Morgunblaðið - 05.08.1987, Blaðsíða 67

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. ÁGÚST 1987
67
VELVAKANDI
SVARAR í SÍMA
691100 KL. 13-14
FRÁ MÁNUDEGI
TIL FÖSTUDAGS
Island verður ekki sjálf-
stætt án landbúnaðar
Hejðraði Velvakandi
Ég get ekki látið hjá líða að gera
athugasemd við skrif Benjamíns
H. J. Eiríkssonar í Morgunblaðinu
um landbúnaðarmál. Hann virðist
vera mjög andsnúinn bændastétt-
inni en að öðru leyti hef ég kunnað
vel við skrif Benjamíns.
Að vonum ofbýður honum það
mikla íjármagn sem nú verður að
leggja í landbúnaðinn, en þar er
ekki bændum um að kenna heldur
stjórnun í efnahagsmálum og þá
ekki síst samtökum launþega með
sínar kröfur og áróðður fyrir því
að landbúnaðarvörur séu dýrar og
að bændur okri á framleiðslu sinni.
Berum nú saman tvær vörur af
mörg hundruð mögulegum.
Heimili þar sem reyktur er einn
pakki af sígarettum á dag getur
keypt að minnsta kosti tvær góðar
kjötmáltíðir á viku fyrir þær krónur
sem í tóbakið fara, og varla þarf
að bera saman hollustuna. Svona
mætti lengi telja.
Ekki sér fólk í það að fara á
veitingastaði og kaupa sér rándýrar
kjötmáltíðir. Talið sjálfsagt að láta
dýra þjónustu éta upp launin.
Bændur kosta miklu til fram-
leiðslunnar og verða að fá það verð
fyrir vörur sínar sem gerir þeim
mögulegt að stunda landbúnað og
tryggja afkomu sína. Landbúnaðar-
vörur eru hreint ekki dýrar en vissir
hópar þjóðfélagsþegna stunda áróð-
ur gegn bændum og finnst mér þar
fremstur í flokki Alþýðuflokkurinn
eins og stendur. Oft er talað um
þá sem skapa verðmæti en það er
eins og framlag bænda sé lítils
metið í þessari umræðu.
ísland væri og verður ekki sjálf-
stætt án landbúnaðar. Skógrækt
Benjamíns H. J. Eiríkssonar verður
ekki unnin á hálendi landsins þar
sem uppblástur jarðvegs er einna
mestur. Enn fremur eru bændur
hvattir til að taka upp nýjar at-
vinnugreinar svo sem refa— og
minkarækt, fiskirækt og enn er fitj-
að upp á kornrækt og mörgu fleiru.
Allar þessar búgreinar hafa orðið
fyrir skakkaföllum og milljóna tjóni
þótt þær hafi skilað hagnaði á
stundum. Enn fremur er allt á huldu
um markað fyrir afraksturinn í
framtíðinni, ekki síst ef of margir
fara þessar leiðir.
Talsvert hefur verið gert af því
að fá jarðir undir skógrækt og
bændur til að snúa sér að því að
rækta nytjaskóga. Þetta er aðeins
framtíðarsýn og þeir sem taka sér
þetta fyrir hendur nú verða löngu
komnir undir græna torfu þegar sá
búskapur verður fær um að fram-
fleyta einhvetjum.
Þetta er gott svo Iangt sem það
nær en verður að vera kostað af
ríkinu, fólkið lifir ekki af tijárækt-
inni fyrr en eftir hálfa öld eða svo.
Mörgu hefur verið fitjað upp á í
þessu sambandi en ekkert verður
gert nema vegna hugmynda og at-
orku dugnaðarmanna.
Allt verður að standast sam-
keppni, að öðrum kosti eru hugdett-
ur einskis virði og verra en það, ef
fé almennings er sóað í skammlífa
loftakastala, peningum kastað á
glæ.
Benjamín Eiríksson gerir mikið
úr rányrkju bænda á landinu og
telur þá næstum glæpamenn að því
leyti og vill ræna þá landeignum
sínum. Væri illa komið fyrir menn-
ingu okkar ef gera á viðkvæm lönd
að átroðningi.
Væri ekki ráð að almenningur
legði meira til við uppgræðslu
landsins þó að utan landgræðslu-
girðinga væri.
Benjamín, eru bændur ekki eins
velkomnir að styrkjum og almenn-
ingur í þeftbýlinu sem farinn er að
lifa djarft á almannafé? Mér finnast
þeir engu síðureiga skilda aðhlynn-
ingu en þorj)arar og borgarar, þó
að ég sé alfarið á móti fjárframlög-
um sem draga úr trú fólks á sjálft
sig, betlistefnu sem dregur niður
sjálfsvirðingu einstaklingsins.
Ekki er það rétt að sauðkindin
og hestarnir séu það sem mestum
skaða veldur á gróðri, heldur er það
tíðarfar. I sumar hefur verið talað
um að hálendið bíði mikið tjón af
þurrkum og var í einni frétt sagt
að „ef hreyfði vind, mætti búast
við miklum skaða af jarðvegsfoki".
Þetta segir okkur meira um eyðingu
en allur áróðurinn fyrir því að sauð-
kindin sé aðalskaðvaldurinn í
gróðureyðingu
Margt mætti segja um þá millj-
arða króna sem leggja á til land-
búnaðarins næstu árin, en það
verður ekki gert nú. Það verður að
vinna að því að ekki verði að vetja
almannafé í þjónustu nema sem
allra minnst en það verður ekki
gert á meðan betliflokkarnir hafa
tök á efnahagslífi landsmanna.
Ég tel mikilvægara að hefta upp-
blástur á nýjum stöðum en að leggja
milljónatugi í skógrækt á bestu
gróðursvæðum landsins. Mestum
árangri myndi það skila fyrir bú-
skap ef hægt væri að vinna að
skjólbeltarækt sem víðast og skóg-
arlundum þar sem þeir eru ekki
fyrir en þar þarf að velja réttar
trjátegundir.
Þorleifur Kr. Guðlaugsson
Skyndiréttastaður til fyrirmyndar
Gunnar skrifar:
Á undanförnum þrem mánuðum
hef ég farið þrisvar sinnum til Vest-
mannaeyja, fyrst í sumarleyfi, þá í
tengslum við Pollamótið sem haldið
var í Eyjum og svo nú síðast vegna
viðskipta. Það er alltaf jafn gaman
að heimsækja Eyjar. Hér á árum
áður gat það þó verið nokkuð erfitt
þar sem ég er aðkomumaður og
þurfti að kaupa mat. Nú eru mat-
sölustaðir komnir þó nokkrir og
allir mjög boðlegir.
Þó hefur mér þótt einn matsölu-
staðurinn til algjörrar fyrirmyndar.
Hann heitir Bjössabar og er stað-
settur á Bárustíg. Þarna er hægt
að fá ýmsa skyndirétti, pizzur, ham-
borgara, kjúklingabita, kaffi og
kleinur o.fl. Það er ekki ofsögum
sagt að þarna er um að ræða þjón-
ustu og matseld sem ég held að
gerist hvergi betri á slíkum stöðum,
jafnvel þótt út fyrir landsteinana
sé leitað. Umhverfi er sérstaklega
hreinlegt og ég tók eftir því að
þess var jafnan gætt af starfsmönn-
um að allt væri fágað og strokið.
Af skyndiréttastað þykir mér hann
bera af. Sjávarréttapizzan minnti
mig reyndar á að auðvitað bauð
sjávarpláss upp á topp hráefni, en
brauðið er líklega besta pizzubrauð
sem ég hef fengið her á landi.
Hamborgararnir skildist mér að
væru ættaðir frá Tommaborgurum.
Alla vega var úrvals hráefni í þeim
og sósan betri á Bjössabar en
Tomma ef eitthvað var. Kjúklinga-
bitamir eru á við það besta frá
Kentucky Fried.
Mér finnst ástæða til að taka
þetta fram og þakka á þennan veg
vegna þess að það er of lítið af því
gert að hrósa því sem vel er gert
í litlum bæjarfélögum, þar sem það
kostar mikla fyrirhöfn að bjóða upp
á fjölbreytni og gæði á matstöðum
sem ekki fá eins marga viðskipta-
vini og slíkir staðir gerðu í
Reykjavík.
Ég er viss um að ef þessi staður
væri í Reykjavík, þá væri hann
þegar orðinn einn vinsælasti
skyndibitastaðurinn í borginni.
Hafi starfsfólk kærar þakkir fyr-
ir gott starf.
Slúður um Dalamenn
í Dagfara DV þann 20. júlí
síðastliðinn var skrifað um salmon-
ellasýkingu í Dölunum og fannst
okkur þar mjög gróflega tekið á
málinu.
Þar stóð meðal annars að Dala-
menn hefðu eitrað fyrir fólki af
Suðumesjum sem var á ættarmóti
að Laugum í Sælingsdal. Ástæðan
fyrir því að Dalamenn áttu að hafa
gert þetta var sú að þeir vildu losna
við ferðamenn sem spilltu sveitaró-
mantíkinni. Þama fannst okkur
mjög einkennilega til orða tekið því
að ef Dalamenn hefðu eitthvað á
móti ferðamönnum myndu þeir alls
ekki hafa hótel eða aðra þjónustu
fyrir ferðamenn í sýslunni.
Okkur fínnst það líka liggja í
augum uppi að engir, hvorki Dala-
menn né aðrir, gera svona lagað
viljandi. Spurningin er ekki bara
hvar á landinu sýkilinn kom upp
heldur hvaðan hann er því að það
er ekki víst að salmonella komi
bara upp í Dölunum í framtíðinni.
Það er alla vega engin lausn að
setja Dalasýslu í sóttkví (eins og
stungið var upp á í Dagfara DV)
og okkur þætti líka gaman að vita
hvernig kokkurinnn (eða Dalamenn
í heild) áttu að vita að salmonellu-
sýking væri í þessu ákveðna
svínakjöti frá Sláturfélagi Suður-
lands, það er ef sýkingin var þá í
því.
Það hefur gengið mjög erfiðlega
að rannsaka hvaðan salmonellan
kemur en svo eiga Dalamenn allt í
einu að vita það upp á hár þegar
þeir eru að eitra fyrir sína feðra-
menn. Dagfari fann svo farsælan
(?) endi á málið með því að segja
að kokkurinn hefði gleymt að sjóða
kjötið. En það vildi svo einkennilega
til að kona ein sem var á ættarmót-
inu hafði hringt í Velvakanda og
kom það fram í Morgunblaðinu
þann 17. júlí að hún hafði sagt að
maturinn hefði verið frábær og
móttökurnar mjög góðar. Það gefur
því auga leiða að maturinn hefur
ekki verið hrár.
Með von um að Dalimir fái rétt-
mæta umfjöllun í framtíðinni.
G.Þ. og Ó.H.
nDusnn

ROYAlí
STURTUKLEFAR
0G
BAÐVEGGIR
ÚR ÁLI0G HVÍTU
Suðurlandsbraut 10. S. 686499.