Morgunblaðið - 23.04.1987, Blaðsíða 42

42 C
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. APRÍL 1987
Þjóðarsátt
eða sundrung
eftir Sigurlaugu
Sveinbjörnsdóttur
Áður en gengið er að kjörborðinu
er nauðsynlegt að íhuga nokkur
eftirfarandi atriði:
1. Hvemig var umhorfs fyrir fjór-
um árum þegar ríkisstjómin tók
við völdum?
2. Hvað hefur áunnist?
3. Hvert stefnir?
Verðbólgnholskefla
vinstri stjórnarinnar
Þegar núverandi stjóm tók við
völdum var ástandið uggvænlegt.
Vinstri stjómin hafði nærri kafsiglt
þjóðarskútuna í verðbólguholskeflu.
Ekki var ein báran stök, og höfðu
víxlhækkanir verðlags og launa
stórlega slævt allt verðskyn fólks.
t Þegar vinstri stjómin fór frá
völdum fyrir fjórum árum mældist
verðbólgan 130 stig, eða meiri en
nokkm sinni fyrr.
Þjóðarsátt
Þegar núverandi ríkisstjóm tók
við árið 1983 var það sett sem
meginmarkmið að komast upp úr
öldudalnum.
í ársbyijun 1986 voru horfur í
efnahagsmálum ekki vænlegar, þó
miðað hefði í rétta átt. Verðlags-
hækkanir höfðu verið miklar á
síðustu mánuðum ársins 1985, og
flest benti til að stefndi í 40—60%
verðbólgu, sem hefði haft alvarleg-
ar afleiðingar í för með sér fyrir
heimilin og allan atvinnurekstur í
landinu.
Því urðu samningsaðilar sam-
mála um við gerð febrúarsamning-
anna í fyrra að komast út úr
vítahring verðbólgunnar. Þá var
mótuð skýr stefna í mikilvægustu
þáttum kjara- og efnahagsmála,
sem síðan hefur verið fylgt eftir af
samningsaðilum og stjómvöldum.
Hefur þetta samkomulag verið
nefyt þjóðarsátt.
í þessum samningum voru miklar
breytingar gerðar á húsnæðislána-
kerfinu, og samið um að lífeyris-
sjóðimir legðu fé af mörkum í
Byggingarsjóð ríkisins. Þetta var
gert vegna þess m.a. að margir
höfðu lent í greiðsluerfíðleikum
vegna hárra vaxta og takmarkaðrar
lánafyrirgreiðslu og til að stytta
biðtíma eftir lánunum, en þó sér-
staklega til að tryggja sem best hag
þeirra, sem eru að koma sér upp
þaki yfír höfuðið í fyrsta sinn.
Þá er í þessum samningum
ákvæði um það að foreldri sé heim-
ilt að verja samtals 7 dögum á
hveiju tólf mánaða tímabili til að-
hlynningar sjúkum bömum sínum
undir 13 ára aldri, yrði annarri
umönnum ekki komið við, og héldi
dagvinnulaunum svo og vaktaálagi,
þar sem það ætti við.
Sigurlaug Sveinbjörnsdóttir
„Sjálfstæðisflokkurinn
hafnar kenningum
vinstri manna um óhjá-
kvæmileg’ stéttaátök og
sundrungu, en leggur
áherslu á samvinnu
stétta og starfshópa,
karla og kvenna.“
Aðhald í verð-
lagsmálum
í kjölfar þessara samninga hófst
samstarf milli neytendafélaga, ASI
• Fyrir fjórum árum hétum við sjálfstæðismenn því
að afnema tekjuskattinn á almennum launatekjum.
• Síðan þá hefur tekjuskatturinn verið lækkaður um
1600 milljónir króna.
• Engir skattar munu greiðast af tekjum sem eru
sambærilegar tekjum ársins 1986.
• Með nýja staðgreiðslukerfinu verður bæði tekju-
skatturinn og útsvarið afnumið af venjulegum launa-
tekjum.
• Hjón með tvö börn munu engin gjöld greiða fyrr
en mánaðartekjur þeirra hafa náð 80 þúsund krónum.
• Barnlaus hjón munu enga skatta greiða fyrr en
mánaðartekjur þeirra hafa náð 66 þúsund krónum.
# Einstætt foreldri með tvö börn á framfæri mun
hvorki greiða skatt né útsvar af 60 þúsund króna
mánaðartekjum. Og barnabæturnar hafa verið tvöfal-
daðar.
• Hæsta skattprósentan verður nú 35%. Það er
lægsta skattprósenta í Evrópu. Áður var hún 63.8%.
• Þannig hefur Sjálfstæðisflokkurinn staðið við fyrir-
heitin um afnám tekjuskattsins á almennum launatekj-
um. Einn allra flokka hefur hann framkvæmt það sem
allir aðrir hafa talað um en látið loforðin nægja.
ENGIF SKATTAR GREIDDIR AF
KR. 80 ÞÚSUND
X-D
REYKJANES
Á RÉTTRI LEID
Gunnar G. Schram
skipar 5. sæti á lista
Sjálfstæðisflokksins
og BSRB um verðkannanir til að
stuðla áð stöðugra verðlagi og jafn-
vel beinum verðlækkunum. Þetta
var m.a. gert til að halda í þann
kaupmátt, sem samið hafði verið
um. Margar verðkannanir hafa ver-
ið gerðar á vörum og þjónustu
síðan, og hefur þetta verðlagseftir-
lit skilað árangri. Því er nauðsyn-
legt að áfram verði gerðar slíkar
kannanir, því þær veita nauðsynlegt
aðhald í verðlagsmálum.
Hækkun lægstu launa
Þá var kjararannsóknanefnd fal-
ið að standa fyrir umfangsmikilli
launakönnun meðal félagsmanna
ASÍ. Nú liggja fyrir í meginatriðum
niðurstöður þessarar könnunar, en
þar sem afar illa gekk að innheimta
gögn, er könnun þessi ekki nógu
marktæk. Þó kom greinilega fram
að margir höfðu fengið verulegar
launahækkanir umfram umsamda
launataxta. Einnig kom fram í
könnuninni mikill launamunur milli
karla og kvenna.
Því var gerð sú forgangskrafa
við gerð samninga ASI og VSÍ í
desember sl., að lægstu laun, sem
voru 19 þús. kr., yrðu hækkuð veru-
lega. Samningar tókust um 26.500
kr. lágmarkslaun, eða um 30%, en
aðrir fengu 4,59% launahækkun frá
1. desember. Þá var samið um að
öll laun hækkuðu um 2% 1. mars,
1,5% 1. júní og 1,5% 1. okt., enda
hefði viðkomandi samningi ekki
verið sagt upp.
Skipuð var sérstök launanefnd,
sem hefði það hlutverk að fylgjast
með breytingum verðlags og kaup-
máttar, svo og þróun efnahags-
mála. Þá gáfu stjómvöld fyrirheit
um breytingar á skattakerfínu,
stöðugt gengi og aðhald í verðlags-
málum.
Gengið var frá þessum hluta
samningsins í desember, en eftir
er sá hluti hans að færa launataxt-
ana til samræmis við greidd laun
og á því að vera lokið 1. september.
Nýtt launakerf i
Viðræður eru nú hafnar milli
samningsaðila um gerð nýrra
launataxta. Við gerð umræddra
launasamninga skal miðað við eftir-
greindar forsendur:
1. Að launakerfí nýs samnings
verði í sem bestu samræmi við
launakerfí fyrirtækja í hlutað-
eigandi starfsgrein og gerð
launasamninga þessara miðist
við skráningu kauptaxta, sem
best samræmist greiddu kaupi í
starfsgreininni, en leiði ekki
sjálfkrafa til hækkunar á
greiddu kaupi.
2. Að leitast verði við að auka hag-
ræðingu og framleiðni, þannig
að vinnan nýtist sem best og
skili sem mestum verðmætum
til hagsbóta fyrir alla samnings-
aðila.
3. Að launamunur, með tilliti til
starfsreynslu, menntunar og
hæfni taki mið af raunveruleg-
um aðstæðum í hveiju tilviki.
4. Að samningsbundin launakerfi
miðist sem mest við að laun séu
greidd fyrir raunverulega unn-
inn tíma án þess að gengið sé á
hefðbundinn hvíldartíma.
Hvert stefnir?
Af framansögðu er ljóst, að
stjómvöld og aðilar vinnumarkaðar-
ins hafa unnið markvisst að lækkun
verðbólgu og bættum lífskjörum og
mikið hefur áunnist að reisa við
efnahagslíf þjóðarinnar.
Sjálfstæðisflokkurinn hafnar
kenningum vinstri manna um óhjá-
kvæmileg stéttaátök og sundrungu,
en leggur áherslu á samvinnu stétta
og starfshópa, karla og kvenna.
Það er augljóst, að forsenda
árangursríkrar atvinnustefnu og
batnandi kjara launþega er sú að
verðbólgunni verði haldið í skeíjum.
Höldum því áfram á sömu braut
til betri framtíðar og bættra kjara
undir styrkri stjóm Sjálfstæðis-
flokksins, því við erum á réttri leið.
Höfundur er varaformaður VR og'
skipar 11. sæti D-listans í
Reykjavík.