Morgunblaðið - 01.03.1988, Page 68

Meðalgengi íslensku krónunnar fellt um 6%:
Staða sjávarútvegs batn-
ar um 3 milljarða króna
MEÐALGENGI íslensku krón-
unnar var í gær fellt um 6% í
tengslum við aðrar aðgerðir
ríkisstjórnarinnar á sviði gjald-
eyrismála, ríkisfjármála og
peningamála. Eftir gengis-
breytinguna er kaupverð
bandaríkjadollars kr. 39,40,
ensks punds kr. 69,758, dan-
skrar krónu kr. 6,10, vestur-
þýsks marks kr. 23,33 og jap-
~ansks yens 30 aurar. Gengi
verður framvegis haldið stöð-
ugu miðað við viðskiptavog og
ítrekaði stjórn Seðlabankans í
gær að áframhaldandi fast-
gengisstefna væri nauðsynleg-
ur grundvöllur aukins stöðug-
leika og hjaðnandi verðbólgu.
Þorsteinn Pálsson forsætisráð-
herra sagði á Alþingi í gær, að
, frengisbreytingin, nettóskatta-
®^-ækkun um 500 milljónir og skuld-
breytingar ættu að bæta rekstrar-
stöðu sjávarútvegsins um rúma 3
milljarða króna á þessu ári, sem
aftur ætti að þýða að tap físk-
vinnslunnar lækkaði að meðaltali
úr 5% í 1,5%. Þorsteinn sagði að
verðbólga yrði 15% frá upphafí til
loka ársins miðað við þessar ráð-
stafanir og nýgerða kjarasamn-
inga og sagði einnig að þessar
ráðstafanir ættu að draga úr við-
skiptahalla á árinu, úr 13-14 mill-
jörðum króna eins og stefndi í
samkvæmt útreikningum Þjóð-
hagsstofnunar, í 10-11 milljarða
eða rúm 4% af landsframleiðslu.
Mflk Uppsafnaður söluskattur í fisk-
vinnsíu og útgerð verður endur-
greiddur og nemur endurgreiðslan
587 milljónum króna.
Launaskattur í sjávarútvegi og
samkeppnisgreinum iðnaðar fellur
niður frá 1. júlí, sem þýðir 200
milljónir.
Skuldum sjávarútvegsfyrir-
tækja við ríkissjóð verður breytt í
lán til lengri tíma sem léttir
greiðslustöðu þeirra um 370 millj-
ónir.
Vöxtum afurðalána er breytt,
og heimilt er að hækka afurðalán
í einstökum tilfellum umfram 75%
af birgðum.
Ríkisútgjöld verða lækkuð um
300 milljónir á árinu, þar af lækka
útgjöld til vegamála um 125 millj-
ónir og framlag í byggingarsjóði
ríkisins um 100 milljónir.
Frestað verður um ár áformum
um breytta verkaskiptingu ríkis
og sveitarfélaga sem sparar ríkis-
sjóði 260 milljónir.
Gjald á erlendar lántökur verður
hækkað úr 3% í 6%, en fellur nið-
ur um næstu áramót, og tekju-
skattur félaga verður hækkaður.
Samtals er áætlað að þetta skili
290 milljónum í ríkissjóð.
Erlendar lántökuheimiidir fjár-
festingarlánasjóða verða lækkaðar
um 300 milljónir, lántökur opin-
berra aðila eru lækkaðar um 100
milljónir, þar af hjá Landsvirkjun
um 75 milljónir. Lántökuheimild
til smíði Heijólfs er lækkuð um
25 milljónir. Erlendar lántökur
atvinnuvegasjóða eru lækkaðar
um 175 milljónir og fískveiðasjóði
falið að fresta lánveitingum til
nýsmíða eða kaupa á fískiskipum.
Lagt verður fram frumvarp um
skattskyldu fjárfestingarlánasjóða
og veðdeilda banka.
Sjá nánar yfirlýsingar ríkis-
stjórnar og Seðlabanka í
miðopnu og umfjöllun á þing-
síðu.
Eins og sjá má voru sumir fundarmenn reiðir að lokinni atkvæða-
greiðslunni. Á innfelldu myndinni er Guðmundur J. Guðmundsson,
formaður Dagsbrúnar, í ræðustól á fundinum.
Ný umferð-
arlög taka
gildi í dag
NÝ UMFERÐARLÖG taka
gildi í dag. Þau fela í sér
margvíslegar breytingar á
umferðarreglum. M.a. eru
umferðarreglur hér á landi
samræmdar alþjóðlegum
reglum.
Af nýmælum má nefna að
notkun bílbelta er skylda í
framsætum að viðlögðum sekt-
um. Þá skal ávallt nota ökuljós
við akstur. Almennur hámarks-
hraði utan þéttbýlis verður 80
km/klst. á malarvegum, en 90
km/klst á vegum með bundnu
slitlagi.
Sjá spumingar og svör um
nýju umferðarlögin á bls. 44.
Dagsbrún samþykkti naumlega
Samnmgarnir einnig samþykktir í Keflavík
NÝIR kjarasamningar verka-
mannafélagsins Dagsbrúnar
voru samþykktir naumlega á
fjölmennum félagsfundi í gær
með 240 atkvæðum gegn 217.
Mikil reiði braust út meðal þeirra
sem fella vildu samninginn eftir
að úrslitin voru kunn og gekk
fjöldi þeirra af fundi áður en
honum hafði verið slitið. Vildu
þeir hinir sömu vefengja talning-
una.
Guðmundur J. Guðmundsson,
formaður Dagsbrúnar, og Þröstur
Ólafsson, framkvæmdastjóri fé-
lagsins, mæltu með að samningam-
ir yrðu samþykktir og vöruðu við
afleiðingum þess að þeir yrðu felld-
ir. Þröstur rakti efnisatriði samn-
inganna, en auk aðalkjarasamnings
Verkamannasambandsins er um að
ræða átta sérkjarasamninga, suma
nýja af nálinni.
í máli Þrastar kom fram að
hækkun einstakra hópa innan
Dagsbrúnar er mjög mismunandi,
en reglan væri að þeir sem lægst
höfðu launin fyrir hækkuðu mest.
Sagði hann áð Dagsbrúnarmenn
ættu ekki að hafa undir 40-45 þús-
und krónur í mánaðarlaun. Almenn
laun við höfnina ættu að vera um
47-55 þúsund krónur á mánuði fyr-
ir dagvinnu. Tækjamenn við höfn-
ina hækka aftur á móti um 20%
og upphafshækkun til þeirra er um
12%, en það mun einkum hafa ver-
ið þessi hópur sem vildi fá samning-
ana fellda.
Þrír menn stigu í ræðustól og
andmæltu samningunum. Lögðu
þeir til að samningamir yrðu felldir.
Atkvæðagreiðslan fór fram með
handauppréttingum, þannig að
fyrst var spurt um þá sem vildu
samþykkja samningana og síðan
um þá sem væm á móti þeim. Fjór-
ir menn, sem fundarstjóri tilnefndi,
töldu atkvæði, tveir hvomm megin
í salnum.
Almennur félagsfundur í Verka-
lýðs- og sjómannafélagi Keflavíkur
samþykkti í gærkvöldi, með 29 at-
kvæðum gegn 18, nýgerða kjara-
samninga. Að sögn Karls Steinars
Guðnasonar formanns félagsins
mættu um það bil 60 manns á fund-
Bandarískir endurskoðendur:
Staðfesta að Guðjón hafi feng-
ið laun eins o g um var samið
Fullkomin skattskil af öllum greiðslum
ENDURSKOÐANDI Sambands
íslenskra samvinnufélaga hefur
nú á höndum athugun á launa-
greiðslum til Guðjóns B. Ólafs-
sonar, forstjóra Sambandsins,
frá 1981, eða síðustu sjö árin
sem hann gegndi forstjórastöðu
við Iceland Seafood i Banda-
ríkjunum. Valur Arnþórsson,
stjómarformaður Sambandsins,
fór fram á þessa rannsókn eftir
að stjórnarmaður í Iceland Sea-
food lagði fram greinargerð á
stjómarfundi fyrirtækisins í
nóvember sl. þar sem því var
haldið fram að munur væri á
reiknuðum launum Guðjóns
samkvæmt samningum og út-
borguðum launum. Guðjón B.
Ólafsson hefur sent frá sér yfir-
lýsingu þar sem segir að hann
telji sig hafa sýnt stjórnarmönn-
um í Iceland Seafood fram á að
launagreiðslur sínar séu í sam-
ræmi við samninga og að
greiðslur til sín hafi ekki farið
í gegnum sínar hendur, heldur
hafi löggiltir endurskoðendur
fyrirtækisins reiknað þær út.
Samkvæmt heimildum sem
Morgunblaðið telur öruggar, er frá-
leitt að Guðjón B. ólafsson hafi
fengið 600-700 þúsund dollara
hærri laun hjá Iceland Seafood en
um var samið. Erfitt sé að vísu að
átta sig á launum sjö ár aftur í
tímann, en mismunurinn sé nánast
enginn. Auk þess fullyrðir heimild
Morgunblaðsins að gerð hafí verið
full skattskil af þessum greiðslum.
Greinargerð með útreikningum
á launakjörum Guðjóns B. Ólafs-
sonar frá þeim tíma sem hann var
forstjóri Iceland Seafood var fyrst
lögð fram af einum stjómarmanna
á stjómarfundi félagsins þann 9.
nóvember í fyrra. Upphæð mis-
munar á reiknuðum launum Guð-
jóns og útborguðum launum hans
var nefnd, en enginn viðmælenda
Morgunblaðsins vildi segja hve
háar þær tölur hefðu verið. í fram-
haldi af þessari greinargerð var
endurskoðendafyrirtæki Iceland
Seafood í Bandarfkjunum, Lavent-
hol og Horwath, beðið um upplýs-
ingar, sem sendar voru bréfleiðis,
en endurskoðandi Iceland Seafood
kom sfðan hingað til lands í febrú-
ar til fundar. Marteinn Friðriksson,
einn stjómarmanna Iceland Sea-
food, sagði í samtali við Morgun-
blaðið í gær að hann liti svo á að
með þessarri skýrslu væri sannað
að greiðslur til Guðjóns hafi farið
fram samkvæmt samningum.
Geir Geirsson, endurskoðandi
SÍS, hóf athugun á launamálum
Guðjóns B. Ólafssonar í kjölfar
þessara umræðna innan stjómar
Iceland Seafood, samkvæmt beiðni
Vals Amþórssonar, stjómarfor-
manns Sambandsins. Marteinn
Friðriksson, stjómarmaður í Ice-
land Seafood, sagði að ekki hefði
verið lögð fram formleg beiðni til
stjómar Iceland Seafood um að fá
aðgang að bókhaldi fyrirtækisins,
en Valur hefði sent Guðjóni bréf
þar sem hann skýrði honum frá
rannsókninni, og stjómarmenn í
Iceland Seafood hefðu einnig vitað
af henni. Marteinn sagði að athug-
un Geirs á launamálum Guðjóns
hefði ekki verið neitt leyndarmál
og hefði stjómarmönnum f Iceland
Seáfood ekki þótt neitt athugavert
við hana, enda hefðu menn viljað
fá þessi mál á hreint.
Geir Geirsson hitti talsmann
Laventhol og Horwath fyrir um
hálfum mánuði sfðan, en hann mun
nú bíða gagna frá Bandaríkjunum.
Könnun á gögnum frá Iceland Sea-
food er nú á frumstigi og treysti
enginn viðmælenda Morgunblaðs-
ins sér til að segja um hvenær rann-
sókn Geirs kann að ljúka.
Sjá einnig bls. 2 og 29