Morgunblaðið - 23.09.1987, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. SEPTEMBER 1987
21
að sögupersóna sú, sem nefnd er
Snorri goði í Njálu, Laxdælu, Eyr-
byggju og víðar sé staðgengill sjálfs
Snorra Sturlusonar í þeim flókna
vef hugmynda og ritsnilldar, sem
höfundur telur tengja verk þessi.
Um örstutt brot úr handriti, sem
segir frá ævi Snorra goða, segir
Guðni Jónsson að það sé „sjálfstæð
ættfræðigrein frá 12. öld, og er
sennilegt, að Ari fróði sé höfundur
hennar".
í handritabroti þessu er að finna
slíkan fjölda talna miðað við lengd
frásagnar, að með ólíkindum er að
nokkur sæmilega pennafær rithöf-
undur myndi láta slíkt frá sér fara
ef ekki byggi eitthvað annað undir.
Samtals eru tölumar 30 — en
sú tala tengist ætluðu táknmáli í
sambandi við nafnið Egill — og
mynda fyrstu 8 tölur annarrar
málsgreinar tölugildið 151. Er þar
komin að því er virðist ákveðin
tilvísun til frásagnar 161. kafla ís-
lendinga sögu Sturlu Þórðarsonar
af drápi Snorra Sturlusonar, þar
sem fulltrúar hins jarðbundna —
tölugildi jarðar er 8 — páfadóms
voru að verki, ef rétt er skilið.
Samanlagt tölugildi talnanna
allra er hins vegar 365, en sú er
tala þess árs, sem forfeður vorir
virðast hafa notað sem tákn einnar
hemsrásar.
í handritabroti því, sem segir frá
ævi Snorra goða, virðist þannig
vera að fínna nánari skýringu þess,
hvers vegna Sturla Þórðarson teng-
ir minningu Snorra Sturlusonar við
orðið „ártíð" auk þess, sem sá heit-
ir Árni, sem veitir Snorra það, sem
Sturla Þórðarson nefnir „banasár"
Iíkt og ekki væri um rökvillu að
ræða er frásögn heldur áfram og
segir að „báðir þeir Þorsteinn unnu
á honum“.
Frásögn 114. kafla Njálu virðist
þó taka af allan efa, að Snorri goði,
sem þar er kynntur til sögunnar,
er sá Snorri, sem ritaði bæði Njálu
og Egilssögu. Með blað og blýant
að vopni ætti flestum að vera það
hægðarleikur að finna þar tölfræði-
legar tilvísanir til Njálu og Egils-
sögu.
I örstuttri frásögn 114. kafla
koma orðin „son“, „dóttur“ og
„dóttir" fyrir samtals 8 sinnum.
Styðja tölugildi orðanna þá niður-
stöðu höfundar, sem fengin var á
allt öðrum forsendum, að Njála er
sá „sonur" Snorra Sturlusonar, sem
var lítill að vexti á yngri árum og
hlaut því viðumefnið „murtur".
Er þá komið að upphafsorðum
greinar þessarar, um þann tvöfalda
ávöxt, sem það ber, sem lengi hefur
geymt verið og borið er fram í hent-
ugum tíma. Jón murtur dó erlendis
og var Jarðaðr at Kristskirkju, þar
sem nú sönghúsveggrinn er“.
Lokaorð
Af frásögn Laxdælu og Eyr-
byggju virðist mega ráða, að dráp
Snorra Sturlusonar að Reykholti
aðfaranótt jafndægurs á hausti,
þ.e. 23. september 1241, sé ekki
sagnfræðilegs eðlis. Þótt sú hlið
málsins verði, ekki rakin að sinni,
þá bendir margt til þess að Snorri
Sturluson hafi dáið drottni sínum í
hópi skoðanabræðra sinna í Eng-
landi.
Skal skrifum þessum nú lokið
með þeim orðum Eyrbyggju, sem
ætla má að lýsi þeim einstaklingi,
sem ísland hefur alið fremstan:
„Snorri var meðalmaðr á hæð ok
heldr grannligr.'fnðr sýnum, rétt-
leitr ok ljóslitaðr, bleikhárr og
rauðskeggjaðr. Hann var hógværr
hversdagsliga. Fann lítt á honum,
hvárt honum þótti vel eða illa. Hann
var vitr maðr ok forspár um marga
hluti, langrækr ok heiftúðigr, heil-
ráðr vinum sínum, en óvinir þóttust
heldr kulda af kenna ráðum hans.
Hann varðveitti þá hof. Var hann
kallaðr Snorri goði. Hann gerðist
þá höfðingi mikill, en ríki hans var
mjök öfundsamt, því at þar váru
margir, er eigi þóttust til minna um
komnir fyrir ættar sakar, en áttu
meira undir sér fyrir afls sakar og
prófaðrar harðfengi."
í táknmáli Sturlu Þórðarsonar
má ætla, að sá sé „langrækr" —
40. orð í lýsingu hans á Snorra
goða — sem að lokinni 40 daga
eyðimerkurgöngu í fótspor Móses
hefur logandi sverð sitt á loft allt
til himins.
Viðumefni þriggja drápsmanna
Snorra Sturlusonar fólu í sér töluna
64, eins og áður var getið. Hér er
viðumefni Snorra — goði — í 64.
sæti. Yfir aldimar hljómar sú hugs-
un sem hér virðist felld í tölur:
Njála verður ekki með vopnum
vegin.
14. september 1987.
Höfundur er hagfrteðingur og
áhugamaður um islenzk fomrit.
NYI TIMINN..
Klukka í Pýramída
m
1 r*m
Hofðjbakki 9
Simi685411
#