Morgunblaðið - 05.08.1987, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. ÁGÚST 1987
Sjálfs-
myndin
afHitler
Sjálfsmyndin af einræðisher-
ranum Adolf Hitler hefur verið
í athugun hjá vestur-þýska
sagnfræðingnum Werner Maser
prófessor, og er hann þeirrar
skoðunar, að Hitler hafi sjálfur
málað myndina. Myndin, sem
máluð er í olíu, er frá árinu
1925 og sýnir Hitler berleggjað-
an í stuttum leðurbuxum. Að
sögn Masers málaði Hitler
margar sjálfsmyndir, en þessi
er sú eina, sem fundist hefur
eftir stríðið. Maser var meðal
hinna fyrstu, sem sáu í gegnum
fölsuðu Hitlers-dagbækumar,
sem vikuritið Stern sagði frá
1983.
Bretland:
Tony Benn les
upp úr „Njósn-
araveiðaranum“
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgpunblaðsins.
TONY Benn, einn af leiðtogum vinstriarms Verkamannaflokksins,
virti að vettugi bann lávarðadeildarinnar við að ræða opinberlega
efni bókarinnar „Njósnaraveiðarinn“ eftir Peter Wright og las upp
úr bókinni á Speaker’s Comer í Hyde Park í Lundúnum um helgina.
Allir fjölmiðlar eru sammála um, að úrskurður lávarðadeildarinnar
sé út í bláinn og geri lögin hlægileg.
Speaker’s Comer eða Ræðuhornið
er tákn málfrelsis í Bretlandi, og þar
safnast menn saman til að hlýða á
eða flytja ræður um hugðarefni sín.
Tony Benn las upp tíu ítvitnanir í
„Njósnaraveiðarann". Hann skoraði
á fjölmiðla að skýra frá því, sem
hann hefði sagt; hann vildi með þess-
um hætti koma í veg fyrir, að
Hvalveiðar:
Japanir ætla að halda
áfram vísindaveiðum
— veiða 825 hrefnur og 50 búrhvali í
Suður-íshaf i í desember næstkomandi
Frá Jóni Ásgeiri Sigurðssyni, fréttaritara Morgunblaðsins i Bandaríkjunum
Japönsk stjórnvöld ætla að halda til streitu áformum um hvalveiðar
í vísindaskyni, þrátt fyrir mótmæli fjölmargra þjóða og samtaka á
alþjóðavettvangi. Japanir féllust í fyrra á hvalveiðibann Alþjóða hval-
veiðiráðsins, en áskilja sér óskoraðan rétt til að haga vísindaveiðum
að vild og án íhlutunar hvalveiðiráðsins.
Japanska ríkisstjómin hefur
ákveðið að hvika ekki frá settri
stefnu í hvalveiðimálum, sagði
Mutsuki Kato ráðherra við umræður
í japanska þinginu á þriðjudaginn í
síðustu viku, en hann fer með land-
búnaðarmál, skógrækt og sjávarút-
vegsmál og heyra hvalveiðar undir
ráðuneyti hans. Ráðherrann sagði í
þinginu að samkvæmt stofnsamn-
ingi Alþjóða hvalveiðiráðsins hefði
Japan óskoraðan rétt til að láta
drepa hvali í rannsóknarskyni.
Alþjóða hvalveiðiráðið samþykkti
á ársfundi sínum í Boumemouth í
júnímánuði áskorun til Japana um
að slá á frest áformum um hvalveið-
ar í vísindaskyni. Á sama fundi var
skorað á íslendinga að heimila ekki
hvalveiðar í vísindaskyni fyrr en
óvissuatriðum í rannsóknaráætlun
stjómvalda hefði verið breytt þannig
að vísindanefnd hvalveiðiráðsins
gæti fellt_ sig við þær breytingar.
Halldór Ásgrímsson sjávarútvegs-
ráðherra ræddi við talsmenn jap-
anska sendiráðsins í Washington
þegar hann var þar til viðræðna við
hinn bandaríska starfsbróður sinn,
Anthony Calio, á dögunum.
Síðastliðinn miðvikudag sam-
þykkti ein nefnda japanska þingsins
ályktun, þar sem skorað er á ríkis-
stjómina að „neyta allra ráða“ til
að halda óbreyttri hvalveiðistefnu
og vinna henni fylgi á alþjóðavett-
vangi. Þær raddir gerast æ háværari
í Japan, að það sé engu að tapa,
þótt haldið sé áfram hvalveiðum.
Svo sem kunnugt er, voru það
hótanir Bandaríkjamanna um að
skerða fiskveiðikvóta Japana í
bandarískri lögsögu, sem ollu því að
Japanir féllust á að hætta hvalveið-
um í atvinnuskyni. Sá fiskveiðikvóti
Japana hefur af öðrum ástæðum
minnkað úr 465.000 tonnum árið
1986 í 74.500 tonn í ár. „Sú skoðun
hefur komið fram, að við þurfum
ekki að óttast refsiaðgerðir,” sagði
deildarstjóri sjávarútvegsráðuneyt-
isins, Kenitsi Unno, við New York
Times.
Japanir áforma að veiða 825
hrefnur og 50 búrhvali í Suður-
íshafí í desember næstkomandi.
Hvalveiðar Japana verða ríkisstyrkt-
ar með 2,3 milljónum bandaríkjadoll-
ara eða nær 90 milljónum króna. í
fyrravetur var hvalveiðikvótinn 1941
hvalur og lauk þá venjubundnum
hvalveiðum Japana, sem féllust á
bann Alþjóða hvalveiðiráðsins við
hvalveiðum í atvinnuskyni. Þeir
hættu hvalveiðum í Suður-íshafinu
í apríl síðastliðnum og ætla að hætta
strandveiðum við Japan í apríl næst-
komandi.
Þegar hvalveiðibanninu lýkur árið
1990, hyggjast Japanir hefja hval-
veiðar að nýju. Þeir benda á að
hvalveiðar séu gróinn hluti japan-
skrar menningar og hvalastofnamir
sem þeir veiða úr séu ekki í útrým-
ingarhættu. Rannsóknaveiðarnar
eiga að sanna að svo sé, að sögn
japanskra embættismanna.
Japanir eru þrátt fyrir allt við-
kvæmir fyrir almenningsálitinu í
heiminum og vilja sem mest þeir
mega fyrirbyggja þær ásakanir
Bandaríkjamanna að þetta sé raun-
verulega framhald hvalveiða í
atvinnuskyni," sagði Yasuhiro
Nakasone forsætisráðherra síðast-
liðið vor. Hann viðhafði þessi orð
við japanska embættismenn þegar
undirbúningur að opinberri heim-
sókn hans til Bandaríkjanna stóð
yfir. Nakasone sagðist álíta að hval-
veiðikvótinn fyrir vísindaveiðar væri
of hár og óskaði eftir að japanska
vísindaáætlunin yrði endurskoðuð
með það í huga.
ráðherrar og dómarar eyðilegðu
fom, óvefengjanleg lýðréttindi.
Njósnarinn Peter Wright hefði sett
fram fjölmargar ásakanir, sém óhjá-
kvæmilegt væri, að yrðu rannsakað-
ar, því að þær vörðuðu undirstöður
stjórnarfars í landinu.
Fréttamenn og fjölmiðlar hafa
bmgðist hart við þessu banni. Tvö
blöð hafa virt bannið að vettugi, frá
því að lávarðadeildin birti niðurstöðu
sína. í sjónvarpi sjálfstæðu sjón-
varpsstöðvarinnar, ITW, er hafður
sams konar fyrirvari á fréttum af
þessu máli og fréttum frá Suður-
Afríku: „Þessi frétt er unnin við þær
takmarkanir á fréttaflutningi, sem
lávarðadeildin hefur sett.“ Sum blöð
hafa birt eyður í fréttafrásögnum
sínum, þar sem koma átti efni úr
bókinni.
Tveir virtir fyrrverandi dómarar
hafa gagnrýnt niðurstöðu lávarða-
deildarínnar á þeim forsendum
deildin hafi ekki tekið tillit til réttar
almennings til aðgangs að upplýs-
ingum, sem þegar séu orðnar
opinberar. Þótt ljóst sé, að Peter
Wright hafi ekki haft rétt til að
gera þessar upplýsingar opinberar,
sé réttur almennings mikilvægari
nú, þegar þær séu orðnar opinberar.
Ljóst er, að deilur um þetta mál
munu halda áfram.
Arafat fagn-
að í Indlandi
Nýju Delhi, Reuter.
RAJIV Gandhi, forsætisráðherra
. Indlands, hefur ítrekað skilyrðis-
lausan stuðning við PLO, Frelsis-
samtök Palestínumanna, og
gagnrýnt ísraela fyrir óbilgirni
og þvergirðingshátt.
Í veislu, sem haldin var til heiðurs
Yasser Arafat, sem nú er í opin-
berri heimsókn í Indlandi, gerði
Gandhi sér sérstakt far um að kveða
niður orðróm um að Indverjar hygð-
ust taka upp vinsamlegri samskipti
við ísraela. Kom það orðróminum
af stað, að í fyrra mánuði leyfðu
Indveijar ísraelsku tennisliði að
keppa í landinu en engin slík sam-
skipti hafa verið með ríkjunum í
langan tíma.
I ræðu sinni kallaði Gandhi Ara-
fat bróður og vin og kenndi ísraelum
um, að ekki hefði fundist lausn á
Palestínuvandamálinu. Sagði hann,
að alþjóðleg ráðstefna um frið í Mið-
austurlöndum væri nauðsynleg og
þá með þátttöku PLO og allra ann-
arra, sem málið snerti. Þótt Indverj-
ar séu í miklum vinskap við
Sovétmenn minntist Gandhi ekki á,
að þeir ættu að sitja ráðstefnuna.
Kvennahreyfing í Kína:
Kynjaimsrétti fer
vaxandi í landinu
Peking. Reuter.
EINN af leiðtogum hinnar op-
inberu kvennahreyfingar í
Kína sagði í gær, að mismunun
gagnvart konum með fram-
haldsmenntun færi vaxandi í
landinu og þess væri vænst af
kínverskum konum, að þær
væru „fullkomnari" en karlar.
„Æ fleiri störf hafa lokast kon-
um með framhaldsmenntun,"
hafði fréttastofan Nýja Kína eftir
Zhang Guoying, varaforseta
Landssambands kínverskra
kvenna.
Zhang sagði, að 80% þeirra
kvenna, sem lokið hefðu námi í
blaðamennsku frá einum háskól-
anum, hefði ekki tekist að verða
sér úti um vinnu, og forráðamenn
fyrirtækja réðu oft vanhæfa karla
fremur en hæfar konur.
Zhang sagði enn fremur, að
ætlast væri til þess, að kínverskar
konur væru góðar eiginkonur og
mæður og jafnvel betri starfs-
kraftar en karlar, sem þær ynnu
með.
Forráðamenn fyrirtækja segja,
að karlar séu ákjósanlegri vinnu-
kraftur en konur; ekki sé unnt
eða a.m.k. auðvelt að senda þær
í viðskiptaferðir og bömin hafí
truflandi áhrif á störf þeirra.
Vaxandi kynjamisrétti í Kína
hefur verið skýrt með því, að fyrr
á tíð — þegar færri útskrifuðust
úr framhaldsskólum, hafi fyrir-
tæki tekið fagnandi hverjum
þeim, sem hafði aflað sér fram-
haldsmenntunar, körlum sem
konum, en nú sé öldin önnur og
vandfysnin meiri.
Miklir fagnafundir urðu með þeim Gandhi þegar Arafat kom til
Indlands i þriggja daga heimsókn.