Morgunblaðið - 23.09.1987, Blaðsíða 1

72 SIÐUR B
214. tbl. 75. árg.
MIÐVIKUDAGUR 23. SEPTEMBER 1987
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Danmörk:
Rcuter
Prinsinn leysir
Khameinei hefur í hótun-
Símamynd/Bernharð Valsson
* ____________
Forseti Islands íBordeaux
VIGDÍS Finnbogadóttir, forseti íslands, kom i
gær til Bordeaux í Frakklandi. A myndinni má
sjá Anne-Amelie Nostermans, dóttur franska
ræðismannsins í borginni, færa Vigdísi blóm
er hún stigur á franska grund. Að baki þeim
stendur Kaeppel, sýslumaður í Bordeaux, ein-
kennisklæddur. Fréttamenn hrifust mjög af
einfaldleik athafnarinnar og því einnig, að ekki
voru öryggisverðir á hverju strái, þótt þjóð-
höfðingi væri á ferð. Vigdís mun í dag opna
íslandsviku, sem þá hefst í Bordeaux. Sýningin
og koma forsetans hafa vakið athygli, og víða
má sjá myndir af Vigdísi og íslenska fána í
verslunum.
Aðrar skyndikosn-
ingar á næstunni?
Kaupmannahöfn, Reuter.
POUL Schlíiter, forsætisráð-
herra Dana, sagði í gær að svo
gæti farið að kosið yrði til þings
á ný innan skamms. Þingkosning-
ar voru í Danaveldi þann áttunda
þessa mánaðar.
„Ef það kemur í ljós að meirihluti
þingmanna vinnur vísvitandi að því
að koma á nýjum kosningum þá
verða kosningar," sagði Schliiter í
ávarpi til þingheims í gær.
Stjóm Schluters hefur aðeins
sjötíu þingsæti af 179 en hefur eins
atkvæðis meirihluta með stuðningi
Róttæka vinstri flokksins og Fram-
faraflokksins, sem eru utan stjórnar.
Ekkert formlegt bandalag hefur þó
verið gert við þessa flokka.
„Allir flokkar eru fijálsir og geta
tekið afstöðu til tillagna stjómarinn-
ar mál fyrir mál,“ sagði Sehliiter.
„Stjórnin telur skynsamlegast að ein-
beita sér að vinnunni og fá jákvæðar
niðurstöður. Sú staðreynd að allir eru
fijálsir gerða sinna þýðir þó ekki að
þeir séu fijálsir undan ábyrgð sinni.“
Bandaríkj aþing:
Sigur Reagans
Washington, Reuter.
ÖLDUNGADEILD Bandaríkja-
þings felldi í gær tillögu um að
skera niður fjárframlög til geim-
varnaáætlunar Bandaríkjamanna
um milljarð dala. Atkvæði Georg-
es Bush varaforseta réð úrslitum
og deildin felldi tillöguna með 51
atkvæði gegn 50. Litið er á úrslit-
in sem sigur Ronalds Reagan
forseta, sem lagt hefur mikla
áherslu á geimvarnir.
Demókratar hafa meirihluta í Old-
ungadeildinni, en við umræðurnar í
gær gengu sumir af íhaldssamari
þingmönnum þeirra í lið með re-
públikönum og sögðu áætlunina
nauðsynlega öryggi Bandaríkjanna
og hafa neytt Sovétmenn til samn-
inga um skamm- og meðaldrægar
kjarnorkuflaugar í siðustu viku.
Arásin á skip Irana:

um við Bandaríkjamenn
Washington, New York, Nikósíu, Moskvu og Lundúnum, Reuter.
Hirohito af
AKIHITO, krónprins Japans, tók
í gær til bráðabirgða við skyldu-
störfum föður sins, Hirohito
keisara, sem gekkst í gær undir
skurðaðgerð. Hugsanlegt er að
keisarinn sé með krabbamein í
brisi. Michiko krónprinsessa sést
hér horfa á eftir manni sínum
þar sem hann stígur upp í bif-
reið sem flytja átti hann til
keisarahallarinnar.
Nicaragua:
öðru án.
Ortega sagði að aðgerðir stjórnar
hans væru í samræmi við friðarsam-
komulagið, sem forsetar fimm
Mið-Ameríkuríkja undirrituðu 7.
ágúst. Samkomulagið gerir ráð fyrir
að vopnahlé verði komið á og lýðræð-
islegar endurbætur hafi átt sér stað
í öllum ríkjunum fyrir 7. nóvember
næstkomandi.
Oscar Arias, forseti Costa Rica og
SAYYED Ali Khameinei, forseti
Irans, hélt í gær ræðu í Alls-
herjarþingi Sameinuðu þjóð-
anna, þar sem hann fordæmdi
Bandaríkjamenn fyrir árás á
aðalhöfundur friðarsamkomulags
Mið-Ameríkuríkjanna, átti í gær fund
í Washington með Ronald Reagan
Bandaríkjaforseta. Samkvæmt frá-
sögn háttsetts embættismanns, sem
var viðstaddur fundinn, sagði Arias
að ef sandinistastjórnin í Nicaragua
breytti ekki í samræmi við friðarsam-
komulagið myndi hann hvetja
Samtök Ameríkuríkja (OAS) til þess
íranskt skip í fyrradag og hótaði
hefndum. „Eg lýsi því hér ótví-
rætt yfir, að Bandarikin munu
fá makieg málagjöld fyrir þenn-
an viðbjóðslega verknað," sagði
að grípa til „harkalegra refsiað-
gerða“ gegn henni.
Reagan tjáði Ariasi að hann teldi
nauðsynlegt að viðhalda styrk
kontraskæruliðahreyfingarinnar.
„Ef engin mótspyrna er fyrir hendi,
eða hún er of veik er miklu líklegra
að sandinistar hafi rangt við,“ sagði
Reagan.
Arias ávarpaði Bandaríkjaþing í
gær og sagði þá: „Ef byssumar
þagna og bræðravígunum linnir
munu þessar viðræður hafa sannað
gildi sitt. Við skulum endurreisa trú
okkar á viðræður milli manna og
gefa friðnum tækifæri."
Khameinei og bætti því við að
Bandarikjamenn myndu finna
fyrir afleiðingum verka sinna
viðar en aðeins á Persaflóa.
Sendinefnd Bandaríkjanna gekk
úr salnum og Howe, utanríkis-
ráðherra Breta, neitaði að vera
viðstaddur ávarpið. Bandaríkja-
menn hafa sent út aðvörun til
allra sendimanna sinna erlendis
og ráðlagt þeim að vera á varð-
bergi gagnvart hugsanlegum
hryðjuverkum Irana.
I ræðu sinni á Allsheijarþinginu
sagði Khameinei að skipið, sem
Bandaríkjamenn réðust á, hefði
ekki verið við tundurduflalagningu,
heldur matvælaflutninga.
Shultz, utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, sagði hins vegar að
staðhæfingar forsetans væru „svo
langt frá staðreyndum að þær
sýndu annaðhvort mikinn skort á
upplýsingum eða virðingarleysi fyr-
ir staðreyndum". Reagan Banda-
ríkjaforseti tók í sama streng og
sagði Bandaríkjamenn hafa verið í
fullum rétti samkvæmt alþjóðalög-
um að stöðva tundurduflalagningu
á alþjóðlegu hafsvæði.
Khameinei gagnrýndi í gær
vopnahlésályktun Öryggisráðs
Sameinuðu þjóðanna, en lét hjá líða
að gefa beint svar við henni. Reag-
an Bandaríkjaforseti og ýmsir
vestrænir leiðtogar höfðu hvatt til
þess á þinginu á mánudag að
Khameinei féllist á vopnahlé.
Shultz sagði að Bandaríkjamenn
væru nú að gera uppkast að álykt-
un um alþjóðlegt vopnasölubann á
írani, þar sem þeir neituðu að sam-
þykkja vopnahlé. Hann sagði
ætlunina að ná samstöðu um slíkt
bann í Öryggisráði SÞ.
Bretar kröfðust í gær skýringa
á árás Irana á breskt olíuskip á
mánudag. Margaret Thateher, for-
sætisráðherra, sagði að Bretar
myndu „ræða málið í SÞ og taka
það upp af miklum krafti við Ir-
ani“. Hún sagði vopnasölubann
nauðsynlegt til að refsa írönum.
Geoffrey Howe, utanríkisráðherra
Breta, sagði að ræða Khameineis
hefði verið móðgun við Öryggisráð-
ið og næg ástæða til að réttlæta
vopnasölubann.
Shevardnadze, utanríkisráðherra
Sovétríkjanna, sagði að átökin á
flóanum væru bein afleiðing hern-
aðaruppbyggingar þar. Þýska
vikuritið Stern hafði hins vegar eft-
ir talsmanni sovéska utanríkisráðu-
neytisins, Alexander Ivanov-Golyz-
in, að Sovétmenn myndu styðja
vopnasölubann á þann stríðsaðilann
í Persaflóastríðinu, sem ekki virti
vopnahléstilskipun Öryggisráðsins.
Sjá nánari frásögn af atburð-
um á Persaflóa á bls. 28.
Ortega segir vopna-
hlé á næstu errösum
Managua, Washington, Reuter.
DANIEL Ortega, forseti Nicaragua, tilkynnti í gær að stjórn sandin-
ista hefði hafið aðgerðir til að koma á vopnahléi í stríði stjórnarhersins
og kontraskæruliða. Forsetinn sagði að stjórnarherinn myndi bráðlega
liætta hernaðaraðgerðum í ýmsum hlutum landsins. Hann tilkynnti
einnig að útvarpsstöð kaþólsku kirkjunnar fengi nú leyfi til að út-
varpa á ný, en stjórnvöld stöðvuðu útsendingar hennar fyrir hálfn