Morgunblaðið - 02.07.1988, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. JÚLÍ 1988
9
__________Sumarfrí
Persónulýsing: Hver er ég? Hvaða hæfileika hef ég?
Hvaða veikleika? Get ég skilið mig betur?
Framtíðarkort: Hvaða sjó sigli ég þetta árið? Hvar
ermeðbyr, mótbyr, blindskerog öruggar
siglingaleiðir?
Samskíptakort: Ég elska maka minn, en getum við
skilið hvort annað betur?
Sjálfsþekking er forsenda framfara.
Hringdu í síma
10377
Gunnlaugur GuÖmundsson
STJ0RNUSkEKI
►STÖDIN
[TÁUGAVEGI 66 SlMI 10377 |
|
Chevrolet Suburban
Silverado *Q7
Seria 20, V-8, 350 cc, sjálfskiptur með aflstýri og -heml-
um, ekinn 4 þús. km, svartur og silfurgrár, sjö manna og
klæddur vönduðu plussi. Harðviðarskápur milli sæta, sól-
lúga á þaki, sjálfleitandi útvarp. 4ra tonna spil að framan
og dráttarkúla að aftan. Þessi vagn er mjög vandaður og
þess vegna dýr.
&a$afLa.n
Miklatorgi, símar 15014-17171.
HKAUPÞING HF
Húsi verslunarinnar • sími 686988
VEXTIR Á
VERÐBRÉFAMARKA.ÐI
^ Vikan 26. júní - 2. júlí 1988 _n
’egund skuldabréfa Vexlit umfram verðtr/ggíngu % Vextir atls %
Einingabréf
Einingabréf 1 13,1% 55,6%
Einingabréf2 9,4% 50,5%
Einingabréf3 12,5% 54,7%
Lífeyrisbréf 13,1% 55,6%
Skammtímabréf 8,0% áætlað
Spariskírteini ríkissjóðs
lægst hæst 7,2% 8,5% 47,4% 49,2%
Skuldabréf banka og sparisjóða
lægst 9,7% 50,9%
hæst 10,0% 51,3%
Skuldabréf stórra fyrirtækja —*“*
Lind hf. 11,5% 53,4%
Glitnir hf. 11,1% 52,8%
Verðtryggð veðskuldabréf
lægst 12,0% 54,1%
hæst 15,0% 58,2%
Fjárvarsla Kaupþings mismunandi eftir samsetn-
ingu verðbréfaeignar.
Heildarvextir annarra skuldabréfa en Einingabréfa eru sýndir
miðað við hækkun lánskjaravísitölu síðastliðna 3 mánuði.
Raun- og nafnávöxtun Bningabréfa og Lífeyrisbréfa er sýnd
miðað við hækkun þeirra síðastliðna 3 mánuði.
Flest skuldabréf er hægt að endurselja með litlum fyrirvara. En-
ingabréf er innleyst samdægurs gegn 2% innlausnargjaldi hjá
Kaupþingi og nokkrum sparisjóðanna. Spariskírteini eru seld á
2-3 dögum og fiest önnur skuldabréf innan tveggja vikna. Fé í
Fjárvörslu Kaupþings er oftast hægt að losa irtnan viku.
Próf. Snorri Páll Snorrason yfirlœknir
Mfðfrrð MþrvstingsJniMÍa-
Miklar íramfarir hafa átt %tx stað í
meðfcrð háþrýsUngs með ulkomu *
virkari lyfja. TekUt hefur að draga stór-
lcga úr tfðni heilablóðfalU. hjartabilun-
ar af völdum háþrýstings og nýma-
skcmmda. IUkynja háþrýstingur sést «
sjaldnar og má eflaust þakka það lyfja-
mcðfcrð á vxgari stigum sjúkdómsms.
Áxtiað cr að 70 til 80% fólks með
háþrýsting sé með sjúkdómtnn á 'águ
stigi. þ c díastólu á bilinu 90 t»l 104
mmHg. Flestir eru einkcnnalausir þar
til lyfjamcðfcrð er haftn. Kvartanir af
aukavcrkunum lyfjamcðferðar eru h.ns
vegar allalgengar. svo scm slen. þreyta,
i getulcysi og Ucira. Pví bcr að halda
1 lyfjaskömmtum f lágmarki og þctrn
skoðun vex nú fylgi. að ekk. e.g. að
Uppi cru kenningar um að kalíum-
neysla auki áhrif natríumskcrð.ngar til
lxkkunar blóðþrýsUngs. Kann þvf að
vcra cskilegt að auka neyslu grxnmet.s
og ávaxta. Hins vcgar hclst líkamanum
betur á kalíum þcgar natrfumneysla er
takmörkuð.
Flta og fitusýrur. Nokkrar ttlraumr
hafa verið gcrðar meö fituskcrt fxði við
háþrýstingi, dregið er úr neyslu á mett-
aðri fitu og bxtt við fxðið olíu með fjöl-
ómcttuðum f.tusýrum. Hff"
fram umtalsverð Ixkkun á blóðþrýst-
ingi með þessu móti.
Áreynsla. Reglubund.n líkamsþjálf-
un, svo scm göngur, skokk, hiaup og
tund virðist ixkka blóðþrýsting. Vel
þjálfað fólk hefur að öðru iöfnu lxen
Fyrirbyggjandi aðgerðir gegn
sjúkdómum og slysum
Staksteinar glugga i dag í grein í Hjartavernd um háþrýsting
og frétt í Morgunblaðinu um ný samtök um fyrirbyggjandi að-
gerðir gegn umferðarslysum.
2) Takmarka neyzlu á
Hvað ber að
varast?
Eftir 1950 hafa þjarta-
sjúkdómar verið aðal-
dánarorsök íslendinga.
Með það i huga var fróð-
legt að glugga i nýjasta
hefti Hjartavemdar (1.
tölublað mai 1988). Þar
fjallar prófessor Snorri
Páll Snorrason um með-
ferð háþrýstings án lyfja.
Helztu niðurstfiður i mOi
hans eru:
1) Háþrýstingur er
tvisvar sinnum algengari
þjá of feitu fólki en fólki
með eðlilegt holdafar.
Fyrir hvert kíló sem
menn léttast má gera ráð
fyrir 1 til 2 mmHg lækk-
un á sýstóliskum blóð-
þrýstingi.
2) Mikil saltneyzla er
samfara hárri tíðni há-
þrýstings. Æsldlegt er að
minnWn neyzluna niður i
75-100 mmol af natrium
á dag (nákvæmlega 4-5
gr. af matarsalti).
3) Lækka má blóðþrýst-
ing með þvi að draga úr
neyzlu á mettaðri fitu,
nota fremur olíu með
Qölómettuðum fitusýr-
llfTI.
4) Reglubundin líkams-
þjálfun (göngur, skokk,
hlaup og sund) hjálpa til.
Vel þjálfað fólk hefur
lægri blóðþrýsting.
5) Tilraunir með kerfis-
bundna afslöppun sem lið
i meðferð á háþrýstingi
hafa sýnt verulegan
árangur.
6) Alkóhólneyzla sem fer
fram úr 60 ml á dag
hækkar blóðþrýsting.
Sem sagt: við stiUum
að hluta til okkar eigin
blóðþrýsting.
Ráðleggingar
Prófessor Snorri PáU
segir í grein sinni:
Rétt er að ráðleggja öU-
um sem hafa háþrýsting
eftirfarandi:
1) Megrast ef um offítu
er að ræða, draga úr
hitaeiningum i neyzlu.
matarsalti.
3) Draga úr neyzlu mett-
aðrar fítu.
4) Nota áfengi i hófí.
5) Stunda likamsrækt
6) Vinna gegn streitu."
Siðar í grein sinni seg-
ir hann:
„Búast má við veru-
legri lækkun á blóðþrýst-
ingi hjá 40-50% þeirra
sem fylgja vel framan-
greindum lífsregium og
nokkrum árangri ly á
10-20% allra þeirra sem
hafa diastólu 90 til 104
mmHg. Fylgjast þarf
reglulega með blóðþrýst-
ingi, jafnt hjá þeim sem
ekki nota lyf og hinum,
á þriggja til fjögurra
mánaða fresti, þvi að
búast má við að blóð-
þrýstingur hækki aftur i
sumum tifeUum.
Ætla má að þeir sem
þurfa á lyfjameðferð að
halda komist af með
minni skammt takist
þeim að halda framan-
greindar regiur. Draga
þarf úr lyfjaskömmtum
hjá þeim sem svara vel
meðferð og láta smátt
og smátt á það reyna
hvort blóðþrýstingur
helzt eðUlegur.“
Meiri hörku
Ýmsir aðilar ainna
umferðaröryggismálum.
Fremst i flnkki eru lög-
gjafínn, löggæzlan og
Umferðarráð. Morgun-
blaðið greinir frá þvi i
gær að nýr aðili hafí
haslað sé vöU á þessum
vettvangi. „Hópur
kvenna i Reykjavík hefur
tekið sig saman um að
hrinda af stað hreinskU-
inni umræðu borgaranna
um umferðarmál á ís-
landi." Markmiðið er að
sporna gegn hækkandi
slysatiðni vegna gáleysis.
Aðspurðar um hug-
myndir sinar segja kon-
umar
„ Við getum skipt hug-
myndum okkar niður i
þijá þætti. í fyrsta lagi
vijjum við knýja fram
breytingar á umferðar-
fræðslu og ökukennslu. í
öðru lagi vijjum við knýja
fram breytingar á refsi-
löggjöf, sem varðar um-
ferðarlagabrot. 1 þriðja
lagi vijjum við áherzlu-
breytingar i auglýsing-
um sem varða umferðar-
mál.“
Varðandi fyrsta þátt-
inn segja þær „ökuleyfís-
aldur of lágan". — „Flest-
um slysum valda drengir
17-19 ára og það mætti
kannski spyija hvort að-
eins ætti að hækka öku-
leyfisaldur þeirra."
Varðandi þátt tvö
segja þær: „Umferðarr-
efsOöggjöfín í dag virðist
engan árangur bera. Hún
er of væg. Sektir eru of
lágar.“
Þær tala og um sér-
stakan umferðardómstól,
rétt eins og fíkniefna-
dómstóþ og sneggri við-
brogð gegn ölvunar- og
hraðakstri. Sviptingu
ökuleyfís á staðnum og
„fangelsi i tíu daga, eins
og gert er i Danmörku,
og hirða hflinn þá daga,
hvort sem viðkomandi
ökumaður á hann eða
ekki“.
Leita eigi til fólks sem
lent hefur i umferðar-
slysum varðandi fyrir-
byggjandi áróður.
Rýmingarsala
ÍO-S3%
afsláttur
Opið til kl. 16.00 laugardaga.
Smiðjuvegi 2b
Kópavogi.