Morgunblaðið - 23.09.1987, Blaðsíða 50
50
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. SEPTEMBER 1987
Vaxandi flutningar Eim-
skips frá Rotterdam
Frá Úlfari Ágústssyni fréttaritari Morgunbladsins i Holiandi.
Rotterdam í Hollandi, stærsta fyrir milliríkjaverslun íslendinga.
vöruhöfn heimsins, gegnir með Eimskip, sem sér um mestan hluta
hverju árinu mikilvægara hlutverki flutninganna milli íslands og Rott-
Erlendur Magnússon sér um Ameríkusiglingar Eimskips frá Evr-
ópu. Nú eru tvö 450 eininga gámaskip í flutningum milli Rotterdam
og Bandaríkjanna með viðkomu á íslandi. Hann sagði að nú væri
að nást full nýting á þessum leiðum, en varan kemur tíl Rotterdam
frá Mið-Evrópu auk Bretlands og írlands.
erdam, stofnsetti eigin skrifstofu
þar í ársbyijun 1985. Það var jafn-
framt fyrsta skrifstofa félagsins
erlendis, en fram að þeim tíma var
félagið einvörðungu með umboðs-
menn á viðkomustöðum skipanna.
Upphaflega unnu fjórar mann-
eskjur á skrifstofunni, en nú eru
starfsmenn orðnir 17, þar af fjórir
íslendingar.
Forstöðumaður skrifstofunnar,
Bragi Ragnarsson, hefur langa
reynslu af flutningsmiðlun á þessu
svæði. Hann stjómar mjög flóknum
samskiptum við net flutningafyrir-
tækja sem flytja vörur með fljóta-
bátum, jámbrautalestum, flutn-
ingabflum, feijum og flugvélum um
Mið- og Suður-Evrópu auk hafskipa
sem sigla til jafn fjarlægra staða
og Japan, Taiwan, Kóreu og Ind-
lands. Frá Rotterdam fara aðallega
fískafurðir, en til hafnarinnar koma
flestar tegundir iðnaðarvöru sem
til íslands fara. Þannig fer nú mest-
ur hluti bflainnflutnings lands-
Af 17 manna starfsliði Eimskips f Rotterdam eru fjórir íslendingar.
Bragi Ragnarsson sagði það stefnu félagsins að gefa starfsmönnum
sinum á Islandi kost á að kynnast starfsemi félagsins erlendis.
manna frá Japan um höfnina í
Rotterdam. Mikið af saltfiski kemur
frá íslandi og er hann nú aðeins
10 daga á leiðinni frá framleiðanda
til neytenda á Ítalíu, svo dæmi séu
tekin.
Bragi taldi að skrifstofan í Rott-
erdam hefði strax sannað gildi sitt,
hinsvegar taldi hann ólíklegt að
heppilegt væri að auka starfsemina
með víðtækari flutningum innan
álfunnar vegna ótrúlegrar sérhæf-
ingar flutningafyrirtækjanna.
Skip frá Eimskip eru nú orðin
flesta daga vikunnar í höfn í Rott-
erdam, þrátt fyrir að ekkert hafl
viðkomu að jafnaði nema hluta úr
degi. Eikjuskip er í hverri viku og
gámaskip í Ameríkuflutningum
hálfsmánaðarlega. Þá kemur skip
hálfsmánaðarlega hlaðið áli frá
Straumsvík og fer aftur hlaðið kol-
efnisskautum. Auk þessara skipa
eru önnur sem losa og lesta óreglu-
AF ERLEMDUM VETTVANGI
eftir POUL HUSTED
Hið ljúfa líf Castros
Kúbanskur flóttamaður vefengir byltingarímynd leiðtogans
Fidel Castro, forreti Kúbu, hefur yndi af að koma fram
i hermannabúningi og láta líta svo út að hann sé mesta
byltingarhetja heims. Margir hafa jafnvel haldið að
Havanavindlareykingar væru eini löstur þessa virðu-
lega, síðskeggjaða landsföður. í sumar flúði kúbanskur
leyniþjónustumaður, Florentino Aspillaga Lombard, til
Vesturlanda og hann hefur aðra sögu að segja af leið-
toganum en hann kýs sjálfur að komist í mannkyns-
sögubækurnar.
Aspillaga er fyrrum majór í
kúbönsku leyniþjónustunni.
Hann var við skyldustörf í
Tékkóslóvakíu er hann ákvað
að flýja og laumaðist yfír landa-
mærin til Austurríkis. Ekki er
vitað hvar Aspillaga heldur sig
nú um stundir, en í síðasta mán-
uði veitti hann útvarpsstöðinni
Radio Marti í Flórída viðtal.
Útvarpsstöðin er rekin af kú-
bönskum útlögum og er sending-
um hennar einkum beint til
Kúbu. í viðtalinu lýsti Aspillaga
munaðarlífí Fidels Castro á bak
við rauðmálaða byltingarfram-
hliðina.
Floti lystisnekkja
Þrátt fyrir að þijátíu ár séu lið-
in frá byltingunni sem átti að
færa fólkinu brauð, lifír stór hluti
Kúbana enn í sárustu fátækt. Það
hindrar þó ekki leiðtogann í því
að velta sér upp úr munaði, sem
er milljarða virði. Þegar hann
kemst úr fjölmiðlaljósinu, afklæð-
ist hermannabúningnum og tekur
sér frí frá heimsbyltingunni, hefur
hann yfir að ráða flota lysti-
snekkja sem bera hann út á
hressandi öldur Karabíska hafs-
ins. Aspillaga majór sá svo sem
engum ofsjónum yfír því að höfð-
inginn ætti lystisnekkju, en heill
floti þótti honum ekki í samræmi
við kenningar kommúnismans.
Þjóðarleiðtogi Kúbu þarf heldur
ekki að hafa áhyggjur af því að
eiga ekki þak yfír höfuðið. Castro
á hús í hverri hinna fjórtán sýslna
á Kúbu og í Havana á hann svo-
litla húsaþyrpingu, sem inniheldur
allt það sem gamall og þreyttur
byltingarleiðtogi getur óskað sér
eftir langan og slítandi vinnudag.
Umhverfís vistarverur Castros
sjálfs standa svo nokkur hundruð
hús, sem ætluð eru lífvörðum
hans.
Forsetinn hefur líka heilmikinn
áhuga á hinu kyninu og ávextir
ástalífs Castros fá síst verri með-
ferð en almenningur í landinu.
Fjögur bama hans uppfræðast nú
í Moskvu, en reyndar er aðeins
eitt þeirra, Fidelito, viðurkennt
afkvæmi föður síns opinberlega.
Eins og allir aðrir Þriðjaheims-
leiðtogar á Fidel Castro tugi
milljóna á bankareikningi í Sviss.
Þeim fjármunum er ekki eytt í
vitleysu eingöngu, heldur eru þeir
notaðir til mútugreiðslna og til
styrktar frelsishreyfíngurn, sem
beijast fyrir marxískri paradís í
heimalöndum sínum.
Spilling og valda-
græðgi
Spilling og valdagræðgi eiga
sér einnig samastað hjá yfír-
stéttinni í Havana, og þrátt fyrir
að leiðtoginn segist beijast gegn
slíku virðist sem hann og hans
nánustu hafí undanþágu frá sið-
gæðinu.
Fyrir tæpum tveim árum
missti þáverandi innanríkisráð-
herra, Ramiro Valdés, starfíð
fyrir að höggva of nálægt hinum
valdamikla bróður Fidels Castro,
Raul. Valdés hélt sig vera að
framfylgja herferð Castros gegn
spillingu og ákærði náinn vin
Rauls fyrir að hafa „eytt þús-
undum dala í innflutt viskí."
Valdés var reyndar ekki sakley-
sið uppmálað sjáifur, því áður
en hann var settur út í kuldann
hafði hann byggt íburðarmiklar
íbúðir fyrir starfsfólk ráðuneytis
síns fyrir um hundrað milljónir
dala. „Og það á tímum þegar
alþýðan á ekki þak yfír höfuð-
ið,“ segir Aspillaga majór.
Ævintýri í Afríku
Þótt Aspillaga hafí sjálfur
verið leyniþjónustumaður, telur
hann að alltof miklu fé sé eytt
í njósnastarfsemi kúbönsku
stjómarinnar. Eftir að Banda-
ríkjamenn réðust inn á Grenada
árið 1983 hefur kúbönskum
flugumönnum erlendis fjölgað í
2.086, segir Aspillaga. Þeir
starfa í Rómönsku Ameríku,
Afríku, Frakklandi, Spáni og
austan jámtjalds og em þung
byrði á hálftómum ríkiskassa
Kúbu.
Það er ekki aðeins í leyniþjón-
ustunni, sem óánægja er með
„alþjóðlegar fjárfestingar" Cast-
ros. Aukinnar óánægju hefur
einnig orðið vart í heraflanum.
í lok maí síðastliðins flúði Rafa-
Fidel Castro hefur tekist að blása reyk og þyrla ryki í augu
margra, sem halda enn að hann sé mesti byltingarleiðtogi heims
og bjargvættur kúbanskrar alþýðu.
el del Pino Diaz til Banda-
ríkjanna. Diaz var óánægður
með hemaðarumsvif Kúbu í
Angóla, þar sem Kúbumenn
hafa um 30.000 hermenn og
8.000 borgaralega ráðgjafa.
Talið er að um 5.000 Kúbumenn
hafí fallið í bardögum við an-
gólska skæruliða síðan hin
marxíska stjóm landsins komst
til valda árið 1975.
Diaz hershöfðingi er hæstsetti
kúbanski herforinginn, sem
nokkm sinni hefur flúið til
Bandaríkjanna. Bandaríkja-
menn túlkuðu flótta hans sem
merki um mikla óánægju innan
hersins, vegna þess að Diaz var
í mjög góðri stöðu og naut allra
efnalégra forréttinda, sem
slíkum bjóðast í byltingarríkinu.
Margir hafa reynt að skilja
Fidel Castro og kúbönsku bylt-
inguna ásamt brennandi vilja
hans að breiða blessun hennar
út um heimsbyggðina. „Hin
stóra ógæfa Castros er að hann
er fæddur á fátækri eyju í
Karabíska hafínu og þar búa
aðeins tæpar tíu milljónir
manna. Með sinn persónuleika
dugir honum ekkert minna en
alheimurinn sem leiksvið," sagði
bandarískur sendimaður í Ha-
vana eitt sinn.
Kúba er of lítil
Það mun mikið vera til í þessu.
Kúba er einfaldlega of lítil fyrir
framagimi Fidels Castro. Jafnvel
fyrir dauða Che Guevaras árið
1967 var Castro algerlega blind-
aður af byltingarhugsjóninni.
Honuín hefur tekist að fá bæði
Sovétmenn og Bandaríkjamenn til
að stökkva upp á nef sér og ganga
af göflunum oftar en einu sinni.
Castro hefur mótað Kúbani eftir
sínu höfði, talað og barið þá til
hlýðni þannig að allt sé eins og
hann vill hafa það.
Og sem forseti, handhafí fram-
kvæmdavaldsins, flokksleiðtogi,
jrfírhershöfðingi og höfundur ut-
anríkisstefnunnar, hefur honum
að uppfylla óskir og þrár hinnar
risavöxnu persónu sinnar á kú-
banska leiksviðinu.
Höfundur er blaðamaður við
Arhus Stiftatidende í Danmörku.