Morgunblaðið - 02.03.1988, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. MARZ 1988
53
í þessu máli virðist mér hafa grugg-
að upp frekari grunsemdir. Dóm-
greind almennings er trúlega van-
metin í þessu sem margoft í öðru.
Fyrir nokkru kom það í ljós í skoð-
anakönnun að jafnvel Hæstiréttur
íslands nýtur ekki fullkomins
trausts nema tveggja af hveijum
fímm íbúum þessa lands og mundi
þvílík niðurstaða víðasthvar vekja
ugg. Núverandi forseti Austurríkis
þykir altént illa kominn með sam-
bærilega tiltrú þegna sinna.
Trúnaðarbrestur er sannarlega
orðinn með yfírvöldum og almenn-
ingi. Sá trúnaðarbrestur hefur
einkum birst á sviði dómsmála nú
uppá síðkastið. Yfírvöld segjast
vilja brúa þann brest en tala þó
og breyta að öðru leyti einsog til-
gangurinn væri þveröfugur — eða
dómgreindin búin að segja sig úr
vistinni.
Þó menn veifi alment ekki þeirri
tilfínningu sinni né hugsi það einu-
sinni til enda með sjálfum sér þá
er flestöllum mætavel ljóst að væri
hér raunverulegt lýðraeði með al-
vöru þjóðþingi og þarafleiðandi lýð-
ræðisstjóm þá hefði dómsmálaráð-
herra talið sér bæði fært og skylt
að taka öðruvísi á þessum málum.
Forsenda lýðræðis er sú að vald
og ábyrgð haldist í hendur.
Lýðræði er neftiilega ekki formið
tómt heldur virk andstæða als geð-
þóttavalds. Geðþóttavaldið bara
ræður en tekur litla ábyrgð á „ein-
stökum slysum" f sínu umdæmi.
Geðþóttavaldssamfélagið er
ijarskalega auðþekt á því að hven-
ær sem einhver nefnir ábyrgð eða
skyldu í návist yfirvaldanna þá líður
valdapersónan settlega útí tómið
einsog gufustrókur. Hver kannast
svosem ekki við einkunarorð
nútímaíslendingsins:
— Ég ber enga ábyrgð á þessu,
ég bara ræð héma.
Hversu oft sem við heyrum þvílík
svör og lútum þeim af illri nauðsyn
þá vekja þau óróa fremuren tiltrú.
Þó við séum daglega að vorkenna
ábyrgðarlausum ráðamönnum okk-
ar samskonar talsmáta í útvarpi,
sjónvarpi og blöðum þá vex aldrei
traust uppúr þeim hlýju tilfínning-
um okkar. Og við höldum áfram
að vita það innra með okkur að
þetta er ekki rétta leiðin.
Þannig gerir fólk sér raunveru-
lega grein fýrir því að taka mætti
á „vandamálum" samfélagsins með
öðm en því einu að kalia þau „ein-
stök slys“ og kenna dómgreindar-
leysi undirmanna sinna stöðugt um
ófarimar. Þessvegna held ég líka
að mörgum sé það ljóst að raun-
vemlegur dómsmálaráðherra í al-
vömlýðræði hefði ekki hikað við
það eftir „slysið" í fangageymslu
Reykjavíkurlögreglunnar á dögun-
um að skipa hlutlausa aðila tilað
kanna tildrög og forsendur atviks-
ins, ábyrgð lögreglumannanna
þriggja, hlutdeild varðstjóra,
fangavarðar, yfírlögregluþjóna og
lögreglustjórans sjálfs í því and-
rúmslofti vinnustaðarins sem gerir
svona tilvik hugsanlegt.
Til þess hefði vitaskuld þurft að
veita öllum þessum aðilum tíma-
bundið lausn frá störfum sínum.
En það hefði líka brúað trúnaðar-
brestinn við almenning sem óðar
hefði. fundið að ráðherrann vildi
láta ábyrgð-fýlgja valdi upp sam-
félagsstigann. Og sá ráðherra hefði
vissulega sloppið við að sitja einsog
lögbijótur í hverri stofu landsins
og níðast á tveim vamarlausum
sakbomingum sem vissulega eiga
sama rétt og aðrir tilað vera taldir
saklausir þangað til annað sannast
fyrir dómi — eða bera hönd fyrir
höfuð sér þegar sakir em á þá
bomar í Ríkisútvarpinu.
Þannig hefur þetta viðtal við
náfölan en fjarskalega geðþekkan
dómsmálaráðherra okkar fjærriþví
orðið nein brú jrfír trúnaðarbrestinn
milli almúgans og hans. Þvertá-
móti sáum við dæmi um mannúðar-
snautt réttindaleysið sem óðara
verður hlutskifti „dómgreindarleys-
ingjanna" sem mennimir með vald-
ið hafa kosið tilað axla ábyrgðina
fyrir sig.
Höfundur er rithöfundur.
Smik
í Kaupmannahöfn
FÆST
j BLAOASÖLUNNI
ÁJÁRNBRAUTA-
STÖÐINNl,
KASTRUPFLUGVELLI
OG Á RÁÐHÚSTORGI
I | i
Notið kennitölu, ekki nafn-
númer.
mímaiSilSillaSawS
Mánuð skal rita með tölustöf-
um, þannig t.d. að janúar
1988 heitir 01 1988.
RSI<
Blátt eyðublað er notað fyrir skil á staðgreiðslu vegna launagreiðslna
ALDREI fyrir staðgreiðslu af reiknuðu endurgjaldi.
Staðgreiösla opinberra gjalda
Skilagrein vegna launagreiðslna
í þennan reit skal koma
samanlögð staðgreiðsla
allra launamanna sem
dregin var af þeim á tíma-
bilinu.
•o e
RSK 5.07
Kennitala
510287 - 1239
Nafn - heimili - póststöð launagreiðanda
FYRIRTÆKIÐ hf
SUÐURREIT 200
109 REYKJAVÍK
Greiðslutimabil
01 1988
A Samtals shilaskyld staðgreiðsla 37.938 4
B Fjöldi launamanna með skilaskylda staðgreiðslu 6 5
C Heiidartjárhæð grelddra launa 360.000 6
D Fjöldi launamanna með laun 7 7
A + B + C + D Samtala til vélrænnar afstemmlngar fyrlr mðttakanda 397.951 8
Engln laun greidd i timabilinu □ 9
Undirritaður staðfestir að skýrsla þessi er gefin eftir bestu vitund og að
hún er í fullu samræmi við fyrirliggjandi gögn.
05.02.1988
Dagsetning
fj Undirskrift
Hér komi flöldi launa-
manna sem staðgreiðsla
vardreginaf.
Hér komi heitóarupphæð
þeirra launa (hlunnindi
meðtalin) sem greidd
voruátímabilinu.
Móttókudagur - kvittun
Skilagrein ber ávallt að skila
einnig þó að engin stað-
greiðsla hafi verið dregin af í
mánuðinum.
Allar fjárhæðir skulu vera í
heilum krónum.
Frumrit
Greiðsluskjal
Ef engin laun hafa verið greidd á
tímabilinu skal setja X í þennan reit
og senda skilagreinina þannig.
Æ
7
Hér komi pdi allra launa-
manna sem fengu greidd
laun á tímabilinu þar með
taldir eru þeir sem ekki
hafa náð staðgreiðslu.
8
Héma sKal setja töluna
sem út kemur þegar búið
er að leggja saman tölum-
ar úr reitum A, B, C, og D.
Staðgreiðslu sem dregin hefur verið af
launum og reiknuðu endurgjaldi ber að
skila í hverjum mánuði og eigi síðar en
15. hvers mánaðar.
Með greiðslunum skal fylgja grein-
argerð á sérstökum eyðublöðum
„Skilagreinum“. Þessi eyðublöð eru
tvenns konar: Blá fyrir launagreiðslur
og rauð fyrir reiknað endurgjald (laun
sfem sjálfstæðum rekstraraðilum berað
reiknasér).
I
Skilagrein ber ávallt að skila í hverjum
mánuði. Einnig þó að engin stað-
greiðsla hafi verið dregin af í mánuð-
inum. Þá er eyðublaðið fyllt út sam-
kvæmt því.
Það er mikilvægt að lesa leiðbein-
ingamar aftan á eyðublöðunum vand-
lega og fara nákvæmlega eftir þeim.
Einnig er mikilvægt að skilagrein sé
skilað á réttu eyðublaði.
Sjálfstæðir rekstraraðilar þurfa sérstak-
lega að gæta þess að rautt eyðublað
skal aðeins nota fyrir reiknað endur-
gjald þeirra sjálfra. Ef þeir greiða maka
eða öðrum laun ber þeim að nota 2
eyðublöð: Rautt fyrir þá sjálfa og blátt
fyrirmakaogallaaðra.
Allir launagreiðendur og sjálfstæð-
ir rekstraraðilar eiga að hafa fengið
eyðublöð fyrir skilagrein send. Þeir sem
einhverra hluta vegna hafa ekki fengið
þau snúi sértil skattstjóra, gjaldheimtna
eða innheimtumanna ríkissjóðs.
Ekki er nægiiegt að greiða
greiðsluna í banka eða postleggja
hanafyrireindaga.
Greiðslan þarf að berast skrifstofu
innheimtumanns í síðasta lagi á ein-
daga. Greiðslur sem berast eftir það
munu sæta dráttarvöxtum.
Athugið að allar upphæðir
skulu vera í heilum krónum.
Staðgreiðslan er auðveld efþú þekkir hana.
RSK
RlKISSKATTSTJÓRI
5
S