstrur.
í tímans rás hefur margt breyst
hvað varðar starf þeirra er vinna
með þroskaheftum. Hér áður fyrr
var starfið aðallega fólgið í gæslu
og umönnun, þ.e.a.s. séð var um
þroskahefta á sama hátt og korna-
börn sem eru ósjálfbjarga og þurfa
þ.a.l. að reiða sig á alla aðstoð
og umhyggju hins fullorðna.
En sem betur fór gerðu menn
sér smám saman grein fyrir því
að hinn þroskahefti var fær um
að læra ýmislegt og átti rétt á
þjálfun og kennslu við sitt hæfi,
sem gerði það að verkum að hann
var ekki eins upp á aðra kominn.
Starfið með þroskaheftum tók
því miklum breytingum, fólk afl-
aði sér sérþekkingar varðandi
þjálfun og kennslu þroskaheftra
og í dag er það svo að Þroska-
þjálfaskóli Islands útskrifar eftir
3 ár uppeldisstétt sem ber starfs-
heitið þroskaþjálfar.
„Markmið allrar þjálf-
unar og starfs þroska-
þjálfa er því að gera
hinn þroskahefta sem
mest sjálfbjarga í því
umhverfi sem hentar
honum best.“
En í hveiju er starf okkar
þroskaþjálfa fólgið og hvert er
markmiðið með því?
Starfssvið þroskaþjálfa
Þar sem þetta er skrifað fyrir
hönd okkar þroskaþjálfa, sem
störfum á dagheimilinu Lyngási,
mun hér verða leitast við að koma
því til skila á sem skýrastan hátt
í hveiju starf okkar er fólgið.
Fyrst ber að geta þess að hinir
þroskaheftu einstaklingar eru eins
ólíkir og þeir eru margir. Því þarf
að miða alla þjálfun við þarfir
hvers og eins. Fyrsta stigið er því
að meta hvern einstakling, en við
það mat styðjast þroskaþjálfar við
þar til gerð þroskamöt. Eftir að
þroskamat hefur verið unnið og í
samráði við aðra fagaðila, sál-
fræðing, kennara o.fl., er tiltölu-
lega gott að sjá hvar viðkomandi
einstaklingur er staddur með til-
liti til getu og greindaraldurs. Þá
er hægt að fara að setja saman
þjálfunaráætlun, sem þroskaþjálf-
arar og meðferðarfulltrúar vinna
síðan eftir, en þjálfun er veiga-
mesti þátturinn í starfi þroska-
þjálfa og bera þeir ábyrgð á
uppsetningu hennar og fram-
kvæmd.
Undir þjálfun fellur meðal ann-
ars:
ADL-þjálfun (þjálfun í athöfn-
um daglegs lífs). Þess ber að
gæta að það sem við álítum oft
að sé sjálfsagt að geta/kunna
höfum við lært smám saman frá
því að vera börn og fram á þenn-